Новости за 09.12.2020

حکومت ويلي، دا تنطيمونو د هېواد امنيت ته د خطر سبب کېدای شي او بايد پر ضد يې کارروايي وشي.

د امريکا منتخب ولسمشر جو بایډن، تقاعد شوی جنرال ليوډ اسټن د امريکا دفاع وزات مشرتابه ته نومولی دی. که چېری اسټن د سنا څخه رايې واخلي، د امريکا لومړنی تور پوستی دفاع وزير به وي. اسټن دی څوکۍ ته د رسيدو لاره کې له بلې ننګونې سره هم مخ دی. نور په ډې راپور کې وګورئ او دوستانو سره يې شريک کړئ

د پکتیا ولایت د استیناف محکمې یو سړی د خپلې نږور د وژلو په جرم په ۲۵ کاله تنفیذي بند محکوم کړ خو محکوم شوی کس دا پرېکړه عادلانه نه بولي. د پکتیا ولایت چارواکي وايي، پر دولتي محکمو د خلکو باور زیات شوی دی او دوی هڅه کوي چې د خلکو دوسیې ژر تر ژره وارزول شي.

"لېونۍ مینې کړم اشنا له بیابانه سره" د دې او نورو ګڼو مشهورو سندرو ویونکی ایوب استاد د ناروغۍ په بستر پروت دی او کورنۍ یې د درملنې لپاره ځان بی وسه ګڼي. نور حال په دې ویډیويي راپور کې.

په کندهار کې د "مېرمن" په نوم د ښځو لپاره ځانګړې محلي راډیو د بې پولي خبریالانو سازمان له خوا د ۲۰۲۰ میلادي کال د اغېز لرونکي رسنۍ جایزه تر لاسه کړه. دغه جایزه د چهارشنبې (د لېندۍ ۱۹مه) په ورځ د ټایوان مرکز ټایپي کې اعلان شوه. دغه جایزې په درېيو برخو کې له افغانستانه مېرمن راډيو ته د تأثیر لرونکي رسنۍ په توګه، یوې روسي خبریالي ایلینا میلاشینا ته د زړورتیا او د مصر یوې خبریالي لینا اتلا ته د بیان د ازادۍ په برخه کې ورکول شوې. د مېرمن په نوم د دغې راډیو بنسټ شااوخوا ۹ کاله وړاندې د مریم دُرانۍ... Читать дальше...

د افغانستان د عامې روغتیا وزیر دغه هېواد کې د کرونا د دویمې څپې د کنټرول لپاره ولسمشر ته د ځینو بندیزونو وړاندیز کړی دی. احمد جواد عثماني نن چهارشنبه(د لېندۍ۱۹مه) په ارګ کې د کرونا د دویمې څپې د مدیریت په نامه غونډه کې وویل، د ودونو پر صالونونو سربیره باید ورزشي کلپونه او حوضونه هم تر پسرلي پورې بند شي.  ښاغلي عثماني د فاتحې مراسمو، لوبغالو کې د نندارچیانو د محدودولو او د ماسک تړلو د جبري کېدو سپارښتنې هم وکړې.  د وزارت ویاند اکمل سمسور ازادي راډیو ته وویل، دوی دغه محدودیتونه ځکه پام کې نیولي... Читать дальше...

د خبریالانو د ساتنې کمېټې "سي.پي.جی" له ایرانه غوښتي چې د خبریالانو زنداني کول ودروي.  د خبریالانو د ملاتړ دغې نړیوالې ادارې دا غوښتنه پرون د سې شنبې (د لېندۍ ۱۸مه) په ورځ په یوې اعلامیه کې وروسته له هغه وکړه چې ایران ۷۲ کلن خبریال کیوان صمیمي د تېرکال مظاهرو د پوښښ له کبله په درې کاله بند محکوم کړ.  په دغې کمېټه کې د منځني ختیځ او د افریقا د شمال د پروګرامونو لپاره همغږي کوونکي شریف منصور ویلي، د ۷۲ کلن خبریال زنداني کول دا ښيي چې د ایران قضایي او عدلي سیسټم د رسنیو پر وړاندې څومره سپکونکی دی. Читать дальше...

د روسیې د پارلمان استازو جرګې د هغې لایحې وروستۍ بڼه تایید کړه چې پخوانیو ولسمشرانو ته په پراخه کچه د عمر تر پایه قضایي معافیت ورکوي.  د روسیې استازو جرګې یا دوما نن "د دسمبر په نهمه" دغه قانون ته د اساسي قانون د تعدیل د هغې طرحې له مخې رایه ورکړه چې سږ کال یوې ټولپوښتنه کې تایید شو.  په اساسي قانون کې دغه تعدیل اوسني ولسمشر ولادمیر پوتین ته شونې کړه چې تر ۲۰۳۶ کاله پورې واک کې پاتې شي.  د نوې لایحې له مخې، د دولت پخواني مشران او د کورنۍ غړي يې ټول عمر له قضایي تعقیبه بښل کېږي او څوک نه شي کولای چې هغوی ونیسي او یا یې توقیف او تعقیب کړي. Читать дальше...

د افغان حکومت، د ملي یووالي حکومت په چوکاټ کې څه دپاسه دوه کاله دمخه په " ۱۳۹۶" هجري لمریز کال کې د اداري فساد سره د مبارزې ملي ستراتیژي جوړه کړه چې هدف یې د حکومت له لوري له فساد سره جدي او معنا لرونکي مبارزه په ګوته شوې وه، خو اوس د روڼتیا د څار بنسټ چې دغې ستراتیژۍ ته کتنه کړې یو شمېر نېوکې لري. یاد بنسټ د چهارشنبې (د لېندۍ ۱۹مه) په ورځ له فساد سره د مبارزې نړېوالې ورځې په مناسبت د اداري فساد پر ضد د مبارزې د ملي ستراتیژۍ پلي کولو ته د بیا کتنې په نوم یوه څيړنه خپره کړه. په دغه څيړنه کې په... Читать дальше...

په کابل کې د امریکا متحده ایالاتو سرپرست سفیر راس ویلسن وايي، له افغان حکومت د امریکا متحده ایالاتو تمه دا ده چې د اداري فساد پر وړاندې یوې معنا لرونکې مبارزې ته لومړیتوب ورکړي. ښاغلي ویلسن د چهارشنبې (د لېندۍ ۱۹مه) په ورځ په خپله رسمي ټویټر پاڼه ولیکل، په دې کار سره افغان حکومت د روڼتیا او حساب ورکوونې په برخه کې خپله ژمنتیا لا پیاوړي کړي. ښاغلي ویلسن پرافغان حکومت غږ کړی چې د زورواکانو پر وړاندې د مجازارتو د بښنې موضوع پای ته ورسوي، څو له اداري فساد سره مبارزه او اداري اصلاحاتو ته خپله ژمنتیا وښيي. Читать дальше...

په امریکا کې په کرونا د اخته شوېو کسانو شمېر په داسې حال کې  له ۱۵ میلیونو واوښت چې دغلته مسؤلین د کرونا ضد واکسین بیړني تایید ته یو قدم نژدې شوي دي.  سبا د دسمبر په لسمه اړوند چارواکي امریکا کې غونډه کوي او پر دې خبرې کوي چې د فایزر او بیو ان ټیک شرکت واکسین ته بیړنۍ اجازه ورکړي او که نه؟  امریکا کې په تېرو ۷ ورځو کې په اوسط ډول هره ورځ شااوخوا دوه زره کسان له کوېډ- ۱۹ ناروغۍ له امله مړي شوي دي او دې موده کې د ناروغانو بستري کېدل هم د ریکارډ کچې ته رسیدلي دي.  بریتانیا پرون لومړنی هېواد شو چې خپلو اتباعو ته یې د کرونا ضد واکسین پیل کړ. Читать дальше...

چارواکي وايي، د بلخ چهاربولک ولسوالۍ کې ۷ پولیس له طالبانو سره جګړه کې وژل شوي دي.  د چهاربولک ولسوال ذبیح الله زاهد ازادي راډیو ته وویل، دغه پولیس تېره شپه په تیمورک سیمه کې هغه مهال ووژل شول چې طالبانو یې پر پوستې برید وکړ.  وژل شوي پولیس د مزار- شبرغان  لویې لارې د قطعې سرتیري دي.  تېره ورځ دغه لویه لار د تیمورک په ساحه کې شااوخوا څلور ساعته د تګ راتګ په مخه بنده وه.  طالبانو تراوسه د دغې پیښې په اړه څه نه دي ویلي.  چهاربولک د مزار شریف ۳۰ کیلو متري واټن کې پرته ناامنه ولسوالۍ ده چې... Читать дальше...

افغان حکومت وایي، د کرونا وبا له کبله د ځپل شوي اقتصاد په خاطر مالیاتي جریمې معافوي.  د مالیې وزارت ویاند شمروز خان مسجدي نن د چهارشنبې (د لېندۍ ۱۹مه) په ورځ ازادي راډیو ته وویل چې کابینې دا پریکړه له خصوصي سکټوره د ملاتړ په هدف کړې ده.  ښاغلي مسجدي زیاته کړه، هغه مالیه ورکونکي چې د را روانې میاشتې تر پایه د ١٣٩٩ او یا له هغه د وړاندې کلونو اصلي مالیه ورکړي له مالیاتي جریمو معاف کېږي.

په کابل کې د امریکا سفارت ویلي، هېواد یې تمه لري چې افغان حکومت د روڼتیا او حساب ورکونې لپاره خپلې ژمنې عملي کړي.  د سفارت شارژدافیر راس ویلسن په څو ټویټونو کې ویلي چې دا کار له فساد سره د معنا لرونکې او پام وړ مبارزې له لارې شونی دی.  ویلسن ویلي، حکومت باید د زورواکو بښل پای ته ورسوي او هغوی ته دا په ډاګه کړي چې د دغو جرمونو په بدل کې به سزا ویني.  ویلسن ویلي، له فساد سره معنالرونکې مبارزه به د عامو کسانو ملاتړ پراخ، افغانستان به پیاوړی او له دې هېواد سره به د نړیوالې ټولنې مرستې باوري کړي. Читать дальше...

د ډسمبر پر اتمه نېټه د امریکا منتخب ولسمشر وویل چې په خپله راتلونکې کابینه کې به د پنټاګون چارې متقاعد جنرال لوید اسټن ته وسپاري. دی د څلورو ستورو جنرال دی. که یې د سنا مجلس تایید کړي، دا ۶۷ کلن جنرال به لومړنی تور پوستی وي چې د امریکا متحده ایالاتو د دفاع وزیر به وي. بایډن ویلي: "دغه جنرال د خپل خدمت پر مهال او په ټوله هغه موده کې چې موږ یو ځای په سپینه ماڼۍ کې او یا هم له هېواده بهر له خپلو پوځیانو سره تېر کړي، اسټن خپله وتلې رهبري، شخصیت او د قوماندانۍ وړتیا ثابته کړې ده." بایډن همدا راز... Читать дальше...

لیونۍ مینې کړم اشنا له بیابانه سره! د دې او نورو ګڼو مشهور سندرو ویونکی ایوب استاد د ناروغۍ په بستر پروت دی، کورنۍ یې د درملنې لپاره ځان بی وسه ګڼي. نور حال په دې ویډیويي راپور کې وګورئ او له ملګرو سره یې هم شریک کړئ:

د خوست د شېخ زاید پوهنتون کادري روغتون چې د دې پوهنتون د طب پوهنځي د محصلانو د عملي زده کړو لپاره شااوخوا اته کاله وړاندې جوړ شوی، نه یوازې تر اوسه فعال نه شو، بلکې په تېرو دوو کالونو کې د دې روغتون سره د متحده عربي اماراتو له خوا د نږدې ۷۰۰ میلیونه افغانیو په ارزښت د طبي وسایلو مرسته شوي توکي هم د خرابېدو له ګواښ سره مخ دي. د دې پوهنتون د طب پوهنځي استاد ګل نواز ازادي راډیو ته وویل: "دا د خوست یوه سرمایه ده او دغه ټکنالوژي چې دلته موجوده ده، په سیمه کې وجود نه لري، نو که همداسې پاتې شي، نه یوازې... Читать дальше...

د مخالفو ګوندونو اتحاد پاکستان ډموکراټيک موومنټ مشر مولانا فضل الرحمن د ډېسېمبر پر اتمه نېټه د اپوزيشن ګوندونو د اسمبلۍ ټولو غړيو ته ويلي چې د ډېسېمبر تر ۳۱مې پورې دې د خپل ګوند له مشرانو سره خپلې استعفاګانې جمع کړي. که اپوزيشن استعفا ورکړي نو دا به د عمران خان په مشرۍ حکومت بې ثباته کړای شي؟

د امریکا د بهرنیو چارو وزیر مایک پامپیو په یو بیان کې ویلي، دا هيوادونه د ۱۹۹۸ز کال د نړیوالې مذهبي ازادۍ تر هغه قانون لاندې په دې فهرست کې شامل شوي چې د مذهبي ازادۍ د سېسټماټيک، روانو او لويو سرغړونو کې ککړ دي او يا يې زغمي.

په دوحه کې د طالبانو او حکومت د مذاکراتي ټيمونو په طرزالعمل له هوکړې وروسته ټاکل شوې چې د نن ورځې په ناسته کې یو شمېر مهم او برخلیک ټاکوونکي مسایل په اجنډا کې ځای پرځای شي. د حکومت یوه سرچینه وايي، د افغان پلاوي له لوري به اوربند او طالب پلاوي له لوري به د ۷۰۰۰ نورو طالب بندیانو د خوشې کېدو مسئله په اجنډا کې له شاملو مهمو موضوعاتو وي. دغه سرچېنه د موضوع د حساسیت له کبله د خپل نوم نه‌ ښودو په شرط ازادي راډیو ته وویل، په اجنډا کې به تر اوربند او طالب بندیانو د خوشې کېدو له مسئلې سربېره سیاسي مشارکت... Читать дальше...

د افغانستان د بشر حقونو کمېسیون وايي، په تېرو یوولسو کلونو کې له ٩٥ زره زیات ملکي وګړو ته مرګ ژوبلې اوښتې. ‎له لرې پرتو ولایتونو او جګړیزو سیمو پلازمېنې کابل ته راغلي چې خپل غږ تر حکومت او د جګړو ښکېلو خواوو ورسوي. ‎سردار محمد سروري ٢٩ کلن ځوان دی چې د هلمند ولایت د بولان او چاه انجیر نه جګړو اړ کړی تر څو کابل ته راشي او خپل غږ اوچت کړي. ‎سردار محمد وايي، په دغو سیمو کې جګړو له امله بې ځایه شوي او کورنۍ یې له یوې ولسوالۍ بل ته له کډه کېدو ستړې ه. هغه زياتوي: "موږ په وار وار د جنګ په ټولو ښکېلو اړخو دا غږ کړی چې دایمي او جدي اوربند وکړي.

ناکامورا د تېرو شپاړسو کلونو په موده کې د کونړ پر سیند د ننګرهار خېوې، کامې او بهسودو ولسواليو ته سربندونه جوړ کړي، په زرګونو جریبه دښتې يې خړوبې کړې او په بېلابېلو ولسواليو کې يې ښوونځي، مدرسې او کلینکونه هم جوړ کړي ول.

په پاکستان کې روغتيا څانګې وېبپاڼې ترمخه په په تېر يوه شواروز کې له کورونا وایرسه ۶۰ کسان مړه شوي او ۲،۹۶۳ کسان یې ناروغه کړي دي چې دغه ډول د ټولو نارغانو شمېر څلور لکه او څه باندې ۲۶ زرو ته رسېدلی دی.

د هغې لومړنۍ فضایي بیړۍ له ازمایښتي الوتنې په وروستۍ شېبه کې بېرته لاس واخیستل شو چې ټاکل شوې وه مریخ ته انسانان ولېږدوي. د لوړې ارتفاع دغه ازمایښتۍ بېړۍ د سپیس اکس خصوصي شرکت اړوند وه او د امریکا تکزاس ایالت کې له الوتنې څه باندې یوه ثانیه مخکې یې کاروونکي له الوتنې تېر شول. پلان داسې و چې دغه فضایي بېړۍ د ۱۲ اعشاریه ۵ کیلو متره په ارتفاع الوتنه وکړي او بېرته په عمودي ډول ځمکې ته را ښکته شي. معلومه نه ده چې سپیس اکس به څه وخت بیا د دغې بېړۍ د الوزولو هڅه وکړي، خو دغه شرکت پر خپله ویبپاڼه لیکلي چې نن او سبا د دې کار امکانات شته. Читать дальше...

د بخښنې نړیوال سازمان د ایران حکومت ته د ملګرو ملتونو د کارپوهانو د هغه لیک هرکلی کړی چې په ۱۹۸۸ کال کې یې د سیاسي زندانیانو د پراخ اعدام په اړه د ځواب ورکولو پوښتنه ترې کړې. په سپټمبر میاشت کې دغه لیک کې خبرداری ورکړل شوی و چې ایران کې د وژنو په اړه تېرې سرغړونې ممکن د بشر ضد جنایتونه وګڼل شي. د بخښنې نړیوال سازمان او د بشري حقونو یو شمېر نور سازمانونه له ډېره وخته له ایرانه غواړي چې دغلته د اعدامونو په اړه ځواب ورکړي. د راپورونو له مخې، په ۱۹۸۸ کال کې وروسته تر هغې ایران کې په پراخه کچه خلک... Читать дальше...