World News in Kyrgyz

15-январда Түркиянын Стамбул шаарында 19 киши жасалма аракка ууланып каза болгону, алардын арасында түркмөнстандык жана өзбекстандыктар да бар. Жалпысынан 26 чет өлкөлүк жабыркаганы кабарланды.

Бүгүн, 15-январда Бишкек шаарынын Маевка айылына жакын Белозерский кыска көчөсүндө жайгашкан турак үйдөн өрт чыгып, 65 жаштагы жаран каза болду. Бул тууралуу Өзгөчө кырдаалдар министрлиги кабарлады. Саат 14:30га чукул өрттү өчүрүүгө жалпы эки бөлүм тартылган. Тилсиз жоо саат 16:25те толук өчүрүлдү. ӨКМ 14-январда өлкө аймагында 16 өрт кырсыгы катталып, аны өчүрүүгө 18 күжүрмөн эсеп тартылганын билдирген. Кырсыктын көбү Бишкекте катталган. (КЕ)

15-январда Кыргызстанда жана дүйнөдө эмне болду? “Азаттык” күндүн башкы жаңылыктарын тизмектейт.

АКШ Бишкекте катталган “Газпром нефть Азия” жана “Мунай-Мырза” компанияларына санкция салды. Алар Орусиянын “Газпром” компаниясынын Кыргызстандагы туунду ишканалары. Мунай рыногу жалгыз Орусияга байланган Кыргызстандын экономикасына таасир кандай болот?

Стамбулда Түркмөнстандын үч жараны жасалма алкоголдук ичимдикке ууланып каза болду. Түркмөнстандын дагы эки жараны спирт ичимдиктерин колго жасаган шек менен кармалды. "Азаттыктын" түркмөн кызматы 14-январда Стамбулдун ооруканаларына ууланган ондогон борборазиялык жаран жаткырылганын жазды. Түркиянын haber7 басылмасы жасалма алкоголдук ичимдикке ууланып 19 адам каза болгонун, дагы 40ка жакын адам ооруканага түшкөнүн билдирди. 14-январда Өзбекстандын Стамбулдагы консулдугу Telegram каналында билдирүү таратты. Читать дальше...

Бишкек шаарынын Октябрь райондук ички иштер башкармалыгынын “С.А.Ш.” аттуу ыкчам кызматкери кыйноого жана пара талап кылууга шектелүүдө. Бул тууралуу Башкы прокуратуранын басма сөз кызматы кабарлады. Шектүү козголгон кылмыш иштин алкагында Ички иштер министрлигинин ички иликтөө кызматы менен биргеликте кармалган. Алгачкы тергөө материалдарына ылайык, Октябрь райондук милициясынын жооптуу кызматкерлери 2024-жылдын сентябрь айында “К.А.” жана “А.Н.” аттуу жарандарды кыйноого алып, аларды кылмыш... Читать дальше...

Жогорку Кеңештин депутаты Сеид Атамбаев №2 түзөтүү мекемесинде отурган жарандык активист Зарина Төрөкулованын ден соолугунда олуттуу көйгөй жаралганын билдирди. Эл өкүлү ага Төрөкулованын кызы кайрылганын бүгүн, 15-январда парламенттин жыйынында айтты. Ал №2 түзөтүү мекемесинин шарттарына, кыйноолорго көңүл бурууга чакырды. "Мага 2024-жылдын сентябрь айынан бери аялдар абагында отурган Зарина Төрөкулованын кызы кайрылды. Анын айтымында, ал Фейсбук колдонуучунун видеосун бөлүшкөндүгү үчүн кесилген. Читать дальше...

Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик комитет (УКМК) Бишкек шаардык милициянын кайгуул кызмат башкармалыгынын төрт кызматкери коррупциялык схема түзгөн деген айып менен кармалганын билдирди. Атайын кызматтын маалыматына ылайык, инспекторлор айып короого токтотулган автоунааларды алып чыгууга уруксат берүүгө ар кандай тоскоолдуктарды түзгөнү аныкталган. Алар машинени айып короодон чыгарууну тездетүүдө оң чечим кабыл алуу үчүн жол кырсыгына кабылган айдоочуларды каражат берүүгө мажбурлашкан деп шек саналууда. Читать дальше...

Казакстандын парламентинин төмөнкү палатасы Мажилис оор жана өзгөчө оор кылмыштар үчүн соттолгон коррупционерлердин реестри коомчулукка жарыяланышы керектиги жөнүндөгү норманы биринчи окууда бекитти. Бул тууралуу "Азаттыктын" казак кызматы 15-январда жазды. Коррупцияга каршы агенттиктин төрагасынын биринчи орун басары Улан Саркуловдун аталган мыйзам боюнча депутаттарга берген түшүндүрмөсү «Власть» басылмасына жарыяланды. "Коррупционерлердин мамлекеттик реестрин түзүү профилактикалык чара. Анын негизги максаты ... Читать дальше...

Юстиция министрлигине караштуу Жазаларды аткаруу кызматынын (ЖАК) төрагасынын орун басары Рахатбек Жапаров өз каалоосу менен жазган арызына байланыштуу 14-январда кызматтан бошотулду. Бул тууралуу “Азаттыкка” ЖАКтын басма сөз кызматы кабарлады. Рахатбек Жапаров Министрлер кабинетинин мурдагы төрагасы Акылбек Жапаровдун иниси. 54 жаштагы Рахатбек Жапаров Кочкор районунун Кочкор айылында туулган. 1993-жылы Кыргыз архитектура-курулуш институтун “Автомобиль жолдорун куруу” адистиги, 2006-жылы Кыргыз... Читать дальше...

Кыргызгидромет борбору билдиргендей, 16-январда өлкө аймагында жаан-чачын күтүлбөйт. Жолдор тоңголок жана тайгак болот. Түштүк-чыгыштан соккон шамалдын ылдамдыгы секундасына 3-8 метрге жетет. Абанын температурасы: Чүй өрөөнүндө түнкүсүн 0…-5, күндүз 6…11; Талас өрөөнүндө түнкүсүн -2…-7, күндүз 6…11; Баткен, Ош, Жалал-Абад облустарында түнкүсүн 0…-5, күндүз 6…11; Ысык-Көл облусунда түнкүсүн -3…-8, күндүз 0…+5; Нарын облусунда түнкүсүн -16…-21, күндүз -3…-8; Бишкек шаарында жаан-чачын жаабайт. Читать дальше...

Өзгөчө кырдаалдар министрлигинин маалыматына караганда, Жалал-Абад облусундагы Таш-Көмүр шаарынын 47 жаштагы М.Д. аттуу тургунун 24 адамдан турган топ издеп жатат. Алардын ичинде министрликтин куткаруучулары, туугандары бар. 14-январда аталган жаранды 94 киши издеген. Бул күнү өзгөчө кырдаалдар министринин орун басары Урматбек Шамырканов издөөнү координациялоо максатында жерине барып, дайынсыз жарандын үйүнөн апасынан жана жакындарынан кабар алган. Жергиликтүү тургун былтыр 15-декабрда Сүттүү-Булак... Читать дальше...

Жогорку Кеңештин депутаты Элвира Сурабалдиева өлкөдө аялдарга карата зомбулук көрсөтүлгөн окуялар токтобой жатканы тууралуу маселени бүгүн 15-январда парламент жыйынында көтөрдү. Эл өкүлү Министрлер кабинетинин төрага орун басары Эдил Байсаловго кайрылып, зордук-зомбулуктан жабыркаган адамдарга жардам бере турган психолог, адвокат жана социалдык кызматкер сыяктуу адистер жетишсиз экенин айтты. Ал өзгөчө майыптыгы бар адамдар убактылуу баш калкалап, жардам ала турган кризистик борборлорду түзүүнү сунуштады. Читать дальше...

Жогорку Кеңештин вице-спикери Нурбек Сыдыгалиев менен депутат Медербек Алиев 15-январда парламенттин күн тартибине байланыштуу кайым айтыша кетти. Медербек Алиев жыйында ар кандай маселелерди айтууга убакытты узартып алып, андан кийин карала турган бир мыйзам долбоорун кароо тууралуу сунуш берди. Ал эки жолу добушка коюлуп, экинчи жолкусунда гана өттү. Алиев Жогорку Кеңеште жыйындарда күн тартибиндеги “ар кандай маселелер” деген пунктту алып коюу адатка айланганын айтып, депутаттарга сөз бербей койду деп Нурбек Сыдыгалиевди сынга алды. Читать дальше...

Талас шаарынын четиндеги Ак-Калпак конушунун тушунда, Суусамыр–Талас–Тараз жолунда 15-январдагы кырсыктан эки адам каза болуп, беш адам ооруканага жеткирилди. Бул тууралуу “Азаттыкка” Ички иштер министрлигинин (ИИМ) Жол кыймылынын коопсуздугун камсыздоо башкармалыгынын Таластагы бөлүмүнөн билдиришти. Маалыматка караганда, “Хонда Одиссей” менен “Фольксфаген Пассат” үлгүсүндөгү автомашиналар сүзүшкөн. Жол кырсыгынан жабыркагандардын тек-жайы такталып жатат. Ички иштер министрлигинин Жол кыймылынын... Читать дальше...

Ала-Бука районунун Ала-Бука айыл өкмөтүнүн башчысы А.А. бычак жеп, ооруканага жаткырылды. Бул тууралуу Жалал-Абад облустук милициясынын басма сөз кызматы 15-январда кабарлады. Маалыматта окуя тууралуу 12-январь саат 15:50 чамасында кабар түшүп, аны 71 жаштагы аял сол көкүрөгүнө бычак менен сайып жибергени белгиленген. "Териштирүү учурунда 1974-жылы туулган А.А. аттуу жаран Ала-Бука айыл өкмөтүнүн башчысы экендиги жана ал жол боюнда мыйзамсыз соода-сатык жүргүзгөн жарандарга түшүндүрүү иштерин... Читать дальше...

Жогорку Кеңештин вице-спикери Нурбек Сыдыгалиев парламентке шайлоодо бир мандаттуу шайлоо округу - мажоритардык системаны жокко чыгаруу демилгесин көтөрдү. Тиешелүү мыйзам долбоору Жогорку Кеңештин сайтына 14-январда коомдук талкууга коюлду. Документтин маалымкат-негиздемесинде бир мандаттуу шайлоо округдарынан шайланып келген депутаттар мандатын тапшыргандан кийин ал аймакта кайра шайлоо өткөрүүгө бюджеттен ашыкча чыгым кетип жатканы жазылган. 2021-жылы 11-апрелдеги референдумда макулдук берилип... Читать дальше...

Жогорку Кеңештин вице-спикери Нурбек Сыдыгалиев Бишкектеги эски аянттагы Владимир Ильич Лениндин эстелигин алып, ордуна Турдакун Усубалиевдин эстелигин коюу сунушун берди. Мындай демилгени ал парламенттин 15-январдагы отумурунда көтөрүп, Бишкек шаарынын төрт районунун аталышын өзгөртүү керек экенин дагы бир жолу кайталады. Эски аянтка 2020-жылы Турдакун Усубалиевдин аты берилген. Турдакун Усубалиев 1919-жылдын 6-ноябрында Нырндын Кочкор районунда туулган. Совет доорунда 25 жылга жакын Коммунисттик... Читать дальше...

Кыргыз эл жазуучусу, ТҮРКСОЙ уюмунун башкы катчысы Султан Раев Мехмет Доган атындагы Түрк дүйнөсүнүн адабий сыйлыгынын лауреаты болду. Бул тууралуу Түркиянын Жазуучулар союзу маалымдады. Быйылкы лауреаттардын ысымдарын 1-январда Түркиянын Жазуучулар союзунун башчысы, профессор Муса Казым Арыджан жарыялады. Ал өз сөзүндө Султан Раевдин чыгармалары түрк элдерин байланыштырган көпүрө экенин белгилеген. Жыл сайын ыйгарылуучу бул абройлуу сыйлыктын лауреаттарынын арасында Түркиянын белгилүү маданият жана искусство ишмерлери... Читать дальше...

АКШнын мамлекеттик катчысы Энтони Блинкен Арменияга чек араларын бекемдөө боюнча эксперттик жардам көрсөтүү үчүн адистер тобу жөнөтүлөрүн билдирди. Энтони Блинкен менен Армениянын тышкы иштер министри Арарат Мирзоян шейшембиде Вашингтондо эки өлкөнүн коопсуздук кызматташтыгын кеңейтүү боюнча келишимге кол коюшту. Блинкен документке кол коюу аземинде АКШ менен Армения коргонуу, экономика жана демократиялык институттарды өнүктүрүү боюнча байланыштарды чыңдоого өбөлгө боло турган “стратегиялык өнөктөштүк комиссиясын” түзүшкөнүн айтты. Читать дальше...

Жогорку Кеңештин депутаты Чыңгыз Ажибаев Лейлек районунун Жаңы-Жер айыл аймагынын Арка-2 айылында 5-январда болгон жарылуу тыкыр иликтениши керек экенин билдирди. Бул тууралуу ал парламенттин 15-январдагы жыйынында айтты. “Ведомстволор аралык комиссия түзүп, снаряд кайсыл жактан келгенин карап чыгыш керек. Жарылуу болгон үйдөн Министрлер кабинетинин мурдагы төрагасы Акылбек Жапаров барып чай ичип кеткен. Саперлор кайсыл жакты караган, эмне себептен мындай болду?”, - деди ал. 5-январда Баткендин... Читать дальше...

Бириккен Улуттар Уюмунун (БУУ) укук коргоочулардын абалы боюнча атайын баяндамачысы Мэри Лоулор Кыргызстандан чыгып кеткен укук коргоочу Азиза Абдирасуловага социалдык тармактарда каралоо жүрүп жатканын билдирип, Фейсбуктагы баракчасына кыргыз бийлиги муну иликтеши керектигин жазды. 14-январда Ютубдагы “Каганат медиа” каналына “Азиза Абдирасулованын тескей тарабы. Тарых унутулбайт” деген тема менен 4 мүнөттөн ашык видео жарыяланган. Анда убагында Азиза Абдирасулова 2010-жылдагы Июнь окуясына байланыштуу өмүрүнүн акырына чейин соттолуп... Читать дальше...

Жогорку Кеңеште Бишкекти каптаган ыш боюнча маселе кийинки аптада талкууланат. Бул тууралуу парламенттин төрагасы Нурланбек Тургунбек уулу ЖКнын 15-январдагы жыйынында айтты. Депутат Дастан Бекешев борбордогу ыш көйгөйүн 2025-жылы парламенттин биринчи аптасындагы отурумунда талкуулоо чечими кабыл алынганын, бирок эмне себептен жылып кеткенин сурап, маселени кароо керектигин айтты. “Бул өтө актуалдуу маселе. Адамдар ышты үйүндө отуруп алып, социалдык тармактарда талкуулап жатышат. Жогорку Кеңеш... Читать дальше...

Түштүк Кореянын кызматтан убактылуу четтетилген президенти Юн Сок Ёль камакка алынды. Бул тууралуу Yonhap маалымат агенттиги билдирди. Юн Сок Ёль кан төгүүнү алдын алуу үчүн суракка барууга өз каалоосу менен макул болгонун айтты. Бул Түштүк Кореянын тарыхында иштеп жаткан президенттин ыйгарым укуктары убактылуу токтотулуп, камакка алынган биринчи учур. Мындан 12 күн мурун тергөөчүлөр Юн Сок Ёлду резиденциясынан суракка алып кете албай коюшкан. Анда кызматынан убактылуу четтетилген президенттин тарапташтары мүмкүнчүлүк берген эмес. Читать дальше...

Кыргызстандын эмгек сиңирген артисти, ырчы Кайрат Примбердиев казакстандык медиалардын бирине курган маегинде 19-кылымдагы Кенесары хандын өлүмүнө байланыштуу айткан пикири кызуу талкуу жаратты. Ырчы өз оюн “эки элдин достугу үчүн” айтканын билдирүүдө.