Новости за 24.01.2019

Алпаут Рамазан Биляш Серижкана – иза адамийн бакъоларъяран "Atajurt kazakh human rights" организацера ву – ша а, шен накъосташа а хIинцале офисаш схьайиллина боху Казахстанерчу кхаа гIалахь. Иза ши шо ду Китайрчу Синцзян-Уйгурийн автономин кIоштахь лела къизалла дуьненна йовзийта араваьлла. Серижканна ца хаьа оьрсийн мотт, цундела Маршо Радионо ингалсан маттахь дира цуьнца къамел. Казахстанехь тахана дикка вевзаш стаг ву Серижкан. Иза кест-кеста хьахаво керланашкахь. БIе сов цхьаьнакхетарш дIадаьхьна цуьнан хьукмато Казахстанан бахархошца. Читать дальше...

Шайн бераш даймахка дIадигийта реза ца хилла Иракъехь кхелаш йина цхьаболу таджикийн зударий. СаIуда Iаьрбийчуьрчу Таджикистанан векалтан хаамашца, Иракъехь Таджикистане дIахьажо кечдина ду 95 бер. Амма набахтехь такха яккхий хенаш йиттинчу церан наношкара пурба доцуш, бакъо яц бераш новкъадаха. Бераш дIадала реза ца хиллачех ю 38 шо долу Зебунисо Хетлуна. Дуккха а хан ю цуьнан да, нана делла, ткъа цхьаъ бен воцу ваша кхуьнца а, кхуьнан доьзалца а бала болуш вац. Шен цIийндеца 2015-чу шарахь Иракъе дехьаелира Зебунисо... Читать дальше...

Нахана гуш-хезаш бехказбийлийтар кхи дIа а дахьа деза аьлла Нохчийчуьрчу зорбан министро Умаров Джамбулата. Хьаькамна хетарехь, ЧГТРК "Грозный" телевизионан эфирашкахь кест-кеста "дохкобевлларш" гойтуш хилар кхачаме дац, цундела дика хир дара боху цо, Кадыров Рамзанна а, цуьнан бIан накъосташна а хьалха гечдар доьхучарна лерина рубрика схьайиллича телехьожийлехь. Цуьнца цхьана аьтто хир бара, интернетехь къайлах леларш Iора а баьхна, "кхеле" хIитто аьлла хета цунна.

Нохчийчоьнна а, Дагестанна а юкъарчу дозанан хаттарехь барт каро аьтто хир боцуш хIумма а дац. Карарчу хенахь дIайолаелла и доза билгалдаккхаран процесс. Цунах лаьцна дIахьедар дина Кадыров Рамзана. Цо дийцарехь, Дагестанан куьйгалхошца хиллачу цхьаьнакхетаро гайтина шина субъектана юкъара доза билгалдоккхуш ши агIо а вовшах кхеташ хилар. ДIадаханчу шинарин дийнахь Дагестанан а, Нохчийчоьнан векалийн официалан цхьаьнакхетар хилира ХIинжа-гIалахь шина республикана юкъара доза къасторца доьзна хаттар дуьйцуш. Читать дальше...

Киеван Оболонан кIоштан кхело пачхьалкхана ямарт хиларна бехке вина Украинин хилла президент Янукович Виктор. Иза иштта бехке лаьрра агрессоро тIом беш цунна гIо дарна. Януковичан бехк хиларан тоьшаллех коьртаниг ду цо Оьрсийчоьнан Iедалшка Украине эскарш хьажор дехар. Ша Янукович Киеверчу кхелан кхеташонехь дакъалоцуш вацара. Цуьнан адвокато чIагIдарехь, Украинин хилла президент меттавогIуш ву дукха хан йоцуш шена йинчу операцех, хаам бо 112 телеканало. Януковича ша бехке ца лору. Прокуроро дехна цунна 15 шо хан тохар. Читать дальше...

ТIаьххьарчу 10 шарахь дуьххьара лахделла Оьрсийчоьнан бахархойн терахь. Цунах лаьцна хаам бина Росстат урхалло. Цо дийцарехь, 2019-чу шеран Дечкен-беттан 1-чу дийнахь лаьрча Оьрсийчоьнан бахархойн терахь лахделла 86 эзар стагана. Карарчу хенахь иза ду 146 миллион 794 эзар стаг.

Болх бан лаам болчунна яьсса лаьтташ 2 эзар сов белхан меттиг ю Нохчийчохь. Цунах лаьцна хаам бина республикан белхан министро Баширов Iусмана. "Нохчийчохь схьайиллина болх беш ю бахархой балха хIитто центраш. Болх лоьхуш болу, я болх боцурш санна дIаязбала лууш болу республикера бахархой уггаре хьалха баха беза бу цу меттигашка", боху министро. Башировс бинчу хаамца, карарчу хенахь болх бан луучунна яьсса лаьтташ 2065 меттиг ю Нохчийчохь, уггаре хьалха дешаран сферехь. ШолгIачу меттехь бу лоьраш а, кхин болу а медицинан белхахой. Читать дальше...

Нохчийчуьрчу талламан комитето дIакъевлина Дагестанера 8 вахархо вер хьокъехь толлуш хилла бехктакхаман гIуллакх. И нах полисхоша байинера ши шо ах шо хьалха Гуьмсан кIоштахь. Дагестанан махкахой лечкъийнера цу республикан территорина тIехь яххьаш къевлина баьхкинчу герзаца хиллачу наха 2016-чу шарахь гуьйранна. Гергарчара чIагIдарехь, уьш латтош хилар гайтинера церан телефонаша лучу сигналаша ХIинжа-ГIалахь экстремизмана духьало ечу центрана гергахь.   Дагестанан талламан комитето бехктакхаман... Читать дальше...

Цхьанне а аьтто бац ша ягийна йоцчу газах ахча дала, дIахьедар дина Кадыров Рамзана. "Соьлж-ГIалан Заводан кIоштан кхело декхарелахь йина «Газпром межрегионгаз Грозный» компани юхадерзалур доцу дебиторан декхар чоьтера дӀадаккха, цу хьокъехь иск яла еза хан чекхяьллачул тIаьхьа аьлла комментари йина, газах дисина декхар хьокъехь хIоьттина хьал дуьйцуш, Нохчийчоьнан куьйгалхочо. Нагахь и сацам низамца богIуш бацахь, иза къасто деза лакхарчу инстанцино. Амма шен чулацамца цу сацамо гойтург ду ширйелла проблема хиалар. Читать дальше...

ЛГБТ-юкъараллин агIо лоцуш филм яьккхина Болгарерчу хелхарчас-режиссеро.