Новости за 09.06.2021

(Казан, 9 июнь, «Татар-информ», Рузилә Мөхәммәтова). Казанда таксистлар һәм педагоглар, шулай ук, Иннополис халкы белән спектакль эскизлары иҗат ителә. «Шәһәрлеләр театры» фестивале тамашачыны үзенчәлекле проектларга чакыра. Бүген Милли китапханәнең «MOÑ» театр мәйданчыгында журналистларга «Живой город» заманча сәнгать фондының театраль проектлары турында сөйләделәр. Теләге булган һәр тамашачыны спектакльдә катнаштыра алуны күздә тоткан фестиваль өч блоктан тора. Беренче блок — «Город АРТ-подготовка» театраль лабораториясе. Читать дальше...

(Казан, 9 июнь, «Татар-информ», Павел Климчак). Күзәтчелек ведомствосы республиканың Тукай районы Әҗмәкәй авылында балага этләр һөҗүм итүе турындагы мәгълүматны тикшерә. Бу турыда «Татар-информ» мәгълүмат агентлыгына Татарстан прокурорының өлкән ярдәмчесе Руслан Галиев хәбәр итә. Прокуратура җирле хакимиятнең хайваннар белән җаваплы эш итү законы таләпләрен үтәүләрен тикшерәчәк.

(Казан, 9 июнь, «Татар-информ»). Казанда «Бердәм Россия» партиясенең XXXIII региональ конференциясенең беренче этабы ачылды. Аның эшендә партиянең барлык 45 беренчел оешмасыннан 170тән артык делегат катнашты. Алар арасында РФ Дәүләт Думасы һәм Татарстаннан Федерация Советы депутатлары, шулай ук Татарстан башкарма хакимияте органнары вәкилләре катнашты. ТР Президенты Рөстәм Миңнехановның мөрәҗәгатен Эчке сәясәт мәсьәләләре буенча ТР Президенты Департаменты җитәкчесе Александр Терентьев укыды. Рөстәм Миңнеханов сүзләренчә... Читать дальше...

(Казан, 9 июнь, «Татар-информ»). 18-19 июнь көннәрендә Ханты-Манси автономияле округы — Юграның Нижневартовск шәһәрендә XXI федераль Сабантуй булачак. Коронавирус инфекциясе таралу куркынычын киметү өчен, милли бәйрәм башка форматта узачак. Сабантуйга башка төбәкләрдән кунаклар килмәячәк. Сабантуйны ачу тантанасы җирле вакыт белән 18:00 сәгатьтә (Мәскәү вакыты белән 16:00 сәгатьтә) Нижневартовскның сәнгать сараенда узачак. Бәйрәм Татарстан сәнгать осталары концерты белән дәвам итәчәк. Залга җыелган... Читать дальше...

(Казан, 9 июнь, «Татар-информ»). Социаль челтәрләрдә кабан дуңгызы чабып йөри торган видео барлыкка килде. Фаразлар буенча, кабан Казан дәүләт энергетика университетының өченче тулай торагы парковкасында йөри. Шаһитлар сүзләренчә, берничә көн элек кыргый хайванны «Кырлай» паркы янындагы урманда күргән булганнар.

(Казан, 9 июнь, «Татар-информ», Гөлнар Гарифуллина). Бүген Габдулла Тукай әдәби музеенда яшь рәссам Данил Әхмәтшинның «Шүрәле хыяллары һәм куркулары» эксперименталь сәнгать эшләре күргәзмәсе ачыла. Тукай музее директоры Гүзәл Төхвәтова хәбәр итүенчә, күргәзмәдә авторның заманча иҗаты, Тукай геройларына һәм татар мәдәниятенә яңа карашы чагылыш таба. Данил Әхмәтшин 2015 елдан «Шуралестан» сериясе буенча эшләгән. Аның рәсемнәре гомуми концепция буенча эшләнгән. Рәссам төрле мәдәни контекстларны тоташтыра ... Читать дальше...

(Казан, 9 июнь, «Татар-информ»). Соңгы тәүлектә Татарстанда табиблар Covid-19 инфекциясенең 28 яңа очрагын ачыклаган. Бер кеше коронавирусны республикадан читтә йоктырган. «14 кеше хастаханәгә урнаштырылды, 14 кеше өйдә дәвалана», — дип хәбәр итә ТР Сәламәтлек яклау министрлыгының матбугат хезмәте. Яңа очракларның яртысы диярлек Казанга туры килә (17 очрак), аннан соң Питрәч районы бара (4 очрак). Яр Чаллыда, Апас, Баулы, Бөгелмә, Буа, Югары Ослан һәм Биектау районнарында берәр авыру ачыкланган.... Читать дальше...

(Казан, 9 июнь, "Татар-информ»). Казанның «СОлНЦе» мәктәбе вакытлыча директорсыз калачак. Уку учреждениесе җитәкчесе Павел Шмаков Facebook сәхифәсендә, сәламәтлеге белән проблемалар булу сәбәпле, үз вазифасын калдыруы турында яза. «Минем тормышым үзгәрә. Күпмедер вакытка минем яраткан эшем — „СОлНЦе“ мәктәбе беренче планнан китеп торачак. Миңа үз сәламәтлегем турында уйларга кирәк», — дип хәбәр итте Шмаков. Директор сүзләренчә, ул дәваланырга Мәскәү, Германия яки Финляндиягә китәргә җыена.

(Казан, 7 июнь, «Татар-информ», Зилә Мөбәрәкшина). Филология фәннәре докторы Дания Заһидуллина якут язучысы, драматург Николай Лугиновның борынгы төркиләрнең күчеп утыруы, аларның күрше халыклар белән мөнәсәбәтен тасвирлаган «Хуннские повести» («Һун повестьләре») әсәрен татар теленә тәрҗемә итеп чыгарырга тәкъдим итте. «Бу повесть мәктәп яшендәге балаларга туры килер иде. Әсәрне татар теленә тәрҗемә итәргә һәм авторның иҗатын Татарстанда танытуны кирәк дип саныйм», — диде ул «Мәдәни якынаю шартларында... Читать дальше...

(Казан, 9 июнь, «Татар-информ», «Татарстан» , Луиза Янсуар). Тормыш һәм иҗат сәхифәләре буйлап хронологик сәфәр. ГАБДУЛЛАҖАН 14 (26) апрель, 1886.  Габдулла Тукай Казан губернасы Казан өязе Кушлавыч авылында указлы мулла гаиләсендә дөньяга килә. Казан өязе буенча 1886 елда туган, өйләнешкән һәм үлгән кешеләрне теркәү кенәгәсендә аны әтисе «Габдуллаҗан» исеме белән теркәп куйган. 29 август, 1886.  Тукайның әтисе 44 яшендә кату зәхмәтеннән үлә. Габдуллага дүрт ай ярым була. Мәмдүдә улы белән әтисе йортына кайта. Читать дальше...

(Казан, 9 июнь, «Татар-информ»). Башкортстанның халык шагыйре Мостай Кәрим повесте буенча режиссер Александр Галибин төшергән «Сеңелкәш» фильмы «ТЭФИ — Җиңү елъязмасы» конкурсының «Телевизион нәфис фильм» номинациясендә финалына чыкты. « Башинформ » сайтында хәбәр ителгәнчә, «Телевизион фильм/сериал операторы» номинациясендә РСФСРның атказанган сәнгать эшлеклесе Михаил Агранович премия финалисты булды. Ул «Сеңелкәш» фильмы өчен «Ак квадрат» премиясен алган иде. «ТЭФИ-Җиңү елъязмасы» конкурсының финалына 10 номинациядә 30 эш чыкты. Читать дальше...

(Казан, 9 июнь, «Татар-информ»). Бүген иртән Карл Маркс урамында КНИТУ бинасы янында юл-транспорт һәлакәте булган. Бу хакта «Татар-информ» агентлыгына шәһәр автоинспекциясендә сөйләделәр. Социаль челтәрләрдә юл-транспорт һәлакәте урыныннан фотолар барлыкка килде Башлангыч мәгълүматлар буенча, кыз юлны ярамаган урыннан чыккан, аны Citroen C4 машинасы бәрдерә. Авария нәтиҗәсендә кыз кул җәрәхәте ала.

(Казан, 9 июнь, «Татар-информ»). «Гаилә» мәчете, Казан хосписына ярдәм итү максатыннан, «Сабыйга» дип исемләнгән хәйрия акциясе игълан итте. Быел әлеге чара 1 июньнән 4 июльгә кадәр дәвам итәчәк. ТР Диния нәзарәте матбугат хезмәте хәбәр итүенчә, халыктан тупланган гигиена кирәк-яраклары Казан балалар хосписына тапшырылачак. Мәчетнең имам-хатыйбы Рөстәм хәзрәт Хәйруллин сүзләренчә, хоспис көндәлек шәхси гигиена предметлары — бала төрү чүпрәкләре, подгузниклар, юеш салфеткалар, сабын һәм башка товарларга мохтаҗ. Читать дальше...

(Казан, 9 июнь, «Татар-информ»). Россия төбәкләрендәге мәчетләрдә балалар өчен җәйге курслар ачылды. 1 июньнән Төмән шәһәренең Җәмигъ мәчетендә балалар өчен ислам нигезләре, Коръән уку, намаз уку, Пәйгамбәребезнең тормыш-көнкүрешен өйрәнү буенча җәйге курслар башлана. Балалар белән ислам белгечләре һәм укытучылар эшләячәк. Бу хакта Россия мөселманнарының Диния нәзарәте сайтында хәбәр ителә. Мәчеттә дәресләр җомга көнне 11:00–15:00 сәгатьтә булачак. Дәресләр бушлай үткәрелә, балаларны җиде яшьтән кабул итәләр. Читать дальше...

(Казан, 9 июнь, «Татар-информ»). Яшел Үзән суды 35 яшьлек ир-атны рәшәткә артына җибәргән. Ул алты яшьлек үги улын кыйнаган. Татарстан прокурорының өлкән ярдәмчесе Руслан Галиев хәбәр иткәнчә, Осиново бистәсендә яшәгән ир-ат 2019 елда берничә тапкыр үзенең үги баласын кыйнаган. Баланы күралмау сәбәпле, ул баланы идәнгә ташлаган, мебель аяклары, бала арбасы һәм чүкеч белән кыйнаган. Ир-ат үз гаебен танымый. Малай балалар тавыннан егылып төшү сәбәпле имгәнгән, дип белдерә. Суд ирне гомуми режим колониясенә җиде елга җибәргән.

(Казан, 9 июнь, «Татар-информ»). Казандагы бина диварына Шәрык кызы сурәтеннән мурал ясаганнар. «Меңләгән нокталардан тулы рәсем барлыкка килә. Нокталар вак детальләр ясарга һәм яңаларын өстәргә мөмкинлек бирә», — дип язылган «Иске татар бистәсе» префектурасының Инстаграм сәхифәсендә. Рәсем иске трансформатор подстанциясе бинасы диварында ясалган. Ул Коротченко урамындагы 25нче йорт янында урнашкан. Рәсемнең авторы — урам рәссамы Дамир Бозик. Киләчәктә композиция кыңгырау һәм ак барс белән тулыландырылачак.

(Казан, 9 июнь, «Татар-информ»). 6 июль көнне Самара «Халыклар дуслыгы йорты»нда шәһәренең татар милли-мәдәни автономиясенең оештыру җыелышы була. « Самара татарлары» сайтында хәбәр ителгәнчә, көн тәртибендә — Самара шәһәре татар милли-мәдәни автономиясе рәисен сайлау һәм эшләгән эшләр турында хисап тоту. Хәзерге вакытта оешманың рәисе — Ленар Сабиров, башкарма директор — Рузил Борангулов.

(Казан, 9 июнь, «Татар-информ»). 2022 елда Саха Республикасында (Якутия) Татарстан көннәрен үткәрәчәкләр. «Республика Президенты тарафыннан 2022 елның июль аенда Якутиядә Татарстан көннәрен уздыру турында карар кабул ителгән инде», — дип сөйләде ике республиканың иҗтимагый палаталары арасында килешүгә имза куйган вакытта Якутия иҗтимагый палатасы җитәкчесе Николай Бугаев.  Казанда 7-13 июньдә Якутия көннәре уза. Чара ике республика вәкилләре арасында килешүләргә кул кую һәм киң мәдәни программа белән үрелеп бара.

(Казан, 9 июнь, «Татар-информ»). Төп валюта сессиясендә рубль курсы доллар һәм евро белән бергә күтәрелде. Америка валютасының бәясе узган елның 28 июленнән бирле беренче тапкыр 72 сумнан түбәнрәк төште. РИА Новости агентлыгы Мәскәү биржасы мәгълүматларына сылтама белән шул хакта яза. 10:27 сәгатьтә доллар курсы «иртәгә» исәп-хисаплары буенча 28 тиенгә кими, һәм 72,02 сум була. Берничә минут элек ул 71,98 сумга кадәр төшкән. Евро курсы 30 тиенне югалта, ул 87,73 сумга җитә. Brent маркалы нефтькә август фьючерсы 0,42 процентка арта... Читать дальше...

(Казан, 9 июнь, «Татар-информ»). Россия Дәүләт автоинспекциясе шәһәр урамнарында тизлекне рөхсәт ителгән 60 км/сәг тән 30 км/сәг кә кадәр киметү инициативасын хуплый, әмма моны һәр урам өчен аерым һәм нигезләнгән рәвештә эшләргә кирәк булуын искәртә. Бу хакта Россия Эчке эшләр министрлыгының Юл хәрәкәте иминлеге фәнни үзәге башлыгы Дмитрий Митрошинга сылтама белән ТАСС агентлыгы хәбәр итә. «Гомуми карашлар буенча, тизлек түбәнрәк булган саен, үлем-китем очраклары да кими. Бу логика буенча карасаң... Читать дальше...

(Казан, 9 июнь, «Татар-информ»). Үзбәкстан татарларының иҗтимагый-мәдәни агарту үзәге Аксакаллар шурасы рәисе Рим Гыйниятуллинның энесе Равил Гыйниятуллин вафат. Татарстан Республикасы Премьер-министры урынбасары, Бөтендөнья татар конгрессының Милли шура рәисе Васил Шәйхразыев мәрхүмнең гаиләсенә кайгынамә юллады, дип хәбәр итте конгрессның матбугат үзәге . «Бөтендөнья татар конгрессы Милли шурасы һәм шәхсән үз исемемнән бертуган энегез Равил Гыйниятуллин вафат булу сәбәпле, Сезнең, мәрхүмнең гаиләсе... Читать дальше...

(Казан, 9 июнь, «Татар-информ»). Кама елгасының 1911 елда ясалган уникаль картасын Пермьдә компьютер программасы ярдәмендә яңарттылар. Аны Россия кешесе Парижның букинистика кибетендә сатып алган булган. Су ресурсларының федераль агентлыгы матбугат хезмәте хәбәр иткәнчә, алты метрлы карта папкага җыеп куелган булган. Документ искергән, бөгелгән урыннарында мәгълүмат юкка чыккан. Белгечләр сүзләренчә, картаны реставрацияләп булмый, әмма беренче чыганакны компьютерда яңарту мөмкинлеге бар. Кама... Читать дальше...

(Казан, 9 июнь, «Татар-информ»). Татарстан Премьер-министры Алексей Песошин ТР Сатып алулар буенча дәүләт комитеты коллективына яңа җитәкчене — Руслан Сабировны тәкъдим итте. Ул Татарстан Президенты Аппаратында 10 елдан артык эшләде. Дәүләт комитетын 2014 елдан җитәкләгән Ольга Редько вазифасыннан үз теләге белән китте. Аоексей Песошин Сабировны яңа җаваплы вазифа белән котлады һәм ведомствоның алдагы эше яңа алымнар таләп итүен билгеләп үтте. «Законнар гел үзгәреп тора, шуңа күрә эшнең нәтиҗәлелеген... Читать дальше...

(Казан, 9 июнь, «Татар-информ»). Бүген, 9 июньдә, Кабан күле буенда татар теле буенча сөйләшү клубы дәресе узачак. Дәрескә, телне нинди дәрәҗәдә белүенә карамастан, теләгән һәркем кушыла ала. Казан мэриясе хәбәр иткәнчә, сөйләшү клубында дәресләр тел киртәсен җиңәргә, татар телендә фикерләрне дөрес формалаштырырга һәм тел тирәлегенә чумарга ярдәм итә. Клубта катнашучылар шулай ук татар телендә «Крокодил» уенын уйный ала, дип хәбәр ителә иҗтимагый киңлекнең социаль челтәрендә. Укулар тал янындагы... Читать дальше...

(Казан, 9 июнь, «Татар-информ»). Татарстан Республикасы Авыл хуҗалыгы һәм азык-төлек министрлыгы язгы кыр эшләре чорында агросәнәгать комплексын кредитлау өлкәсендә оператив мониторинг алып бара. 2021 елга ташламалы кыска сроклы кредит субсидияләренең лимиты 689,6 млн. сум тәшкил итә. Министрлык хәбәр иткәнчә, субсидияләр түбәндәге юнәлешләр буенча каралган: кече хуҗалыкларга — 138 млн сум; үсемлекчелеккә — 278,1 млн сум; терлекчелеккә — 97,9 млн сум; сөт терлекчелегенә — 122,8 млн сум; продукция эшкәртүгә — 52,8 млн сум. Читать дальше...