Новости за 12.03.2021

(Чаллы, 12 март, «Татар-информ», Эльвира Мөхәммәтдинова). Чаллының өч мәктәпкәчә учреждениесе «Адымнар» күптелле белем бирү комплексы составына керде. Сүз 34нче («Алтын балык»), 106нчы («Забава») һәм 122нче («АБВГДейка») балалар бакчалары турында бара, дип аңлатты журналистларга автошәһәрнең Мәгариф идарәсе башлыгының беренче урынбасары Нәркиз Кашапов.. Ике мәктәпкәчә учреждение (34 һәм 106) берничә ел балаларны инглиз теленә өйрәтү программасы буенча эшли һәм хәзер беренче төркемнәрен чыгарырга әзерли. Читать дальше...

(Казан, 12 март, «Татар-информ»). Был Мурманск шәһәрендә май азагында Сабан туе уздырырга җыеналар. Мурманск шәһәренең «Якташ» татар мәдәни җәмгыяте җитәкчесе Раил Биккиняев шәһәр башлыгы Евгений Никора белән очрашты. Алар Мурманскида Сабан туен үткәрү турында сөйләште, дип хәбәр итте Бөтендөнья татар конгрессы матбугат хезмәте . Мурманскида Сабан туе 2006-2013 елларда үткәрелгән булган.

(Казан, 12 март, «Татар-информ»). 13 мартта 18.00 сәгатьтә, Кәрим Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театры Константиновка бистәсе Мәдәният йортында спектакль күрсәтә. Театрның матбугат хезмәте хәбәр иткәнчә, бу кичтә Туфан Миңнуллинның «Алай түгел, болай ул» спектаклен тәкъдим ителә. Тамаша Казан гастрольләре кысаларында була, диелә хәбәрдә.

(Казан, 12 март, «Татар-информ», Эвелина Киселёва). Татарстанда әлегә җәмәмгать туклануы оешмаларына төнлә эшләргә рөхсәт ителми. Яз бәйрәмнәре алдыннан кич белән җәмәгать туклануы оешмаларын тикшергәннәр. Тикшерелгән тугыз кафеда һәм ресторанда барлык урыннарда да кешеләр утырган, социаль дистанция сакланмаган, бию мәйданчыклары эшләгән, диде Россия Кулланучы хокукларын яклау һәм кеше иминлеге өлкәсендә күзәтчелек федераль хезмәтнең (Роспотребнадзор) Татарстан буенча җитәкчесе Любовь Авдонина «Татар-информ»да матбугат чарасында. Читать дальше...

(Казан, 12 март, «Татар-информ»). Татарстанның Санкт-Петербургтагы һәм Ленинград өлкәсендәге даими вәкиле Ренат Вәлиуллин һәм депутат Евгений Марченконың ярдәмчесе Эльмира Аксәетова татар фронтовиклары Мир Нигъмәтуллинга, Шәүкәт Юмакаевка һәм Равил Җәләлетдиновка бушлай элемтәгә сертификатлар тапшырды. Бөек Ватан сугышы ветераннарын һәм инвалидларын лимитсыз элемтәле мобиль телефоннар белән тәэмин итү проектын Россиянең әйдәп баручы кәрәзле элемтә операторлары хуплады. Бу турыда Татарстанның Санкт-Петербургтагы... Читать дальше...

(Казан, 12 март, «Татар-информ»). Чиләбе өлкәсенең Троицк шәһәре янындагы Черноречье авылында XIX гасырда төзелгән ташландык храм бинасын Галия Исекеева исемле эшмәкәр хатын сатып алган. Аннары мөселман хатыны бинаны биредәге епархиягә бүләк итәргә карар кылган. Россия мөселманнары Дини җыенының матбугат хезмәте хәбәр иткәнчә, 1895 елда төзелгән храмны революциядән соң талап бетерәләр, манараларын сүтәләр, биредә склад та, ашханә дә була. Узган гасырның сиксәненче елларында бина таушалып, яраксыз хәлгә килә. Читать дальше...

(Казан, 12 март, «Татар-информ», Эвелина Киселёва). Татарстанда бер тәүлектә коронавирус йоктыруның 50 яңа очрагы теркәлгән. «Узган тәүлектә республикада яңа коронавирус инфекциясен йоктыруның 50 яңа очрагы теркәлгән. Республикада барлыгы шундый 18 584 очрак расланган», — диде «Татар-информ»да матбугат конференциясендә Россия Кулланучы хокукларын яклау һәм кеше иминлеге өлкәсендә күзәтчелек федераль хезмәтнең Татарстан буенча җитәкчесе Любовь Авдонина. Татарстанның баш санитария табибы сүзләренчә... Читать дальше...

(Казан, 12 март, «Татар-информ»). Күп балалы ата-аналарга үзләренә җайлы вакытта түләүле ял алырга рөхсәт итә торган яңа закон ярдәм итү белән беррәттән җәмгыятьтә аларның абруен да күтәрәчәк. Татарстан Иҗтимагый палаты рәисе Зилә Вәлиева шундый фикерен әйтте. «Дәүләт һәм җәмгыять ягыннан күп балалы гаиләнең социаль абруен яклау бик мөһим, һәм ел саен уңайлы вакытта түләүле ял бирү, бу юнәлештә адым ясау дип уйлыйм», — диде Зилә Вәлиева. Аның сүзләренчә, коллектив килешүләре белән җитди эшли торган... Читать дальше...

(Казан, 12 март, «Татар-информ», «Мәгариф»). Бу көннәрдә  Биектауның Галимҗан Баруди исемендәге 4 нче урта гомуми белем бирү мәктәбендә булып кайттык. Тәнәфес вакытында әлеге иркен, якты заманча мәктәптә укучы балалар белән аралашырга да җай чыкты. 4 нче спорт (футбол) сыйныфында укучы Рудкинс Асса Брендон исә ялындырып тормады: «Татар теле ул — минем анам теле», — дип, татарча шигырь дә сөйләп бирде.     Мәктәпкә укырга кергәч, ул музыка коралында уйнарга да өйрәнгән, татарча спектакльләрдә бик теләп катнаша икән. Читать дальше...

(Казан, 12 март, «Татар-информ»). Татарстанда «Ел тәрбиячесе-2021» республика конкурсының зона этабына йомгак ясалды. Аның финалында мәктәпкәчә мәгариф оешмаларының 30 укытучысы катнашачак. «Финалда зона этабында иң яхшы нәтиҗәләр күрсәткән конкурсантлар катнашачак», — диделәр Татарстан Мәгариф һәм фән министрлыгында. Аерым алганда, 20 катнашучы «Ел тәрбиячесе» номинациясендә һәм 10 педагог «Туган тел тәрбиясе булган төркем тәрбиячесе» номинациясендә көч сынашачак. Конкурсантларны остаханә, балалар... Читать дальше...

(Казан, 12 март, «Татар-информ»).  Россия субъектлары арасында бер тәүлектә коронавирус йоктыру очраклары Тывада аз артуы ачыкланды. Бу турыда коронавирус таралуга каршы көрәш буенча оператив штаб мәгълүматларына сылтама белән РИА Новости хәбәр итә. «Беренче урында Тыва Республикасы (0,04 процент), икенче — Магадан өлкәсе һәм Сахалин өлкәләре (0,06), өченче — Ямал-Ненец автоном округы, Карачай-Черкес Республикасы (0,07)», диелгән хәбәрдә.

(Казан, 12 март, «Татар-информ»). Covid-19 коронавирусы пандемиясе сәбәпле, Россиядә көтелгән гомер озынлыгы ике елга кыскарды. Мондый хәл  беренче тапкыр 2003 елда булды. Әлеге мәгълүматлар РФ Президенты тарафыннан расланган илкүләм максатларга ирешү буенча хөкүмәт планының март версиясендә бар, аны «Майский указ» Telegram-каналы чыгарды. Аннары документта китерелгән мәгълүматларны РБК басмасына ил Хөкүмәтенә якын ике чыганак раслады. Росстатның беренчел мәгълүматлары буенча, 2020 ел нәтиҗәләре... Читать дальше...

(Казан, 12 март, «Татар-информ»). 2021 елның ахырына кадәр Россия хөкүмәте барлык төбәкләрдә дә  «Дәүләт хезмәтләре. Бергә хәл итәбез» кире элемтәнең цифрлы мәйданчыгын эшләтеп җибәрәчәк. Ул Россия Президенты Владимир Путин йөкләмәсе буенча оештырылган. Бу турыда РФ вице-премьеры Дмитрий Чернышенко сөйләде. «Цифрлы платформада гражданнар өчен мөһим опция — мөрәҗәгатьнең эшкәртелү статусын күзәтеп тору, шулай ук алынган җавапның яки карарның сыйфатын бәяләү мөмкинлеге.  2021 ел ахырына кадәр платформа илнең барлык субъектларында... Читать дальше...

(Казан, 12 март, «Татар-информ»). Россия мәгариф һәм фән күзәтчелеге федераль хезмәте (Рособрнадзор) белән Федераль белем бирү сыйфатына бәя бирү институты мәктәптә белем бирү сыйфаты буенча Россия төбәкләре арасында беренче рейтингны әзерләгән. Татарстан 85 субъект арасында 22нче урынны алган. Республика уртача 60,9 балл җыйган.Татарстанның «Югары әзерлек дәрәҗәсенә ирешү (9,1 балл), «Компьютер куллану (85,8) һәм «Үз төбәкләрендә югары уку йортларына керү» (73,8) күрсәткечләре яхшы булуы ачыкланган. Читать дальше...

(Казан, 12 март, «Татар-информ», Рифат Каюмов). Галимҗан Ибраһимов иҗаты тупланган 15 томлыкның 11-15 томнары нәшриятка тапшырылган. «1887 елның 12 мартында туган классигыбызның 2022 елда үткәреләчәк 135 еллыгы алдыннан әлеге зур хезмәтнең соңгы 11-15 томнар нәшриятка тапшырылды. Алдарак басылган томнарга әдипнең әдәби әсәрләре (1-5 томнар), тел һәм әдәбият мәсьәләләренә караган хезмәтләре (6-10 томнар) керсә, соңгыларына татарларның тарихы, җәмгыять фикере үсеше, публицистика һәм әдипнең биографиясенә бәйле документлар тупланды»... Читать дальше...

(Казан, 12 март, «Татар-информ», Полина Шевчук). Бүген төнлә республиканың Баулы районы Татар Кандызы авылында ташландык йортта янгын чыккан. Анда ир-ат мәете табылган. Янгын сүндерүчеләр кеше яшәми торган йортны тулысынча янгын чорнап алуын ачыклаган. Бу хакта «Татар-информ»га Россия Гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан буенча Баш идарәсе матбугат хезмәтендә хәбәр иттеләр. Янган йортның хәрабәләрен тикшергәндә 61 яшьлек ир-атның мәете табылган. Янгын 72 кв.метр мәйданга зыян китергән. Читать дальше...

(Казан, 12 март, «Татар-информ», Зилә Мөбәрәкшина). Төркиянең Нигъдә Өмәр Халисдемир университетының заманча төрки телләре һәм әдәбиятлары бүлеге студенткасы Мәрвә-Нур Әртәм «Фатих Әмирханның „Хәят“ повестендә хис-тойгы фигыльләре» темасына диплом эше әзерләгән. Мәрвә-Нур Әртәм татар телен бик яратуын, шуңа да укытучысы филология фәннәре докторы Фатьма Әртүрк белән диплом эшенең темасы итеп Фатих Әмирханның «Хәят» повестен сайлаганын әйткән. Бу хакта «Татар-информ» хәбәрчесенә Истанбулда укучы аспирант Айгөл Зара Кәбирова сөйләде. Читать дальше...

(Яшел Үзән, 12 март, «Татар-информ», « Яшел Үзән »). Яшел Үзән районының Олы Күлбаш авылында «гламур» ял итү урыны барлыкка килде. Былтыр әлеге проектны Илнур Хәмидуллин үзенең фикердәшләре белән гамәлгә ашыра башлаган. Бүген шушы «гламур» кемпингта ял итү өчен кешеләр чират тора икән. Безнең яшәешебезгә яңа глэмпинг (кемпингның бер төре) дигән сүз килеп керде. Бу табигатьтә ял итүнең заманчалаштырылган төре, чит илдә ул бик популяр, хәзер инде Россиядә дә үстерелә башлады. Күптән түгел генә Яшел... Читать дальше...

(Казан, 12 март, «Татар-информ»). Кукмара балалар музыка мәктәбендә «Ак калфак» татар хатын-кызларының җирле иҗтимагый оешмасы тарафыннан оештырылган «Татар кызчыгы-2021» бәйгесе узды. Бу хакта Бөтендөнья татар конгрессы хәбәр итә. Татар халкының милли гореф-гадәтләрен саклауга юнәлдерелгән чарада районның төрле балалар бакчаларында тәрбияләнүче биш яшьтән җиде яшькә кадәрге сигез кыз катнашты: Зилия Мостафина, Дилия Шакирова, Сафина Степанова, Айсинә Сафиуллина, Зөһрә Хәсәнова, Динә Гыйльметдинова, Алия Хәлиуллина, Самира Әбсалихова. Читать дальше...

(Казан, 12 март, «Татар-информ», Рузилә Мөхәммәтова). «Әкият» курчак театры репертуарында заманча драматургларның тагын бер яңа әсәре барлыкка килде. Театр Хәбир Ибраһим белән Илдар Нәфиев авторлыгында язылган «Кәтүкнең сихри төшләре» маҗаралы әкиятен чыгарды. Премьера алдыннан спектакль журналистларга да күрсәтелде. «Театрның зур вазифаларының берсе — әдәби мирасны тулыландыру өчен бүгенге көн драматургиясе белән эшләү. Спектакль ул бүген бар — уйнала, репертуардан төшкәч онытыла, киләчәккә пьеса кала»... Читать дальше...

(Казан, 12 март, «Татар-информ»). «Спутник V» вакцинасын Намибиядә куллануга хупланды. Ул препаратны теркәгән 50нче ил булды, дип хәбәр итә Россия турыдан-туры инвестицияләр фонды матбугат хезмәте. «Намибия сәламәтлек саклау һәм социаль ярдәм министрлыгы препаратны тизләтелгән процедура (emergency use authorization, EUA) кысаларында теркәгән», — диелә фонд хәбәрендә. Шулай итеп, «Спутник V» вакцинасын кулланачак илләрнең гомуми халкы 1,3 миллиардтан артык кеше тәшкил итә. Хәзер препарат хуплаулар... Читать дальше...

(Казан, 12 март, «Татар-информ»). Түбән Каманың балалар бакчаларында тәрбияләнүчеләр арасында «Апуш» китапханәсендә «Сөйлим анам телендә» бәйгесенең финалы узды. Бәйгедә барлыгы 75 бала катнашты, шуларның 29ы финалга үтте.   3 яшьтән 7 яшькә кадәрге сабыйлар матур, милли киемнәрдә татар шагыйрьләренең шигырьләрен сәнгатьле итеп яттан сөйләде. Тәҗрибәле жюри балаларның чыгышын карап, бәяләп, җинүчеләрне билгеләде. Бу турыда Түбән Кама муниципаль районы рәсми сайты нда хәбәр ителә. 3-4 яшьлек сабыйлар... Читать дальше...

(Казан, 12 март, «Татар-информ»). Борһан Шаһиди урамында урнашкан Казан приюты мохтаҗларны һәм сукбайларны кайнар ризык белән тәэмин итүне дәвам итә, дип хәбәр итә ТР Диния нәзарәтенең матбугат хезмәте. Традиция буенча, пәнҗешәмбе — пылау көне. 11 март көнне 2 зур казан пылауны 300 азкеремле кешегә өләштеләр. Пылаудан тыш, килүчеләргә тәм-томнар белән кайнар чәй дә таратылды. Ә бүген Б.Шаһиди урамындагы скверда ТР мөселманнары Диния нәзарәтенең «Зәкят» фонды хәйрия ашы оештыра, әлеге фонд шулай ук приютка системалы ярдәм күрсәтә. Читать дальше...

(Казан, 12 март, «Татар-информ»). Башкортстанның Стәрлетамак районы Талач авылында «Ак калфак» татар хатын-кызлары оешмасынының бүлекчәсе (Башкортстандагы 57нче бүлекчә) ачылды һәм аның җитәкчесе итеп Роза Төхвәтуллина тәгаенләнде. «Ак калфак» татар хатын-кызлары оешмасының Башкортстан бүлеге җитәкчесе Люция Вафина һәм бер төркем аккалфаклылар Стәрлетамак районы Талач авылы музеенда һәм мәктәптә булды. Музей авылның 350 еллыгы уңаеннан 2019 елда ачылган, районның татар авылларына һәм кешеләренә багышланган. Читать дальше...

(Яшел Үзән, 12 март, «Татар-информ», «Яшел Үзән» ). Наркоконтроль бүлеге Яшел Үзән эчке эшләр бүлегенең патруль-пост хезмәткәрләре белән берлектә Бело-Безводный авылында наркотикларның законсыз әйләнешенә катнашы булган бер кешене тоткарлаган. Ул пластик йомырка эченә наркотик яшергән була. Яшел Үзән эчке эшләр бүлеге матбугат хезмәтеннән алынган мәгълүматлары буенча, 46 яшьлек ир-аттан пластик йомырка табып алына, аның эчендә яшел төстәге үсемлектән ясалган матдә була. Соңрак аның 129 грамм марихуана булуы ачыклана. Читать дальше...