'د امریکا نوی ټاکل کېدونکی ولسمشر به افغانستان کې کومو سختو انتخابونو سره مخ وي؟
ورلډ پالټېکس ریویو (World Politics Review)
امریکایۍ خپرونې ورلډ پالټېکس ریویو په خپله یوه تازه ګڼه کې په دې اړه چې د امریکا نوی ټاکل کېدونکی ولسمشر به په افغانستان کې له کومو سختو انتخابونو سره مخامخ وي؟ مقاله خپره کړې ده.
په پیل کې یې راغلي، که څه هم د سپټمبر له ۱۲مې د طالبانو او افغان دولت مذاکره کوونکي په قطر کې خبرې کوي، خو د سولې د موافقې په برخه کې پرمختګ ټکنی دی او دا هم معلومه نهده چې ایا د امریکا متحده ایالات لا هم لېوالتیا لري چې د خپل تاریخ په تر ټولو اږده جګړه کې دخیله پاتې وي؟
د خپرونې په حواله، وسلهوالو طالبانو هم لېوالتیا ښوولې چې ولسمشر ډونالد ټرمپ د دوهم وار لپاره د ولسمشرۍ ټاکنې وګټي.
په لیکنه کې د طالبانو د دې لېوالتیا څرګند دلیل دا ښوول شوی چې ډونالد ټرمپ د افغانستان د سولې پروسې ته بېصبره دی او په وروستیو کې یې په یوه ټویټ کې ویلي، له افغانستانه پهکار ده ټول امریکايي ځواکونه تر کرسمس پورې خپلو کورونو ته ستانه شي.
د ورلډ پالټېکس ریویو خپرونې د لیکنې په یوه برخه کې راغلي، که څه هم په قطر کې د روانو مذاکرو پر مهال د دولت مذاکراتي هیئت په افغانستان کې د اوربند غوښتنه مطرح کړې، خو طالبانو نهیوازې اوربند ته غاړه نهده ایښې، بلکې په افغانستان کې یې د خپلو حملو شدت هم نهدی کم کړی.
د لیکوال په باور، د امریکا د ولسمشرۍ دواړه کاندیدان هم ډونالد ټرمپ او هم جوبایډن په افغانستان کې د امریکايي پوځیانو د حضور پلوي نهښکاري.
ډفېنس پوسټ (Defense Post)
بلې خپرونې ډفېنس پوسټ په خپله پرونۍ ګڼه کې د افغانستان په اړه پر یوې متفاوتې موضوع تمرکز کړی او د یوې مقالې سرلیکیې دی: 'افغانستان ولې د نګورنو قرهباغ په موضوع کې د اذربایجان د ملاتړ ژمنه کړې ده؟'
د خپرونې په لیکنه، د اذربایجان ملاتړ، له هغو هېوادونو سره د کابل لېوالتیا منعکسوي چې د نړیوال تجارت په زیاتوالي کې له افغانستان سره مرسته کولای شي.
د لیکنې د لیکوال په باور، افغانستان خپله له کلونو راهیسې په یوه ناپایه جګړه کې ښکېل دی او د یوه بل هېواد نامعقولو ادعاوو ته د کابل ځواب، افغانانو ته غیر منتظره او حیرانوونکی ښکاري.
لیکوال زیاتوي، په لانجمنه سیمه نګورنو قرهباغ کې د ارمنستان او اذربایجان د جګړې د پیل په دوهمه ورځ یعنې د سپټمبر په ۲۸مه د افغانستان د بهرنیو چارو وزارت په یوه رسمي اعلامیه کې ټینګار وکړ چې نګورنو قرهباغ د اذربایجان د خاورې په رسمیت پېژندل شوې برخه ده.
د ډفېنس پوسټ خپرونې په لیکنه، د افغانستان حکومت په داسې حال کې چې په نګورنو قرهباغ کې د اوربند غوښتنه کړې، په عین حال کې یې د اذربایجان ملاتړ هم اعلان کړی دی.
د لیکوال په وینا، د افغانستان حکومت دغه اعلان، د افغانستان او اذربایجان د تاریخي تعامل د بیا ژوندي کېدو سبب شوی دی.
لیکوال په ۱۹۹۰مو لسیزو کې نګورنو قرهباغ ته د افغانستان د سلګونه جنګیالیو لېږلو ته هم اشاره کړې چې په دغو جنګیالیو کې له ۱،۰۰۰ تر ۱،۵۰۰ یې د ګلبدین حکمتیار په مشرۍ د حزب اسلامي او ایران له ملاتړه برخهمن وو چې د پیسو په بدل کې د اذربایجان په ملاتړ جنګېدل. د هغو پیسو اندازه نهده ښوول شوې.