Новости за 01.01.2021

Улуу Британия Евробиримдиктен чыгуу жараянын - "Брекзитти" 2020-жылдын 31-декабрынын акыркы саатында аяктады. Падышалык 2020-жылдын январында Евробиримдиктен чыкканына карабастан, өткөн бир жыл бою өткөөл учур күчүндө турду. 25-декабрда эки тарап "Брекзиттен" кийинки соода жана кызматташтык боюнча келишимге жетишти. Ага ылайык, Евробиримдик менен Британиянын ортосундагы соодада төлөмдөр алынбайт, чектөөлөр болбойт. Эгер 2020-жылдын 31-декабрына чейин мунаса табылбаса, «катаал Брекзит» деп аталган шарт боюнча алака жүргүзүлмөк. Читать дальше...

Ирандын сот бийлигинин башчысы Ибрагим Раиси өлкөнүн жогорку даражалуу генералы Касем Сулейманини өлтүргөндөр жазасын аларын билдирди. Тегеранда 1-январда сүйлөп жатып, Раиси АКШ президенти Дональд Трамп да соттун өкүмүнөн качып кутула албай турганын эскертти. Ирандын жогорку даражалуу генералы Касем Сулеймани былтыр январда Багдаддын жанындагы аба майданында америкалык дрондун соккусунан каза тапкан. Тегеран ага жооп катары АКШнын Ирактагы күчтөрү жайгашкан базага сокку урган. Былтыр июнда болсо... Читать дальше...

Америкалык бир катар мамлекеттик жана жеке мекемелерге коюлган киберчабуулдун артында турганы жоромолдонгон Орусия өкмөтүнүн хакерлери «Microsoft» компаниясынын техникалык кодун ачууга мүмкүнчүлүк алышкан. Бул тууралуу америкалык компания 31-декабрда кабарлады. Маалыматка караганда, хакерлер бир катар ички маалыматтарга ээ болушкан, бирок кандайдыр бир кодду же инженердик системаны өзгөртө алышкан эмес. «Бул чабуул биздин кызматтардын коопсуздугуна же кардарлар жөнүндө маалыматтарга коркунуч жаратпайт. Читать дальше...

Буга чейин Улуу Британияда аныкталган коронавирустун жаңы штаммы (түрү) Кытайда катталды. Бул тууралуу өлкөнүн Оорулардын алдын алуу жана көзөмөлдөө борборунун маалыматына таянып, кытайлык медиа каражаттары жазып чыкты. Жаңы штамм Улуу Британиядан кайтып келген студенттен табылган. Ал Шанхайга 14-декабрда кайтып келген. Кытайдын Оорулардын алдын алуу жана көзөмөлдөө борбору бул окуя өлкөдөгү СOVID-19 вирусун көзөмөлгө алууга коркунуч туудураарын эскертти. Коронавирустун жаңы мутацияланган түрү... Читать дальше...

UFC уюму Twitter баракчасына кыргызстандык спортчу, аралаш мушташ боюнча дүйнө чемпиону Валентина Шевченконун жаңы жылдык куттуктоосун жарыялады.

Узап бараткан жылы "Азаттыктын" айрым видеобаяндары өз каармандарынын жашоосун өзгөртүүгө жардам берди.

Британиянын премьер-министри Борис Жонсондун атасы Стенли Жонсон өз өлкөсү Евробиримдиктен биротоло чыккан соң Франциянын жарандыгын алууну каалайт. Бул тууралуу ал RTL радиосундагы маегинде билдирген. Ал француз жарандыгын алуу Европа менен тыгыз байланышын үзбөөгө жардам берерин билдирди. Жонсон француз тилинде маектешип жатып : «Мен үчүн французмунбу деген суроо маанилүү эмес. Эгер туура түшүнсөм, мен - французмун. Менин энем Францияда төрөлгөн, анын апасы француз улутунда болгон», - деп билдирген. Читать дальше...

Жыл алмашкан 2020-жылдын 31-декабрында жана 2021-жылдын 1-январында жалпы өлкө боюнча 379 бала жарык дүйнөгө келди. Бул тууралуу Саламаттык сактоо министрлиги кабарлады. Алардын 207си эркек, 172с кыз. Ысык-Көл облусунда бири кыз, бири эркек эгиздер төрөлдү. Ал эми Жалал-Абад облусунда эки эгиз кыз жарык дүйнөгө келди. 2018-жылдын 1-январынан тартып Кыргызстанда балага сүйүнчү чегерилген. Сүйүнчү акча бир бала үчүн 4000 сом. Өкмөт үй-бүлөдө үч же андан ашык эм төрөлгөн шартта, жарык дүйнөгө келген... Читать дальше...

2-январда Кыргызстандын аймагында жаан-чачын жаабайт. Чүй, Талас, Ош, Жалал-Абад, Баткен облустарынын кээ бир райондорунда туман түшүшү мүмкүн. Жолдор тоңголок, тайгак болот. Батыш тараптан соккон шамалдын ылдамдыгы секундасына 4-9 метрге жетет. Абанын температурасы: Чүй жергесинде түнкүсүн -9…-14, күндүз 0…-5; Талас облусунда түнкүсүн -10…-15, күндүз -2…+3; Баткен, Ош, Жалал-Абад дубандарында ​түнкүсүн -6…-11, күндүз -1…+4; Ысык-Көл облусунда түнкүсүн -4…-9, күндүз 0…5; Нарын облусунда түнкүсүн -19…-24... Читать дальше...

Молдованын президенти Майя Санду өлкөнүн премьер-министринин милдетин аткаруучу кылып Аурел Чокойду дайындады. Бул тууралуу 31-декабрда Санду «Фейсбуктагы» баракчасына жазды. Чокой буга чейин тышкы иштер министри болуп иштеп келген. Өлкөнүн буга чейин премьер-министри Ион Кику өткөн аптада кызматтан кеткен. Анын кабинетиндеги министрлердин көбү – москвачыл мурдагы президент Игорь Додонду колдогондор болчу. Премьердин милдетин аткара баштаган Аурел Чокой да буга чейин Додондун тышкы саясат боюнча кеңешчиси болуп иштеген. Читать дальше...

Маданият, маалымат жана туризм министрлиги «Фонограмма жөнүндө» мыйзамга алымча-кошумчаларды киргизилип, жакынкы күндөрү мамлекеттик маданий мекемелерде фонограмма менен концерт берүүгө тыюу салган буйрук чыгарыларын билдирди. Бул тууралуу мекеменин басма сөз кызматы кабарлады.  30-декебрда Маданият, маалымат жана туризм министрлигинде Кыргыз Республикасынын «Фонограмма жөнүндө» мыйзамы талкууланып, ага министр Нуржигит Кадырбеков,  Композиторлор союзунун төрагасы Турдубек Чокиев жана музыка чөйрөсүндөгү өкүлдөр катышкан. Читать дальше...

Азербайжан Трансадриатик газ кууру боюнча Европага табигый газ жеткире баштады. Бул тууралуу өлкөнүн Энергетика министрлиги 31-декабрда билдирди. «Европага газ жеткирүүнү баштоо менен «Түштүк газ коридору» стратегиялык максаты ишке аша баштады», деп айтылат министрлик тараткан билдирүүдө. Бул долбоордун алкагында «Шах-Дениз-2» деп аталган жерден өндүрүлгөн газды Каспий деңизи аркылуу Италия, Грекия жана Болгария алмакчы. Газ куурунун баштапкы кубаттуулугу жылына 10 миллиард куб метрди түзөт. Кийинчерээк эки эсе көбөйүшү мүмкүн. Читать дальше...

Жалпы дүйнө жүзү 2021-жылды коронавирустан улам киргизилген чектөөлөр кырдаалында тосуп алды. Австралиядан баштап Жакынкы Чыгыш, Европа, Африка жана кош Америкада майрамды белгилөө пандемиядан этияттануу чараларынын шартында өттү. Дээрлик бардык өлкөлөрдүн бийлик өкүлдөрү жарандарына үйлөрүндө калып, чектелүү сандагы топтор менен Жаңы жылды белгилөө зарыл экенин эскертип жатты. Бул майрамдардан соң вирус жукандар кайрадан кескин көбөйүшү мүмкүн деген чочулоо бар. Австралияда Сидней шаарынын... Читать дальше...

Дүйнөлүк саламаттык сактоо уюму (ДССУ) «Pfizer-BioNTech» вакцинасын чукул кырдаалда колдонууга уруксат берди жана бул дары талап кылынган шарттарга жооп берет, коопсуз жана натыйжалуу экенин билдирди. Уюмдун мындай уруксаты коронавируска каршы чыккан вакциналардын ичинен алгач дал ушул «Pfizer-BioNTech» вакцинасына берилүүдө. Эми, ДССУнун интернет-барагында жазылгандай, ар кандай өлкө өзүнүн ички мамлекеттик талаптарына ылайык бул вакцинаны жактыруу жана чет жактан ташып келүү иш-аракетин тездете алат. Читать дальше...

Коомдук телерадиокорпорациясы (КТРК) 30-декабрдагы теледебаттын видеосунун өчүп калганы боюнча түшүндүрмө таратып, “телеканалды цензурага айыптоого негиз жок” экенин билдирди. Бул тууралуу телеканалдын сайтында жазылды. Анда “КТРКны кандайдыр бир цензура боюнча айыптоого кыпындай дагы негиз жок”, – деп жазылган. Маалыматка ылайык, КТРКнын YouTube каналындагы түз эфирден кийин видео өчүрүлүп, сапаттуу болушу үчүн кайрадан HD форматында жүктөлөт. 30-декабрдагы дебатты кайра жүктөп жаткан учурда маалымат сактоочу каражат иштен чыгып калган. Читать дальше...

2020-жыл Кыргызстан үчүн экономикалык жактан эң оор жылдардын бири болду. Ансыз да өсүш ыргагы анча эмес өлкөнүн ички дүң өнүмү бул жылы кескин азайды.  Тышкы соода кемиди, инвестиция азайды, тескерисинче карыз көбөйдү. Базарда кымбатчылык өкүм сүрүп турду, өзгөчө эттин баасы көтөрүлдү. Бийлик да, эксперттер да мунун баарын коронавирус пандемиясы жана анын айынан киргизилген чектөөлөр менен байланыштырышты. Албетте, саясий кризистер да таасир этпей койгон жок. ​ Дүң өнүмдүн дүбүртү Көпчүлүк билгендей... Читать дальше...

2020-жыл Кыргызстан үчүн экономикалык жактан эң оор жылдардын бири болду. Ансыз да өсүү темпи анча эмес өлкөнүн ички дүң өнүмү бул жылы кескин төмөндөдү. Тышкы соода түштү, инвестиция кыскарды, тескерисинче карыз өстү. Базарда кымбатчылык өкүм сүрүп турду, өзгөчө эттин наркы көтөрүлдү. Бийлик да, эксперттер да мунун баарын коронавирус пандемиясы жана анын айынан киргизилген чектөөлөр менен байланыштырышты. Президенттик шайлоо ушул жагдайга туш келди.

Кыргызстанда COVID-19 менен ооруканада 991 бейтап жатат. Бул тууралуу коронавируска каршы күрөш боюнча республикалык штаб 1-январда билдирди. Бейтаптардын ичинен өтө оор абалда 50 (5%), оор абалда 241 (24,3%), орто оордукта 687 (69,3%), канааттандыраарлык абалда 13 адам (1,3%). Учурда вируска чалдыккан 1093 бейтап стационарда, 1756 киши үй шартында дарыланууда. Амбулатордук дарыланууда – 1746 бейтап бар. (TSh)

Кыргыз өкмөтү Мамлекеттик ипотекалык компаниясына 2019-жылдын 1-октябрына чейин берилген мамлекеттик ипотекалык насыялардын үстөк пайызын 6-8% чейин төмөндөтүү сунушун берди. Сунушка премьер-министринин милдетин аткаруучу, биринчи вице-премьер-министр Артём Новиков кол койду. Бул тууралуу өкмөттүн басма сөз кызматы маалымдады. Новиков Мамлекеттик ипотекалык компаниянын ишин турукташтыруу үчүн Финансы министрлиги аркылуу мурда берилген насыяларды кайрадан карап чыгууну тапшырганын билдирди. ... Читать дальше...

Кара-Кужур өрөөнүнүн Ак-Кыя айылында 100дөн ашык түтүн, 500гө жакын тургун жашайт. Алардын бири Канат Ишенапысовдун үй-бүлөсү тоо боорунда жайы-кышы мал менен жан багат. Быйылкы пандемия шартындагы жашоо, элдин үрөйүн учурган оору, онлайн окуу алыскы тоодогу айылды да кыйгап өткөн эмес. Тоону сүйүп, топук кылган үй-бүлөнүн азыркы тилеги эски жылды узатып, келээрки жылда амандыкта болуу.

COVID-19га каршы күрөш боюнча республикалык штабдын 1-январдагы маалыматына караганда, соңку бир сутка ичинде вирус Бишкекте дагы бир кишинин өмүрүн алды. Бир күндө вирус дагы 122 кишиден жаңы аныкталды. Марттан бери илдет жугузуп алгандардын расмий эсеби 81156 адамды түздү. Анын 76148и сакайганы айтылды. Бир күндө 230 адам ооруканалардан айыгып чыкты. Кыргызстанда пневмонияны козгой турган коронавирус аныкталган март айынан бери илдеттен кайтыш болгондордун саны Саламаттык сактоо министрлигинин жаңы эсеби боюнча 1356 кишиге жетти. Читать дальше...

Мамлекеттик телеканалдар аркылуу салтка айланган өлкө башчысынын куттуктоосун 2021-жылы президенттин милдетин аткарып жаткан парламент төрагасы Талант Мамытов айтты. Мамытов 2020 бурулуш жылы болгонун белгилеп, "бул күнү оор күндөрдө өлкөгө эмгек кылган каармандар куттукташы керек" деп аларга сөз берди. Спикер менен кошо дарыгер, милиция, мугалим, “Тазалык” ишканасынын кызматкери, спортчу, майыптардын укугун коргогон активист, мигранттын кызы, ыктыярчы жана элдик кошуундун мүчөсү куттуктады.... Читать дальше...

Президенттин милдетин аткаруучу, Жогору Кеңештин спикери Талант Мамытов кыргызстандыктарды жаңы жыл майрамы менен куттуктады. Мамытов куттуктоо сөзүндө пандемия маалында кемичиликтер үчүн мамлекеттин атынан элден кечирим сурады.   “Өлкө президентинин милдетин аткаруучу катары пандемия маалындагы окуялар үчүн жалпы мамлекеттин атынан кечирим сурайм. Пандемияга байланыштуу мындай окуяларга бир дагы мамлекет, анын ичинде биз дагы даяр боло алган жокпуз. Тилекке каршы, пандемияда көп мекендештерибизди... Читать дальше...

Социалдык тармактарда Кыргызстандын Москвадагы элчилигинин кызматкери президенттик шайлоого катышуу үчүн каттоого турууга барган жарандан “Садыр Жапаровго добуш бересиңби?” деп сурады деген маалымат тараган. Тышкы иштер министрлиги (ТИМ) бул маалыматты төгүндөдү. Министрлик Кыргызстандын Орусиядагы элчилигинде административдик ресурс колдонууга жана кайсы бир талапкерге үгүт жүргүзүүгө жол берилбей турганын белгилейт. ТИМ элчиликтин имаратында камера жана үн жаздыруучу аппараттар орнотулганын билдирип... Читать дальше...

Улуу Британиянын өкмөт башчысы Борис Жонсон 31-декабрда өз өлкөсү Европа Биримдиги менен жаңы соода келишимин түзүү аркылуу бул Биримдиктен чыкканынан соң, эми Британия “ачык, берешен, интернационалисттик жана эркин базар мамилелерине” негизделген Бириккен падышалык болот, деп убада берди. Улуу Британия менен Европа Биримдиги тогуз айлык сүйлөшүүлөрдүн натыйжасында кол койгон соода келишими Гринвич убактысы боюнча 2020-жылы 31-декабрда кечки саат 11:00де (23:00дө) күчүнө кирди. Бул салтанаттуу... Читать дальше...