Новости за 08.01.2021

АКШ президенти Доналд Трамп 8-январда билдирүү жарыялап, шайланган президент Жо Байдендин 20-январдагы ант берүү аземине катышпай тургандыгын айтты. 7-январда эле Трамп бийликти тынч өткөрүү жөрөлгөлөрүн эрежеге ылайык уюштурууга убада кылган болчу.   “Суроо салгандардын бардыгына тең жообум ушу: мен 20-январдагы инаугурацияга барбаймын”, – деп Трамп “Твиттердеги” барагында жазды. Анын бул жарыясы маалымдалган күнү өлкөнүн Демократиялык партиясынын мүчөлөрү партиянын курултайына чогулуп, мурда болуп көрбөгөндөй чараны ... Читать дальше...

COVID-19 пандемиясы дүйнөнү күтүлбөгөндөй өзгөрүүгө дуушар кылды. Жугуштуу илдет жер бетин каптап, калайык үйдөн чыга албай калганы айлана-чөйрөгө пайдасын тийгизип, жаратылыш бир топ жанданганы сезилген. Пандемиянын бизге берген сабагы эмне? Биотүрдүүлүк, тамак-ашка талап жана оору-сыркоо Дүйнөнү бейпага салган COVID-19 пандемиясы бизди курчап турган айлана-чөйрөгө аяр мамиле жасаганда гана адамдын жашоосу бейпил болоорун далилдеди. Биотүрдүүлүктүн азайып баратканы жана тамак-ашка талаптын... Читать дальше...

Чет жактагы кыргызстандыктар 10-январда шайлана турган президенттен эмнени, өлкөдө кандай өзгөрүүлөрдүн болушун күтүшөт? Дүйнөнүн булуң-бурчундагы мекендештердин ой-пикирлери.

Кытайдагы тирүү жапайы жан-жаныбардын түрү сатылган базар. Кардар ушул жерден эле сатып алып, сойдуруп, этин жана башка керектүү жерин алып кетет. Мындай базарлар дүйнөнүн башка булуң-бурчунда да бар.

Коомдук телерадиоберүү корпорациясындагы (КТРК) президенттик шайлоого байланыштуу теледебаттардын экинчи турунун үчүнчү күнүндө алты талапкер чыкты. Алар: Улукбек Кочкоров, Бабыржан Төлбаев, Бактыбек Калмаматов, Жеңишбек Байгуттиев, Имамидин Ташов жана Мыктыбек Арстанбек. Таймашта энергетика, медицина, финансылык саясат, Евразия Экономикалык Биримдиги жана башка темалар сөз болду. Бул саясий өнөктүктөгү эң соңку беттеш болуп калды. Энергетика, ЕАЭБ жана коррупция 8-январдагы дебатка алдын ала белгиленген талапкерлер толук келди. Читать дальше...

8-январда жарандык активист Өндүрүш Токтонасыров «Азаттык» радиосун коргоп, Бишкектин көчөлөрүндө акция өткөрдү. Ал Киев, Токтогул, Чүй көчөлөрүндө, «Айчүрөк» соода борборунун (ЦУМ) жанында «Азаттыкты» жактаган жазууларды көтөрүп алып, жарандарга кайрылды.

8-январда вице-премьер-министр Максат Мамытканов менен Өнөр жайы, энергетика жана жер казынасын пайдалануу боюнча мамлекеттик комитеттин төрагасы Жыргалбек Сагынбаев басма сөз жыйынын өткөрүп, Жетим-Тоо боюнча өкмөттүн позициясын ачыкка чыгарышты. Ачык акционердик коом түзүлөт Жетим-Тоо темир кенин иштетүү - октябрь айындагы элдик толкундоодон кийин өлкө башына келген бийликтин демилгеси. Алар кен казуу жолу менен тышкы карыздан кутулса жана экономиканы көтөрсө болорун айтып келет. Нарын облусунда... Читать дальше...

Беларуста камакка алуулар токтогон жок.

Мурдагы президент Алмазбек Атамбаевге байланыштуу дагы бир кылмыш иши сотко келип түштү. Бишкектин Калыс-Ордо конушундагы мектептин курулушуна тиешелүү иште Атамбаев кызмат абалынан кыянат пайдаланган деп шек саналууда. Учурда №47 колонияда жаткан Алмазбек Атамбаевдин кылмыш иштерине дагы бир иш кошулганын анын адвокаты Замир Жоошев билдирди: «Атамбаев мектептин курулушу тууралуу кагазга «макулмун» деп кол коюп берген. Бул өкмөттүн чечкен маселеси болчу. Анын үстүнө насыя эмес, Кытайдын грантына курулган. Читать дальше...

Евробиримдик «Pfizer-BioNTech» компаниясынан 300 млн. кошумча вакцина ала турганын 8-январда өткөргөн басма сөз жыйынында Европа комиссиясынын төрайымы Урсула фон дер Ляйен билдирди. Ал кошумча жаңы келишимге кол коюлганын жана 75 миллион дозасы жылдын экинчи чейрегинде, ал эми калганы жыл аягында даяр болорун кошумчалады. Жалпысынан шаркет «Модерна», «АстраЗенека», «Pfizer-BioNTech», «CureVac» жана башка компаниялар менен эки миллиард доза вакцина алууга келишип түзгөн. Ушул убакка чейин «Pfizer-BioNTech»... Читать дальше...

10-январда өтчү президенттик шайлоодо Москвада добуш бере турган кыргыз жарандары 10 миңге чамалады. Бул ирет Орусиянын аймагында 15 шайлоо тилкеси ачылса, анын бешөө башкалаада болот.

Жарандык активист Өндүрүш Токтонасыров 8-январда «Азаттык» радиосун коргоп, Бишкектин көчөлөрүндө акция өткөрдү. Ал Киев, Токтогул, Чүй көчөлөрүндө, «Айчүрөк» соода борборунун (ЦУМ) жанында «Азаттыкты» жактаган жазуулары бар плакаттарды көтөрүп алып, жарандарга кайрылды. Токтонасыров кийинки убакта «Азаттыктын» дарегине доомат артылган сын айтылып, айрым маалымат каражаттарында атайын каралоо жүрүп жатканына кабатыр экенин билдирди. Ал «Азаттыктын» акыйкатты көрсөткөн макала-баяндары аткаминерлерге жакпай жатканын... Читать дальше...

Швейцариянын административдик соту Алматынын экс-мэри, Казакстандын мурдагы энергетика министри Виктор Храпунов менен анын аялы Лейла Храпуновага баш калка берүү чечимин кабыл алды. Бозгунда жүргөн казакстандык мурдагы банкир, оппозициялык саясатчы Мухтар Аблязовдун кудасы Храпунов 2007-жылдан бери үй-бүлөсү менен Швейцарияда жашайт. Үч жыл мурда Алматы соту Виктор Храпунов менен анын аялы Лейланы пара алган, акча кымырган жана уюшкан кылмыштуу топторду жетектеген деген кинелер менен айыптап, 17 жана 14 жылга эркинен ажыраткан. Читать дальше...

Венгриянын өкмөт башчысы Виктор Орбан 8-январда мамлекеттик радио аркылуу жасаган билдирүүсүндө «вакциналар жетиштүү санда келмейинче азыркы чектөөлөрдү узарта беребиз» деп билдирди. Эрежелерге ылайык, кечки сегизден таңкы бешке чейин коменданттык саат киргизилет, адамдарга чогулууга тыюу салынат жана тамактануучу жайлар жабык болот. Мектептин баштапкы класстары жана бала бакчалар иштей берет. Ал эми жогорку класстын окуучулары жана студенттер аралыктан билим алууну улантышат. 8-январда Венгрияда коронавирус 3 миңдей адамдан табылды... Читать дальше...

Казакстанда шайлоо күнү жакындаган сайын эркин байкоочуларга жаңы талаптар коюлууда. Эми байкоочулар ПЧР тестинин жыйынтыгы болмоюнча өлкөнүн башка аймактарына бара албайт.

АКШ президенти Дональд Трамп Капитолийге чабуул жасаган тарапташтарын кескин айыптады жана мөөнөтү келгенде Жо Байденге бийликти тынч өткөрүп берүүгө убада кылды.

КРдин хоккей федерациясынын биринчи вице-президенти Муратбек Жакыпов Кыргызстандагы хоккейдин өнүкпөгөндүгү спортчулардын системалуу машыгуусунун жоктугунда экендигин айтты.

КРдин хорсбол федерациясынын президенти Мунарбек Кулданбаев чаар жылкы кыргыздын тарыхы менен эле эмес, келечегине дагы байланыштуу болорун айтты.

Түркиядагы кыргызстандыктар бул өлкөдө коронавируска байланыштуу киргизилген чектөөлөрдөн улам 10-январда добушканага тоскоолдуксуз жетип алышы үчүн жергиликтүү бийликтен уруксат алынганы кабарланды. Бул тууралуу Анкарадагы элчилик маалымат таратты. Анда элчилик жана башкы консулдукта каттоодо турган жарандар шайлоо тилкелерине тоскоолдуксуз келе ала тургандыгы жазылган. Түркияда 1-декабрдан тартып коронавируска байланыштуу сактануу эрежелери кайрадан күчөтүлгөн. Жума күнү кечки саат 21:00дөн... Читать дальше...

Президенттик шайлоо жана мамлекеттик башкаруу формасын аныктоочу референдум өнөктүгү учурунда мыйзам бузуулар үчүн 10 адамга жалпы суммасы 55 500 сомдук жаза айып салынган. Бул тууралуу Борбордук шайлоо комиссиясынын (БШК) басма сөз кызматы маалымдады. Шайлоо мыйзамдарын бузган 10 адамдын ичинде президенттикке айрым талапкерлер, талапкерлердин штаб башчылары, үгүтчүлөрү жана башкалар бар. Жаза айып салынгандардын басымдуу бөлүгү үгүт иштерин мыйзамсыз жүргүзгөнү үчүн айыпталган. Мындан тышкары... Читать дальше...

Кыргызстанда мөөнөтүнөн мурда президенттик шайлоого ат салышып жаткан талапкерлер 9-январда эртең менен саат 8:00дөн тартып үгүт иштерин токтотууга тийиш. Ошол учурдан тартып шайлоонун жүрүшүндөгү «жымжыртык күнү» башталат. Ал күнү үгүт жүргүзгөндөр мыйзам бузду деп табыларын Борбордук шайлоо комиссиясынын укук бөлүмү «Азаттыкка» билдирди. «Жымжырттык күнүндө» эл аралап үгүт жүргүзүүгө, маалымат каражаттары аркылуу жарнамаларды жарыялоого тыюу салынат. Бирок буга чейин көчөлөргө илинген көрнөк-жарнактар кала берет. Читать дальше...

Казакстандын президенти Касым-Жомарт Токаев «Эгемен Казакстан» деген басылмада жарык көргөн макаласында мамлекеттик мекемелерге жана телеканалдарга тарыхый окуяларды чагылдырууга көңүл бурууга чакырды. «Албетте, каржы маселеси да чечилиши керек. Бирок көп акча коротпой эле сапаттуу тасмаларды тартса болот. Кыргызстан көп каражатты сарптабастан жогорку деңгээлдеги фильмдерди жаратса болорун ачык көрсөттү. Кеп «Курманжан датка» тасмасы жөнүндө болуп жатат», - деди Токаев. Казакстандын президенти... Читать дальше...

«Роза Отунбаеванын демилгелери» фонду коомдун өнүгүшүнө жана тынчтык курууга салым кошкон мигрант кыз-келиндердин иши тууралуу эссе-иликтөөлөргө сынак жарыялады. Сынаккка журналисттер жана блогерлер катыша алат.  Сынак Эл аралык миграция уюму, Эл аралык эмгек уюму жана БУУнун «Аялдар» долбоору менен чогуу жүргүзүп жаткан «Коомдун тынч жана инклюзивдүү өнүгүшү үчүн миграциядагы кыз-келиндердин укугун жана мүмкүнчүлүктөрүн кеңейтүү» деп аталган долбоордун алкагында жүргүзүлүүдө. Сынакка учурдагы... Читать дальше...

Өкмөт башчысынын милдетин аткаруучу Артём Новиков борбор шаарда абанын булганып жаткан себептердин бири - Бишкектин Жылуулук электр борборунда (ЖЭБ) жагылган көмүр экенин айтып, аны газга өткөрүү пландалып жатканын билдирди. Анын айтымында, эксперттер менен сүйлөшүү жүрүп жатат.  8-январда Бишкекте Новиков экологдор менен жолугуп, Бишкекти ыштан арылтуунун жолдорун талкуулады.  Дүйнөнүн чоң шаарларындагы абанын сапатын иликтеген «World Air Quality» уюму орноткон жабдыктар Бишкекте абанын булганышы... Читать дальше...

Курсан Асановдун өкүлү Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик комитеттин (УКМК) тараткан маалыматына кабатырлыгын билдирип, Борбордук шайлоо комиссиясына, башкы прокурорго, УКМКнын башчысына, ошол кабарды тараткан маалымат каражаттарына арыз менен кайрылды. УКМК 7-январда президенттикке талапкерлердин биринин жубайы алдамчылык боюнча шек саналып жатканын жана ага карата сотко чейинки териштирүү иши башталганын жарыялаган. Анда шектүүнүн аты-жөнү жана кайсы талапкердин жубайы экени ачык жазылган эмес. Читать дальше...