Новости за 22.01.2021

Поэзиядагы үнүн, стилин, символду колдоно билүү ыкмасын Анатолиянын элдик оозеки чыгармаларынан, дастандардан, түркүлөрдөн таасирленген белгилүү түрк акыны – Ахмед Ариф (1927–1991) өзүнүн көркөм поэтикалык табылгаларын фольклор менен гана чектелбей, анын алда канча тереңинен издеп табат. Өз мекенинде туткун болуп жашаган, “кусалыктан кишендер эскирткен” акындын таржымалы менен Бакай Алмаз тааныштырат.   “Айтылгандарга караганда, 1927-жылы апрель айынын 21-күнүндө Диярбакырдагы Йагжы көчөсүнүн номур жетинчи үйүндө төрөлүптүрмүн. Читать дальше...

Беларус оппозициясынын лидери Светлана Тихановская БУУнун Коопсуздук кеңешинин өкүлдөрүнө атайын баяндама жасады. Бейрасмий жолугушуу Беларустагы маалымат каражаттарынын эркиндигине арналды. БУУнун атайын баяндамачысы Беларустагы журналисттер бирикмесинин маалыматына таянып, 2020-жылы Минск жана башка шаарларда 450дөн ашык журналист кармалып, жүзгө жакыны камакка алынганын билдирди.  Өлкөдө 50дөй  интернет барак жабылган. Тихановская жолугушууда сүйлөп жатып, эл аралоык коомчулукту камактагы журналисттерди бошотууга  салым кошууга чакырды. Читать дальше...

АКШ Конгрессинин Өкүлдөр үйүнүн спикери Нэнси Пелоси айым мурдагы президент Доналд Трампка импичмент жарыялоо тууралуу беренени АКШ Сенатына 25-январда жөнөтмөкчү. Бул кадам – 6-январдагы Капитолийге Трамптын тарапташтары зомбулук менен кирип баргандыгы менен байланыштуу мурдагы президентке “козголоңго шыкакчы болду” деп тагылган айыптын негизинде сот жүрүмүн баштайт. АКШ Сенатынын көпчүлүгүнүн лидери Чак Шумер 22-январдагы сөзүндө иш жадыбалын мындайча айтты: “Америка Кошмо Штаттарынын Сенатында... Читать дальше...

Ырчы жана актриса Самара Каримова Ош шаарындагы Ниязалы атындагы музыкалык окуу жайынын директорлук кызматынан баш тарткан арызын жарыялады.  Буга эмгек жамаатынын аны бир жумадан ашуун кабыл албай, окуу жайында ага нааразылыктын күчөп кеткени себеп болду. Коомчулукта да аны кайра жетекчи кызматка дайындоодо мыйзамдык жана квалификациялык талаптар бузулганы белгиленди. Самара Каримованын соттон утуп, бирок ал сот чечими күчүнө киргенге чейин министрлик ага каршы кийинки инстанцияга даттанбай эле... Читать дальше...

Эки белгилүү мушкердин кармашы жекшембиде Абу-Дабидеги "Мушкерлер аралы" спорттук жайында өтөт. Атлеттер жети жыл мурун октагондо кезигишкен.

Бишкектин четинде лыжа менен тоодон түшүү боюнча Борбор Азиядан келген спортчулардын катышуусунда турнир өттү. Кызуу мелдештин сүрөттөрүн Sputnik агенттигинин кабарчысы тартып алды.

Башкы прокуратура Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик комитеттин (УКМК) мурдагы төрагасы Абдил Сегизбаев Чүй облусундагы жер мыйзамдарын бузууга байланышкан коррупциялык схема боюнча шек саналып жатканын 22-январда билдирди.

Орусия АКШнын президенти Жо Байдендин стратегиялык чабуул коюучу курал-жарактар жөнүндө келишимдин мөөнөтүн узартуу боюнча демилгесин колдойт, бирок Америка тараптан конкреттүү сунуштарды күтөт. Ак үй 21-январда Байден кийинки айдын башында мөөнөтү бүтчү келишимди дагы беш жылга узартууну көздөй турганын билдирген. Бул эки күн мурда кызматка киришкен Байдендин администрациясынын тышкы саясаттагы алгачкы чечимдеринин бири болуп калат. Бул билдирүүгө жооп катары орус президентинин басма сөз катчысы... Читать дальше...

Парламенттин үч депутаты референдум дайындоонун жол-жобосун жөнөкөйлөтүү боюнча мыйзам долбоорун сунуш кылды. Анда бардык фракциялардын жана тармактык комитеттеринин оң корутундулары болгон учурда Жогорку Кеңеш мыйзам долбоорун бир эле мезгилде үч окууда кабыл алууга укуктуу болот. Депуттардын бул демилгеси сынга кабылып, айрым юристтер муну элдин оюн чектейт деп чочулашууда. Депутаттар Акылбек Жапаров, Бактыбек Турусбеков жана Умбеталы Кыдыралиев Жогорку Кеңештин регламентине өзгөртүү киргизүү тууралуу мыйзам долбоорун сунуш кылып... Читать дальше...

Коронавирустан каза болгондордун чыныгы саны кыйла көп болушу ыктымал. Пандемиянын кесепеттерин иликтеген комиссия корутундусун чыгарды.УКМКнын мурдагы жетекчиси Абдил Сегизбаев "коррупция" беренеси менен шектелүүдө. Орусияда ишембиде өтө турган нааразылык митингдерин утурлай Алексей Навальныйдын тарапташтары кармала баштады.

Саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиевдин «ЮСАИД жана ЮНИСЕФ Кыргызстанга коронавируска каршы вакцина үчүн -70 градустук муздаткычтарды алып берет» деп айткан сөзүн бир күн өтпөй эки эл аралык уюм да, вице-премьер-министр Элвира Сурабалдиева да төгүндөдү. 2020-жылы Кыргызстан коронавируска каршы 1 миллион 200 миң вакцина алыш үчүн эмдөө боюнча глобалдык COVAX тутумуна кайрылып, колдоо тапкан. Ага ылайык Кыргызстандын 20% калкы эмделмек. Бул багытта өлкөгө «Pfizer/BioNTech» компаниясы... Читать дальше...

Эми Кыргызстанда өтүүчү эл аралык марафондон Олимпиада оюндарына, Дүйнө чемпионатына жана Азия оюндарына лицензиялар бериле баштайт.

Кыргыз Республикасынын эл сүрөтчүсү Таалайбек Усубалиев пандемия темасына арнап бир нече сүрөт тартты. Ал эмгектердин катарында каза болгон ыктыярчы Адинай Мырзабекованы жана ыйлап жатканы видеого түшүп калган София-Айдананы көрүүгө болот. "Кызыл зонада" иштеген дарыгерлердин түйшүгүн чагылдырган сүрөтчүнүн өнөрканасына баш бактык.

Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик комитеттин (УКМК) мурдагы төрагасы Абдил Сегизбаев өзүнө карата козголгон кылмыш иши Жазык кодексинин «Коррупция» беренесине дал келбей турганын айтты: 22-январда Бишкектеги басма сөз жыйынында ал: «Мага кылмыш иши козголо турганын күткөм жана билгем. Бирок мындай болбогон иш менен козголот деп ойлогон эмесмин. «Коррупция» беренеси менен козголгону туура эмес. Анткени бул иштер болгон кезде мен кызматта турган эмесмин. Бул Курманбек Бакиевдин (мурдагы президент) тушундагы иштер». Читать дальше...

Москвада оппозициячыл саясатчы Алексей Навальныйдын басма сөз катчысы Кира Ярмыш уруксатсыз митингге үндөгөнү үчүн тогуз күнгө камалды. Тиешелүү чечимди Москвадагы Савелов райондук соту кабыл алды. Анда Ярмыш 23-январга белгиленген Алексей Навальныйды колдоо боюнча уруксатсыз акцияларга башкаларды чакырган деп табылды. Орус бийлиги апта соңуна белгиленген ири нааразылык акцияларынын алдын алыш үчүн убактылуу тергөө абагындагы оппозициячыл лидер Алексей Навальныйдын тарапташтарын четинен кармап жатат. Читать дальше...

Кыргызстандын Башкы прокуратурасы 10-январдагы президенттик шайлоодо талапкер болгон УКМКнын мурдагы төрагасы Абдил Сегизбаевге карата материалдар Кылмыштар менен жоруктардын бирдиктүү реестрине катталганын 22-январда билдирди. Башкы прокуратуранын маалыматына караганда, Абдил Сегизбаев Чүй облусундагы жер мыйзамдарын бузууга байланышкан коррупциялык схема боюнча шек саналууда. Мекеменин билдирүүсүндө «Сегизбаев коррупциялык схема аркылуу Аламүдүн районунун Кой-Таш айылында жайгашкан 2,2 гектар... Читать дальше...

Беларустун баш калаасы Минскидеги Эгемендик аянтында белгисиз адам өзүнө өрт койду. Окуя Өкмөт Үйүнүн, парламенттин жана Минск мэриясынын имараты курчаган аянтта болгон. Анда белгисиз адамдын күйүп жаткан видеосу тарады. Дагы бир тасмада милиция кызматкерлери өрттү өчүрүүгө аракет кылып жатканын көрүүгө болот. Анын эмне себептен мындай кадамга барганы расмий айтыла элек. Минск мэриясынын басма сөз катчысы бул окуя боюнча тергөө башталганын билдирди. Ал эми Саламаттык сактоо министрлиги өзүнө... Читать дальше...

Венгрия Орусиядан коронавируска каршы «Sputnik V» вакцинасын сатып алат. Тиешелүү келишимге кол койгон соң Орусиянын саламаттык сактоо министри Михаил Мурашко жана Венгриянын тышкы иштер министри Петер Сийярто биргелешкен брифинг өткөрүштү. Венгер министри «абдан көп өлчөмдөгү» вакцина үч партия менен алынып келерин билдирди. Венгрия Орусия өндүргөн вакцинаны колдончу алгачкы өлкө болуп калды. Европа Биримдигинин Дары-дармакке көзөмөл кылуу боюнча агенттиги «Sputnik V» вакцинасын Европанын аймагында колдонууга уруксат бере элек. Читать дальше...

ЮНИСЕФтин Кыргызстандагы өкүлү Кристин Жольм 22-январда билдирүү таркатып, алардын уюму коронавируска каршы эмдөө жаатында COVAX тутумунун алкагында колдоо көрсөтөрүн айтты. Бул үчүн 2019-2020-жылдары өлкөдөгү вакциналарды сактоого 973 муздаткыч алынганын маалымдап, «Pfizer/BioNTech» вакцинасы үчүн зарыл болгон ашыкча муздатуучу жабдууларды алууга азырынча шарт жок экенин белгиледи.  Анын алдында Кыргызстандын саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиев Бишкектеги брифингде вакцинаны сактоочу... Читать дальше...

Кытай 2021-2022-окуу жылында Кыргызстандын жарандары үчүн 18 мамлекеттик стипендия бөлдү. Бул тууралуу Кыргызстандын Билим берүү жана илим министрлиги 21-январда билдирди.  Маалыматка караганда, Кытайдын  жогорку окуу жайларында бакалавриат, магистратура, докторантура жана кытай тилин такшалтып окуу боюнча сынак жарыяланды. Мамлекеттик 18 стипендия ушул багыттар боюнча берилет.  Иш-аракет Кыргызстан менен Кытайдын тиешелүү министрликтеринин ортосунда түзүлгөн макулдашуунун негизинде жүргүзүлүп жатат. Читать дальше...

Бизнес жаатындагы көз карандысыз эксперт Темирлан Ажыкулов ишкерлерге басымдын күчөшү жана анын кесепеттери тууралуу маек курду.

Молдованын Конституциялык соту орус тилине улут аралык тил деп макам берген чечимди Баш мыйзамга каршы келет деп тапты. Мындай арыз менен үч оппозициячыл депутат сотко кайрылган. Алар бул документ көпчүлүк жарандардын укуктарын бузуп, мамлекеттик тилдин ролун төмөндөттү деп жүйө келтирген. Конституциялык соттун төрайымы Домника Маноле «бул чечим акыркы жана даттанууга жатпайт», деп билдирди. Конституциялык сот Молдаванын парламенти 2020-жылдын 16-декабрында орус тилине өзгөчө макам бергени өлкөдөгү... Читать дальше...

Кыргызстанда 10-январда өткөн президенттик шайлоодо талапкер болгон юрист Клара Сооронкулова Борбордук шайлоо комиссиясынын (БШК) үстүнөн Бишкек административдик сотуна арыз жазды. Ал БШКнын "Кыргыз Республикасынын президентин кезексиз шайлоонун натыйжаларын аныктоо жөнүндө" токтомун мыйзамсыз деп табуу талабын койгонун “Азаттыкка” билдирди. Сооронкулованын айтымында, Садыр Жапаровдун соттуулугу болгондуктан, БШК аны өлкөдөгү эң жогорку мамлекеттик кызматка талапкер катары каттабашы керек болчу. Читать дальше...

Бишкектин Биринчи май райондук сотунун чечими менен мурдагы саламаттык сактоо министри Космосбек Чолпонбаев былтыр ноябрда үй камагына чыгарылган. Райондук соттун басма сөз кызматы "Азаттыкка" билдиргендей, Космосбек Чолпонбаевди үй камагына чыгаруу тууралуу чечим 2020-жылдын 27-ноябрында чыккан. Сот акыркы жолу анын бөгөт чарасын 6-январда карап, үй камагындагы мөөнөтүн узартканы 22-январда маалым болду. Космосбек Чолпонбаев былтыр сентябрда Башкы прокуратуранын «мамлекетке 65 миллион сом зыян келтирген» деген айыбынын негизинде кармалган.

Ала-Бука районунун Баймак айылынын тургуну, 33 жаштагы келиндин табышмактуу өлүмүн милиция териштирип жатат. Былтыр күзүндө маркумдун кайын-журту ал асынып алганын айткан. Ал эми төрт балалуу келиндин жакындары Анараны өлүмгө күйөөсүнүн зомбулугу түрткөнүн айтып, адилеттик издеп жүрөт. Жалал-Абад облустук соту маркумдун сөөгүнө эксгумация жүргүзүүгө уруксат берген чечим кабыл алган. Келиндин күйөөсү кылмышка шектүү деп тергөө абагына камалган.