Новости за 06.11.2019

Сабсабис дарж дитина, Мукхадехкех дIовш даьлла, Некъахьовзамаш юха-юха а..., Путинна говр яла веана шемахо

"Арахьарчу агентех" долу низам тIехтесна цара аьлла, бакъонашларъяран "Мемориал" центрна 300 эзар сом гIуда тоьхна Москварчу Тверскойн кхело. Цо тIечIагIдарца, твиттерерчу церан организацин агIон тIехь хIоттийна "арахьара агент" хиларан билгало ца хилла. Ишта 100 эзар сом гIуда хьарчийна "Мемориалан" куьйгалхочух Черкасов Александрах а, фейсбукерчу агIон тIехь билгало ца хIотторна. ТIаьххьарчу цхьана баттахь шозза 300 эзар соьмана гIуда туьйхира организацина, гIалгIайн декъан фейсбукерчу а, ютьюберчу а агIонашкахь билгало ца ярна. Читать дальше...

Стохка Марсхьокху-баттахь 35 шо долу нохчо Байдуев Азамат Оьрсийчоьне дIаваларо низам дохийна аьлла, тIечIагIдина Варшаван административан кхело. Шинаридийнахь кхелахоша сацамбина, хIетахь Полшин чоьхьарчу гIуллакхийн министраллан куьйгаллехь хиллачу Брудзинский Иоахима иза дIаваларе хьалха цуьнан ситуаци кхачо йоллуш талла дезаш хиллера, депортаци йинчул тIаьхьа ницкъбийр бац цунна аьлла, тешам хила а безара. Цундела Брудзинскийн вердикт низамца догIуш дац аьлла кхело. "И дика сигнал ю, тхо цунна реза а ду. Читать дальше...

Говрахь ГIалгIайчу кхаьчна Шемара яздархо Азам Iаднан. Пхи эзар киламетар йолу "Шема - машар" цIарца цо Димаьшкъара йолийна хилла тур йоьрзур ю Москвахь. Нохчийчоьнца лаьттачу дозанехь иза тIеийцира меттигерчу бахархоша а, Сунжа кIоштан администрацин векалша, яздо REGNUM агенталло. Шемарчу хьешо дийцарехь, иза новкъаваларан коьрта Iалашо ю - терроризмца къийсам латторехь пачхьалкхийн цхьа барт хиларна юкъараллан тидам тIеозор а, Шемахь сингаттам иккхича цунна  орцахдевллачу къаьмнашца гуманитаран а, доттагIаллин а уьйраш чIагIъяр а. Читать дальше...

ГIалгIайчуьрчу экстремизмна дуьхьало латточу Центран (ЦПЭ) куьйгалхо Эльджаркиев ИбрахIим а, цуьнан ваша Ахьмад а верна шеконашка эцнарг билгалваьккхина полицино, яздо "Коммерсанто". Вуьйцург ву ГIалгIайчуьра вахархо Картоев Къурейш. "Зулам дарна шеконаш кхоллаелла ГIалгIайчоьнан вахархо 1973-чу шарера Картоев Къурейш лоьхуш ву", - аьлла ду Iорадаьккхинчу документ тIехь. Полицин версица, де хьалха суьйранна ялх сахьт даьллачу хенахь Москвара Хасав-Юьрта йогIучу автобус тIехь хилла иза. Карладоккху... Читать дальше...

Малайзица долчу дозанерчу Таиландан къилбехьарчу Яла провинцерчу постехь (КПП) хиллачу кхийсаршкахь мел лахара а 15 стаг вийна, веанна чевнаш йина. Цкъачунна динчу зуламах жоьпалла цхьаммо а тIелаьцна дац. ТIаьххьарчу заманчохь хиллачех уггар а буьрса тIелатар ду иза аьлла пачхьалкхан Iедалхоша. Меттигерчу сепаратисташа дина тIелатар ду аьлла, шеконаш ю паччахьллин кхерамзаллан урхаллан. Герзаш диттинчул тIаьхьа лоьлхуьйтурш а, хьостамий а дIасакхийсина зуламхоша, шайна тIаьхьа ца кхиийтархьама. Читать дальше...

Филиппович Екатерина ГIалгIайчоьнан экстремизмна дуьхьалоечу центран куьйгалхо верах йолу версеш.  ДIадахначу шоьтадийнахь вийна ГIалгIайчоьнан чоьхьарчу гIуллакхийн министраллерчу «Э» центран куьйгалхо Эльджаркиев ИбрахIим а, цуьнан ваша, Москвара лор-нейрохирург Ахьмад а. Хила тарлучу бахьанех лаьцна яздо "Кавказ.Реалиино". Москвахь, Академикан Анохинан урамехь ларвина киллеро Эльджаркиев. Герз диттинчунна хууш хилла, маца, стенгахь хир ю полицин хьаькаман машен. ХIиттийначу видеокамерша гойту зуламхочо тапча етташ а, иза водуш а. Читать дальше...

Оьрсийчуьрчу набахтехь тутмакхашна тIехь ницкъбеш керла видео зорбане яьккхина "Новости Красноярска" хьостано. Юьйцург ю Красноярскера лоьмар 17 йолу колони. Видео тIехь гуш ду, хьаштагIа чохь набахтен белхахочо маьттаза мотт лебеш, кхерамаш туьйсуш, тутмакх уьйтIе цIанъян хьажон гIерташ. Тутмакхо шена дуьхьало йича, цунна етта а етташ, унитаз чу цуьнан корта теIабо колонин белхахочо. Дуьйцуш дац, стенгара яьлла журналисташна и видео. Хьостан редакцино чIагIонаш йо, цу видео тIехь верг Красноярскан... Читать дальше...

Мордоверчу Сосновкера лоьмар 7 йолчу колонерчу 70 Таджикистанерчу тутмакхо мацалла кхайкхийна, набахтен белхахоша шайна тIехь лелочу къизаллашна дуьхьал. "Ахбор" хьостано дуьйцу цунах лаьцна, лецначийн гергарчара кхачийначу информацица. Карарчу шеран Чиллан-баттахь колонехь керла хьаькам Сергушкин Сергей хIоттийначул тIаьхьа хьал шога лаьтта цигахь. Ишта а халчу хьелашкахь хан токхуш болу тутмакхаш ШИЗО (таIзаран изолятор) хьийсабо хIуъа а цаьргара далахь а. Ткъа царна тIехьожучара къизаллаш лелайо цаьрца. Читать дальше...

Къоман рейтинган агенталлан эксперташца юкъахь шаьш дIабаьхьначу талламашца РБК агенталло билгалдаьккхина, Нохчийчохь а, ГIалгIайчохь а къаьсттина алсам хуьлуш хиларх некъан бохамаш. Шаьш зераш дIахьочу заманчохь цхьа могIа гайтамаш лерина цара, ишта машен лелоран хатI а, маса хахкар а, машенашкахь йоккху хан а цхьана. 14 эзар машен чу хIоттийначу тематикан гIирсца гулйина эксперташа шайн информаци. Бинчу талламийн жамIаш баллашкахь Iорадаьхна цара. Масала, Нохчийчоьнна а, ГIалгIайчоьнна а 75, 1 балл кхаьчна. Читать дальше...

Грозненск кIоштарчу ЧIаьнти-Юьртарчу шо кхаьчначу беро мукадехкийн дIавш даар толлуш ду Нохчийчуьрчу прокуратурано. ДIовш даьлла кIант лоьмар 2 йолчу дарбан цIийнехь охьавиллина ву. Прокуратуран информацица, байначу беттан 31-чу дийнахь хилла бу и бохам. Ишта кху деношкахь зорбанашкахь яздора, Соьлжа-ГIаларчу доьзалерчу 4 шой, 1 шой кхаьчначу шина беро водородан пероксид маларх а, и бераш клиникан лазартне кхачорах а. Республикан прокуроро Абдул-Кадыров Шарпудис шен леринчу тергоне а эцна, талламаш болийна оцу инцидентийн хьокъехь.

Нохчийчоьнан куьйгалхочун Гергарчу Малхбалехь векал лаьттинчу, Федерацин Кхеташонан дуьненаюкъарчу гIуллакхашкахула йолчу комитетан куьйгалхочун гIовса Сабсаби Зияда шегара дарж охьадиллина. "Кегийчарна некъ бала воллу со", - аьлла цо ТАСС агенталле шинаридийнахь, ша Нохчийчоьнан куьйгалхочун Кадыров Рамзанан командехь вуьсуш хилар билгалдоккхуш. "Кхечарна, къаьсттина кегийчарна некъ бала а, болх бан таро яла а хан кхаьчна. Цхьана даржехь къахьега 11 шо дукха хан ю", - аьлла Сабсабис. Жимма са а даьIна... Читать дальше...