Новости за 28.10.2020

Оьрсийчоьнан президентан Путин Владимиран Малхбузерчу пачхьалкхашкара оппоненташ байъарна дуьхьал Германин коьртачу шахьарехь Берлинехь нохчийн диаспоран векалша вовшахтоьхна акци дIаяьхьира тахана. Бахьана дара протестан акци хIоттон, стохка нохчийн гIаттамхойн хилла тIеман буьйранча, Гуьржийчуьра вахархо Хангошвили Зелимха вина аьлла бехкевечу Оьрсийчуьра веанчунна тIехь йолийна кхел. "Тхо кхузахь гулделла, тхайх лаьцна дагадаийта, Катарехь Яндарбиев Зеламха вийнарш Оьрсийчоьне дIа ма баллара, хIара а дIа ца валийта. Читать дальше...

Шегара дарж охьадилла кийча ву ша, "мунепакъаша дин аьшнаш дечу" хенахь тапъаьлла Iачул а аьлла, дIахьедина Нохчийчоьнан куьйгалхочо Кадыров Рамзана. Францин президентах Макрон Эммануэлах лаьцна цо аьллачу дешнех Оьрсийчоьнан президентан пресс-секретаро Песков Дмитрийс аьллачунна дуьхьал дина Кадыровс ишта къамел. Йоьдучу урокехь хьехархочо Пати Самюэла дешан маршонех дуьйцучу хенахь дешархошна Мохьмад пайхамарна Шарли Эбдо журнало ехкина карикатураш гайтина аьлла, иза вийча гIаьттина ю и дискусси. Читать дальше...

Тепсуркаев лачкъор талла дуьхьал бу Нохчийчуьра талламчаш; Нохчийчохь полисхоша лечкъийначу нахах статистика йовзуьйту IАДАТО; Арахьарчу политикаан юкъагIерта гIуллакх дац регионан куьйгалхочун аьлла Кремло

Арахьарчу политикаца доьзна сацамаш тIеэца бакъо яц пачхьалкхерчу регионийн куьйгалхойн аьлла, дIахьедина Оьрсийчоьнан президентан пресс-секретаро Песков Дмитирийс. Иштта ю цо, Нохчийчоьнан куьйгалхочо Кадыров Рамзана Францин президент "шен махкахь терроризме иракарахӀотторг" ву аларца доьзна йина комментари. "Пачхьалкхан арахьарчу политикех дийца бакъо вайн низамашца президентан бен яц. Субъектийн урхалхойн йиш яц арахьарчу политикехь дакъалаца а, шайггара сацамаш бан а", - аьлла Песковс, яздо Meduza гIирсо. Читать дальше...

Карара Хан (Настоящее время) Нохчийчоьнан куьйгалхочо Кадыров Рамзана ГIадужу-беттан 27-чохь аьлла, Францин президент Макрон Эммануэль "ша ву хIинца терррорхочух дIатарлуш", ткъа мехкан муйтийс тиллина Макронна "№1 террорхо" цIе. Иштта ду Францин президента, шайн махкара хьехархо Пати Самуэль вийча, исламхошна-экстремисташна дуьхьал динчу шогачу дIахьедарх кхолладелла жамI: денош хьалха нохчийн жимчу стага Парижна гергахь корта баьккхира педагоган, цо шен лекци дIахьош берашна Мохьаммад Пайхамарна дуьхьал ехкина карикатураш гайтарна. Читать дальше...

Американ ийначу кепехь латархочунна Фергюсон Тонина хетарехь, цуьнца лата ца хIуттуш хилла Нурмагомедов Хьабиб, хIара  "кхераме оппонент" волу дела. Дахначу мукъаденошкхаь Гейджи Джастин эшийна, ша толам баьккхича спортхочун карьера ерзий ша аьлла, Нурмагомедовс хаийтинчул тIаьхьа дина ду Фергюсона дIахьедар. Дагадоуьйту, Хьабибан а, Фергюсонан а латар пхоьазза юкъахделира кеп-кепарчу бахьанашца. "Со цец ца ваьлла, цо карьера ерзийна. Iабдель-Азиз Iелас (Нурмагомедовн менеджер -ред.)шен болх берзий. Читать дальше...

Нохчийн оппозицин IАДАТ телеграм-канало статистика Iораяьккхина, Нохчийчохь полисхоша лечкъийначу нахах. Кху шеран Охан-баттера карарчу батте кхаччалц махкахь байначу нехан терахь 1 511 стаге даьлла, церан информацица. Масала, ГIадужу-баттахь 72 вахархо лачкъийна. Ву цаьрца полицин белхахо, суьдхо, ГIадужу-беттан 12-чохь Соьлж-ГIалахь дIаяьхьначу леринчу операцехь байъинчу тIемалойн гергара нах а, иштта, оппозицин блогеран Магомадов Сайд-Хьусейнан цIийнах болу нах а. Кху баттахь вийначу Нохчийчуьрчу кхаа вахархочун цIераш йоху блогерша. Читать дальше...

Туркойчоьнан президентна ЭрдогIан Реджепна йина карикатура шайн мужалта тIехь а йолуш, рогIера керла номер арахецна Францин Шарли Эбдо (Charlie Hebdo) журнало. Цу тIехь ах бедар тIехь йолуш, цхьана куьйгахь хинан банка а йолуш, вукху куьйгаца бусулба динехь духарца йолчу зудчун кучан юх айина ЭрдогIан ву гойтуш: "Эхь, Пайхамар!" аьллачу йозанца. "Вуьшта шен дахарехь Iаламат ловзарна тIера ву ЭрдогIан" аьлла, къастийна карикатуран чулацам. "Культуран расизм а, мостагIалла а даржон" гIортар ду аьлла... Читать дальше...

Ши стаг а вуьйш, кхаанна чевнаш еш Нохчийчохь кхийсарш ярх бехтакхаман гIуллакх дуьхьалдаьккхина. Махкарчу талламан урхалло бина цунах лаьцна хаам. "Талламчийн информацица, карарчу беттан 27-чохь буьйсанна кхо сахьт долучу заманчохь ТIехьа-Мартанарчу дарбан цIийне меттигера пхи вахархо валийра герзашца йинчу чевнашца. Шиъ велира царех", - аьлла, яздо урхаллан пресс-гIуллакххоша шинарин сарахь Iорабаьккхинчу хаамехь. Талламчаша дийцарехь, ТIехьа-Мартанарчу бахархошна юкъахь даьлла дов летаршка дирзинера герзаш а детташ. Читать дальше...

Оппозицин "IADAT" телеграм-каналан модератор Тепсуркаев Салман лачкъорах бехкзуламан гIуллакх доло дуьхьал бу Нохчийчуьра талламчаш, оцу хиламца зулам дац аьлла. Карарчу беттан 15-чохь бинчу сацамах хаийтина бакъоларъярхошна дахначу шинарин дийнахь. "Дукха хьолахь полисхошкара даьллачуьнца зулам дац олий, хьесап до, - дуьйцу Къилбаседа Кавказерчу Iазапна дуьхьалолатторан Комитатан офисан куьйгалхочо Пискунов Дмитрийс. - Иштта Тепсуркаевца доьзначуьнца а талламхоша сацамбина, цигахь зуламан хIоттам банне а бац аьлла. Читать дальше...

ТIаьххьарчу дийнахь-буса Къилбаседа Кавказехь коронавирусан уьнах кхелхина 20 дархо, цомгаш хилла кхин а 878 стаг. Эпидемица къийсам латто кхоьллинчу оперативан штабан зерашца, Краснодаран кIоштахь велла COVID-19 вирусах ялх пациент, Дагестанехь пхиъ, Ставрополан кIоштахь виъ, ГIалмкхойчохь а, ГIебарта-Балкхаройчохь а шишша, Нохчийчохь цхьаъ велла. Эпидеми яьржичхьана велла Къилбаседа Кавказехь ковидах 20 114 вахархо. Къаьсттина дукха бу тIаьххьарчу 24 сахьтехь вирус кхетта нах Ставрополан кIоштахь - 190 стаг... Читать дальше...

ГIалгIайчуьрчу Наьсаран кIоштарчу Экажево эвлан администрацин хьаькамашна дуьхьал бехктакхаман гIуллакх долийна, цара бух боцуш латтанаш декъна хилла аьлла. Махкарчу Таламан урхалло хаамбарца, 2010-чу шарера 2011-чу шаре кхаччалц шеконашка эцначу наха 12 меттигерчу вахархочунна церан латтанаш ду аьлла, тоьшаллин кехаташ яздина хилла. Оцу документаш тIехь чIагIдина хилла, 5 миллион сом сов мах болу дакъош ду церан долахь гIишлошъян а, юьртабахам лело а аьлла. Иштта пачхьалкхана ладам боллуш зен... Читать дальше...