Новости за 30.10.2019

25 шо даьлча схьакарийна лачкъийна сурт, Гаджиев Iабдулмуминан кхелехь, Репрессеш лайна нах дагалоцу Де

Гадаев Мохьмад-Салахь Орцара гIов   ТогIи ма тийна ю, лечкъинарг санна. Юьрто а доьгIна ла. Стенга? – Хаац. Дийнаташ хьулъелла ерриш баннашка, МаьркIаже лестина Iаьржа Iаннашка. ТогIи чохь лергана Iеб-себ хазац.       Амма арц лекхало, башха гIов даьлла. ТIаьхь-тIаьхьа чIагI а луш, орцахь гIов ду. Iарж-Iаржлуш, мархаш а сихъелла керча, Лах-лахлуш, аьрцнийн уьш кIуьнцалгех хьерча, Наг-наггахь кхоссалуш лайн чим а бу.       Дарц дала-м доллура, шеко а йоцуш, Даьлча а дацара керла иза-м. Читать дальше...

Гадаев Мохьмад-Салахь  Дай баьхна латта     ХIар ду-кха Сан хьоме Дай баьхна латта: Чехка Терк, Токх аре, Хьена рагI, Лаьмнаш.     Iуьллу и дегIана, БIаьргашна аьхна, Малха кIел баржийна Къорза куз санна.     Имама Шемала Сийдина латта! Шериповс шен цIийца ЦIийдина латта! Хийла кIант хьийзина, Хийла лом цIийзина БIешерийн баланаш Бохийна латта!     Хьенан дог деладац Хьеначу лаьтто – Хьоьжуш а, Хьоьшуш а, Хьедеш а нохца; Iуьйренца ловзадеш, Суьйренца товжадеш, Эсала маргIал цо Ластош а мохца. Читать дальше...

Гадаев Мохьмад-Салахь РегIара поп     Наьрт санна, лаьтта и, Стигала кхийдаш, Ондий шен орамаш РегIах дIатесна.     Хийламмо бIаьрг тоьхна Генара цуьнга, Хийла кIел лахвелла, СадаIа сецна.     Шена кIел лахвелла, Арене хьаьжча, Аренан майдане Хьежаво цо.     Арен тIе ваьлла, ахь Шега бIаьрг тоьхча, Шена тIеийзавеш, Хьийзаво цо.     Гена мел валарх а, Гуш лаьтта суна ЛегIинчу регIара Зоьртала поп.     Даима лерехь ду Цунна тIехь дека Буьйсанан олхазар – Декъаза чIоб. Читать дальше...

Къилбаседа ХIирийчоьнан коьртачу шахьара «БIаьрхин ТIулг» олучу хIолламна хьалха политикан репрессешкахь байина нах дагалаца гулбелира бахархой тахана. Советан заманахь, дуьненан ШолгIа тIом балале а, цул тIаьхьа даьхкинчу шерашкахь а республикехь тоьпаш тоьхна 1600 вахархочунна. Верриг а, официало бахарехь, ХIирийчохь репресси лайнарг ву 15 эзар стаг. «Халахеташ делахь а, оцу статистикехь тIаьххьарниг а яц вайн республика. Вайн декхар ду «йоккхачу терроро» къиза байина нах дагалеца а, хIора шарахь... Читать дальше...

Тахана Дагестанан Лакхарчу кхело листина ХIинжа-ГIаларчу Советски кхело бинчу сацамна «Черновик» газетерчу журналиста Гаджиев Iабдулмумина дина арз – цо дехнера шена дуьхьал бехктакхаман дов нийса айдина дацар тIечIагIдар. Амма Лакхарчу кхело лору Гаджиев низамца а догIуш бехктакхаме озийна – бакъбина Советски кхелан сацам. Хьалхо Гаджиевс а, цуьнан адвокаташа а дехнера кхеле талламчас дов айдеш даьхна гIалаташ тидаме эцар – дов гIаттош, цо билгал ца яьккхина Гаджиевс зулам дина боху меттиг а, я хан а. Читать дальше...

Гадаев Мохьмад-Салахь Даймахке сатийсар         Чурт санна, лаьтта со ГIум-Азин арахь, Тянь-Шанан лаьмнашка бIаьрг тоьхча, кийрахь Генарчу Даймехкан сурт хIоттало, Малхбузе мел хьийжи, дог Iийжадо.     Малх, буза бегийна, регIа лахбелча, Суьйре а, даш санна, сайна язъелча, Ойлане дарц даьлла, со айъавелча, Даймахка вуссу со, Язал Жалала.     Бераллехь хьийзинчу даккъашка вуссий, Лаьмнашка, арешка гIийла бIаьрг кхуссий, ХIиттинчу бIаьргаш чу сирла хиш дуссий, Даймахке хьоьжу со, Язал Жалала. Читать дальше...

«Iаьрбийн гIамаршкарчу нехан чалма хьарчийначу Татевосян Е.М-н сурт» (автор ву Головин Александр) Соьлж-ГIала юхакхаьчна оьрсийн эскархоша лачкъийна 25 шо гергга хан яьлча. ХIинца иза ду Нохчийчоьнан Къоман музейхь. "Тхуна иза Третьяковскийн галереяра юхаделла. Иза боккха кхаъ бу, тхо диллина лела махкахь хилла исбаьхьаллин фондаш меттахIиттош. Даккхийде муьлхха а махкара дIаяьхьина хазна цIакхаьчча», - элира музейн директора Асталов Вахас, яздо «Нохчийчоь тахана» агенталло. «Iаьрбийн гIамаршкарчу... Читать дальше...

Iамеркан Штатийн президента Трамп Доналда хаамбина, Шемахь ДАIИШ-ан лидер ал-БагIдади вийначул тIаьхьа цуьнан меттиг дIалаца тарлуш волу стаг а хIаллаквина шайн эскарша, аьлла. ЦIе а, муьлхачу даржехь вара а вийнарг билгал ца даьккхина Трампа. Ца йовзийтина дIаяьхьначу операцин башхаллаш а. ДIадахначу шоьтадийнахь Iамеркан Штатийн президента дIахьедира, шайн командосо ал-БагIдади Абу-Бакрна дуьхьал тIеман операци дIаяьхьна, ДАIИШ-ан лидеро, кара ца воьдуш, эккхийтина ша а, шена уллехь хилла массех бер а, аьлла. Читать дальше...

Iамеркан Цхьаьнатоьхначу Штатийн Конгрессерчу Халкъан Векалийн Кхеташоно (The United States House of Representatives) шинарийдийнахь даредина Османийн имперехь 1915-чу шарахь эрмалой хIаллакбар геноцид хилар. Кхеташонерчу 435 векалех дукхахберш резахилла оцу историн хиламца доьзна Цхьаьнатоьхначу Штаташкахь «эрмалойн геноцид» термин юкъаяккха. Iамеркахоша бехк буьллу геноцид яржочу муьлххачу а заманна, Iедална, зулам лору 1,5 миллион эрмалой хIаллакбар, боху тIеэцначу резолюцино. Хьалха Iамеркахь... Читать дальше...