Новости за 17.10.2019

"Новая газетан" "аьшпаш", Шемара оьху мохь, кегийрхойн тергоен Путин (Керланаш кечдеш иллюстрацина пайдаоьцу Маршо Радион архивех а, официалан сайташкарчу материалех а).

Нохчийчоьнца латтанаш хийцинчул тIаьхьа ГIалгIайчохь Зазадоккхучу-баттахь хIиттийначу протестийн декъашхо ву аьлла, Хамхоев Джамалдин дIалаьцна ГIебарта-Балкхаройчохь. ГIалгIайн "Фортанга" интернет-хьостано бина цунах хаам. ДIалаьцначун нанас Хамхоева Залинас дийцина хьостане, 212 -чу Бехкзуламан Кодексан 1-чу а, 2-чу а артиклашкахь (митинг вовшахтохар, къепе йохочу барамашкахь дакъалацар) бехк кховдийна цуьнга аьлла. Нохчийчоьной, ГIалгIайчоьной къастийначу дозанашна резбоцчу гIалгIайн гуламаш дIабехьира Магасехь. Читать дальше...

Нохчийчуьрчу политикашна, юкъархошна кест-кеста ло мидалш, тохку еза цIерш – амма кхеташ дац церан маьIна

Оьрсийчоьнан президенто Путин Владимира шен хьаькамашна тIедиллина кегийрхоша интернетехь лелочух кест-кеста терго латтон. Кремлан сайтехь зорбане даьккхинчу документ тIехь билгалдаьккхина, оцу некъаша Iедалхой тIекхиор бу, информацин дуьнено муха тIеIаткъам бо кегийрхойн хьежамашна. Ишта Путина тIедиллина, коммерцица йоьзна йоцчу организацин бух тIехь кегийрхой оьздангаллехь, динехь кхетош-кхиоран координацин центр кхолла. КарабогIучу беттан 1-чу дийнахь оцу хьокъехь шаьш кхочушбинчу балхах шега информаци кхачае аьлла президенто. Читать дальше...

Дагестанерчу 20 шо долчу жимчу стагна Курбанов IабдулгIапарна набахтехь дакхха 12 шо хан тоьхна Къилбаседа Кавказерчу тIеман кхело, Шемарчу даIишхойх дIакхетарна. Кхело тIечIагIдарца, 2017-чу шарахь дIакхетта хилла иза Оьрсийчохь йихкинчу террорхойн организацех, яздо ТАСС агенталло. Ишта тIеман гIирс а карахь ха деш хилла ву иза "Исламан пачхьалкх" шех олучу тобанхоша карахь латтош хиллачу Атма гIалин а, Латакия провинцин а дозанашкахь. Кхелан версица, тIемаш бина цо Хама провинцехь а.

Туркойчоьно тIеман операци йолийначул тIаьхьа Шемахь хиллачу Къилбаседа Кавказерчу зударша шаьш кIелхьардаха аьлла. Дагестанера а, Нохчийчуьра а зударий бу Оьрсийчоьнан Iедалшка дехар динчарлахь, яздо "Кавказский узел" агенталло. Маршо Радионо яздира, кху беттан 9-чохь Туркойчоьно Шеман къилбаседанехь тIеман операци йолорах меттигерчу курдошна дуьхьал. Курдойн тIемалоша куьйгалла дечу набахтешкахь хиллачу зударша шайн дахарна кхерам бу, шаьш тIеман конфликт юкъара арадахар дехна Туркойчоьнан а... Читать дальше...

Къаьркъа духкуш хиллачу меттигерчу К.Дагман цIе йолчу зудчун 171-чу артиклехь (бакъо йоцуш къаьркъа а, шеца спирт долу продукци а йохкар) бехк хилар тIечIагIдина Шелковск кIоштарчу прокуратурано. Талламчийн версица, хьалха а оцу бехкаца административан жоьпалле озийна хилла и зуда. ХIетте а шега дIахьединашшехь 8 шиша къаьркъа духкуш гучуяьлла. ГIуллакх теллинчул тIаьхьа Шелковск кIоштан кхеле дIахьажийна кхин дIа листа.

Кхааридийнахь СаIуда Iаьрбийчохь хиллачу некъан хьовзамехь мел лахара а 30 зияртхо велла аьлла, хааме даьккхина оцу пачхьалкхан могушаллин министралло. Ткъа полицин информацица, 35 ву велларг, яздо ТАСС агенталло. "Эр-Рияд" хьостано хаамбарца, Меккана а, Мединана а юккъерчу боккхачу трасси тIехь хилла ю инцидент. Iумра дан боьлхуш хилла Азера а, Гергарчу Малхбалера а схьабевлла нах тIехь болу автобус кир дIасакхоьхьучу машенах кхеттачул тIаьхьа, цIе яьлла цунах. Верриг а 40 хилла автобус чохь. Ваьгна виъ дарбан цIийне вигина.

КарабогIучу беттан 12-чохь прокате йоккхуш ю нохчийн а, хIиндойн а кинематогрфисташа юкъахь яьккхина "Тоьлла доттагIий" ("Лучшие друзья") кино, хаамбина ТАСС агенталле филман режиссеро, Нохчийчуьрчу "Чеченфильм" кинокомпанин директоро Терекбаев Беслана. Берашна лерина кино яккха буьйлабелла ши шо сов зама яра. Юьхьанца Нохчийчохь, цул тIаьхьа ХIиндойчу дехьабевлла йина кинон съемкаш. Сюжет ишта ю: тайп-тайпанчу къаьмнашкара, динашкара кхо дттагI - оьрси а, нохчо а, хIиндо а ХIиндойчу дIакхочу, юкъахь тасаделла доттагIалла а... Читать дальше...

"Новая газетан" журналисташа ша шен го цIанбеш ву, лаккхарчу даржашкара дIабаьхначарна тIехь"къайлахчу набахтешкахь" къизаллаш лелайо бохуш, яржийна информаци бакъ яц аьлла Нохчийчоьнан куьйгалхочо Кадыров Рамзана. "Интерфакс" агенталло бина цунах хаам. "Доза доцуш ду цара дуьйцу харцдерг. Царна шайна а хаьа шаьш даржориг эзар процент аьшпаш буй. ХIетте а яздо. Соьлжа-ГIалахь кога тIе ког баьккхина а, новкъарло еш яц цхьанна а, талораш дац, арахь лелош зуламаш дац", - аьлла, дIахьедина Кадыровс. Цо бахарехь... Читать дальше...