Новости за 26.02.2021

(Казан, 26 февраль, «Татар-информ», Гөлүзә Ибраһимова). Шиһабетдин Мәрҗани исемендәге тарих институты татар сәүдәгәрләре нәселе турында беренче монография чыгарган. Ул Сәйдәшевлар нәселенә багышланган. «Сәйдәшевлар нәселе бүгенге көндә онытылып бара. Үз вакытында абруйлы нәсел булган. Кайбер вәкилләрен „татар губернаторы“ дип йөрткәннәр, чөнки аларның татар тормышына йогынтысы шактый зур булган. Сәүдәгәрләрнең күбесе меценат булган. Алар җәмгыять, халык, милләт, дин, җәмгыять файдасына үзенең хезмәтен юнәлткән»... Читать дальше...

(Казан, 26 февраль, «Татар-информ»). Экология һәм әйләнә-тирә мохитне саклау буенча Дәүләт Думасы комитеты рәисе Владимир Буров фикеренчә, зоокибетләрдә һәм кош базарларында хайваннар сатуны тыярга кирәк. Чөнки бу җирләрдә хайваннарны асрау шартларын җәнлекләргә карата кырыс мөнәсәбәт дип бәяләргә була. Бу хакта РИА Новости хәбәр итә. «Хайваннарны зоокибетләрдә сатуны тыярга кирәк дип уйлыйм. Кош базарларының да эшен туктатырга кирәк. Зоокибетләрдә бу хайваннар яши торган коточкыч шартларны туктатырга кирәк»... Читать дальше...

(Казан, 26 февраль, «Татар-информ», Ксения Перепеченова). 2020 елда Россия Хөкүмәте тарафыннан күрелгән бизнеска ярдәм күрсәтү чаралары пандемиянең тискәре нәтиҗәләрен киметергә мөмкинлек бирде. Аерым алганда, Татарстанда оешмаларның бөлгенлеккә төшүе турындагы эшләр кимеде. Әмма гражданнарның банкротлыгына бәйле мәсьәлә әле һаман да кискен булып кала. ТР Президенты Рөстәм Миңнеханов Татарстан Арбитраж судының йомгаклау киңәшмәсендә ясаган чыгышында шулай дип белдерде. «Россия Хөкүмәте тарафыннан кертелгән... Читать дальше...

(Казан, 26 февраль, «Татар-информ», Диләрә Галиева). Андрей Лобов Казанның Вахитов һәм Идел буе районнары хакимияте башлыгы вазифасыннан китә. Мэриядән хәбәр итүләренчә, ул Татарстан башкаласының Архитектура һәм шәһәр төзелеше идарәсендә Казан агломерациясен үстерү белән шөгыльләнәчәк. «Лобов Андрей Николаевич Архитектура һәм шәһәр төзелеше идарәсен җитәкләү өчен Вахитов һәм Идел буе районнары хакимияте башлыгы вазифасыннан китә», - диелә мэриянең рәсми telegram-каналында. Лобовка елга порты территориясен һәм Казан агломерациясен үстерү... Читать дальше...

(Казан, 26 февраль, «Татар-информ»). Иртәгә, 28 февральдә, Татарстанда һава шартларының начараюы көтелә. ТР Гидрометеорология һәм әйләнә-тирә мохитне күзәтү идарәсенең матбугат хезмәтеннән хәбәр итүләренчә, төнлә һәм иртән республика территориясендә, Казанны да кертеп, көчле кар явачак. Төнлә дә, көндез дә буран чыгуы көтелә, буран вакытында күз күреме 500-1000 метрга кадәр кимиячәк. Моннан тыш, җилнең тизлеге урыны белән секундына 15-18 метрга кадәр җитәчәк (республика башкаласында җил төнге сәгатьләрдә көчәер дип көтелә). Читать дальше...

(Казан, 26 февраль, «Татар-информ»). Россиядә дүрт миллионга якын кеше яңа төрдәге COVID-19 коронавирус инфекциясенә каршы прививка ясаткан. Бу хакта РИА Новости агентлыгы Сеченов университетының эпидемиология һәм дәлилле медицина кафедрасы мөдире, Россия Сәламәтлек саклау министрлыгының баш штаттан тыш эпидемиологы, Россия Фәннәр академиясе академигы Николай Брикога сылтама белән хәбәр итә. Брико «COVID-19 шартларында медицина реабилитациясе: тәҗрибә һәм казанышлар» дип исемләнгән фәнни-гамәли конференциядә белдергәнчә... Читать дальше...

(Казан, 26 февраль, «Татар-информ»). Татарстан Республикасы Диния нәзарәте волонтерлары «Чиста мәчет» акциясе кысаларында Рамазан ае алдыннан республика мәчетләрендә җыештыру-чистарту эшләренә кереште. Һәр шимбә көнендә волонтерлар Казанның бер мәчетендә өмә үткәрәчәк.  Акция барышында егетләр-кызлар «Казан нуры», «Сәлах», «Рамазан» мәчетләрен тәртипкә китерергә өлгерде инде. Ә бу атнаны, ягъни иртәгә — шимбә көнне — волонтерлар Казанның Габдерәхим Утыз Имәни мәчетендә өмә үткәрәчәк. Имәнлек... Читать дальше...

(Казан, 26 февраль, «Татар-информ»). Коронавирус инфекциясе елның билгеле бер чорларында активлаша торган сезонлы авыруларның бер компоненты булачак. Бу хакта РИА Новости агентлыгы Сеченов университетының эпидемиология һәм дәлилле медицина кафедрасы мөдире, Россия Сәламәтлек саклау министрлыгының баш штаттан тыш эпидемиологы, Россия Фәннәр академиясе академигы Николай Брикога сылтама белән хәбәр итә. «Коронавирус инфекциясе елның билгеле бер чорларында активлыгын арттыра торган сезонлы авыруларның бер этиологик агентына әверелер... Читать дальше...

(Казан, 26 февраль, «Татар-информ», Арсений Кәримов). Татарстанда коронавирус инфекциясенә каршы вакцинация дәвам итә. 76 меңгә якын кеше коронавируска каршы прививка ясаткан инде. Ике көннән соң республикага «Спутник V» вакцинасының тагын 13 меңгә якын яңа дозасы кайтачак. ТР Сәламәтлек саклау министрлыгының баш штаттан тыш белгеч-эпидемиологы Дмитрий Лопушов «Татар-информ» агентлыгына хәбәр иткәнчә, алдагы ике көндә республикага әлеге вакцинаның 13 меңгә якын яңа дозасы кайтып җитәр дип көтелә. Читать дальше...

(Казан, 26 февраль, «Татар-информ», Арсений Кәримов). Балалар бакчасында бәйрәмнәрдә аерым төркемнәрдә генә үткәрергә ярый. Ата-аналарга аларда катнашырга рөхсәт ителә, әмма бакчага бер бала гына йөрсә, аның әтисе яки әнисе генә килергә тиеш. Россия Кулланучы хокукларын яклау һәм кеше иминлеге өлкәсендә күзәтчелек федераль хезмәтенең (Роспотребнадзор) ТР буенча идарәсе матбугат сәркатибе Миләүшә Җамалиева «Татар-информ» агентлыгында узган матбугат конференциясендә белдергәнчә, ата-аналар битлек режимын һәм социаль дистанцияне үтәргә... Читать дальше...

(Казан, 26 февраль, «Татар-информ», Гадел Әхмәтҗанов). Чабаксарда татар теле укытучылары Советы төзелде. Шул хактагы карар Чувашиянең Халыклар дуслыгы йортында узган татар теле һәм әдәбияты мөгаллимнәре форумы барышында кабул ителде. «Чувашиядә татар телен укыта торган 13 мәктәп бар. Советка аларның һәрберсеннән берәр укытучы керде. Рәис итеп татар теле укытучысы Зөлфирә Таҗетдинова сайланды. Совет татар телен саклау, үстерү, мәктәпләрне татар телендәге китаплар белән тәэмин итү буенча эшләячәк»... Читать дальше...

(Казан, 26 февраль, «Татар-информ», Полина Шевчук). Татарстан трассасында ике җиңел автомобиль катнашындагы авариядә хатын-кыз зыян күргән. Әлеге аварияне күргән кешеләр әйтүенчә, юл һәлакәте кичә кич республиканың Питрәч районында – Шәле авылы янында «Альбина» кафесы каршында булган. Биредә «Лада» һәм «Шевроле» автомобильләре юлны бүлешә алмаган. Нәтиҗәдә, «Лада» юлга аркылы баскан, «Шевроле» исә тимер киртәгә килеп сыланган. Авариядә «Лада» автомобилен идарә итүче хатын-кыз зыян күргән. Аны хастаханәгә озатканнар.

(Казан, 26 февраль, «Татар-информ»). Татарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов Кытайның Complant компаниясе җитәкчелеге белән онлайн-очрашу үткәрде. ТР Президентының матбугат хезмәте хәбәр иткәнчә, Complant — дөньяның төрле илләрендә транспорт, электр энергетикасы, экология, металлургия, сәнәгать юнәлешләре буенча үзенең подряд проектлары белән билгеле зур корпорация. Рөстәм Миңнеханов билгеләп үткәнчә, республика Кытай белән элемтәләрне киңәйтүгә зур әһәмият бирә, әлеге багланышлар Россия белән Кытай... Читать дальше...

(Казан, 26 февраль, «Татар-информ», Гадел Әхмәтҗанов). Быел Чувашиянең Чабаксар шәһәрендә беренче тапкыр узган татар теле һәм әдәбияты укытучылары форумын киләчәктә ел саен үткәрергә җыеналар. «Быел форумда Чувашия, Татарстан, Марий Эл, Ульяновскидан килгән илледән артык укытучы катнашты. Мөгаллимнәр татар телен саклау, үстерү, укыту турында фикер алышты. Татар телен саклау ысулларын эзләдек. Шундый рәвештәге җыелышны ел саен уздырырга планлаштырабыз», — диде Чувашия татар милли-мәдәни автономиясе... Читать дальше...

(Казан, 26 февраль, «Татар-информ»). Бүген Татарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов «Талант һәм уңыш» белем бирү фонды җитәкчесе Елена Шмелева белән очрашты. ТР Президентының матбугат хезмәте хәбәр иткәнчә, Рөстәм Миңнеханов һәм Елена Шмелева сәләтле балалар һәм яшьләргә ярдәм күрсәтү, «Сириус» республика үзәген үстерү хакында фикер алышкан. Елена Шмелева Казанда «Сириус» Республика үзәге Попечительләр советының Татарстан Республикасы «Перспектива» Балалар һәм яшьләрнең интеллектуаль-иҗат потенциалын... Читать дальше...

(Казан, 26 февраль, «Татар-информ», Арсений Кәримов). Татарстанда соңгы тәүлектә Covid-19 коронавирус инфекциясе йоктыруның 52 яңа очрагы ачыкланган. Россия Кулланучы хокукларын яклау һәм кеше иминлеге өлкәсендә күзәтчелек федераль хезмәтенең (Роспотребнадзор) ТР буенча идарәсе матбугат сәркатибе Миләүшә Җамалиева «Татар-информ» агентлыгында узган матбугат конференциясендә белдергәнчә, узган тәүлектә республикада яңа коронавирус инфекциясенең 52 очрагы теркәлгән. «Шул рәвешле, Татарстанда коронавирус... Читать дальше...

(Казан, 26 февраль, «Татар-информ», Рифат Каюмов). Татарстанның Дәүләт Советы рәисе урынбасары, Президент каршындагы Татар телен саклау һәм үстерү мәсьәләләре комиссиясе рәисе Марат Әхмәтов татар телен үстерү буенча Теләче районы эшчәнлегеннән канәгать булуын әйтте. «Теләче мәгариф учреждениеләрендә эшнең эчтәлеге миңа ошады. Район башлыгының татар телен саклауга һәм үстерүгә мөнәсәбәте әйбәт. Ул ел дәвамында бу эшне эзлекле рәвештә алып барырга вәгъдә бирде. Үзләренең комиссияләрен дә, программаларын да булдырганнар»... Читать дальше...

(Казан, 26 февраль, «Татар-информ»). Иртәгә, 27 февральдә, Мәскәүдә герой-шагыйрь Муса Җәлилнең «Моабит дәфтәрләре» китабы тәкъдим ителәчәк. Татарстан Республикасының Россия Федерациясендәге Вәкаләтле вәкиллеге матбугат хезмәтеннән хәбәр итүләренчә, китап герой-шагыйрьнең тууына 115 ел тулу уңаеннан Оренбургта татар, рус, инглиз һәм немец телләрендә басылган. Җыентыкны Оренбургның «Евразия» хәйрия фонды һәм Оренбург китап нәшрияты чыгарган. Басма нәшир, тәрҗемәче һәм тарихчы Игорь Храмов, «Литературная... Читать дальше...

(Казан, 26 февраль, «Татар-информ»). Татарстанның Мамадыш районында, шәхси йортта янгын чыгып, ялгыз яшәүче ир-атның гомере өзелгән. Россия Гадәттән тыш хәлләр министрлыгының ТР буенча Баш идарәсе матбугат хезмәтеннән «Татар-информ» агентлыгына белдерүләренчә, бүген 04.44 сәгатьтә 101 янгын сагы номерына Түбән Ушмы авылының Ленин урамында урнашкан шәхси йортта янгын чыгуы хакында хәбәр килгән. Урынга килгән ут белән көрәшүчеләр 4.56 сәгатьтә янгынның тагын да таралуын туктаткан, 10 минуттан соң аны тулысынча сүндергәннәр. Читать дальше...

(Казан, 26 февраль, «Татар-информ»). Март аенда һава торышы даими рәвештә үзгәреп торачак: ай дәвамында салкыннар җепшек көннәр белән чиратлашачак. Әмма ай җылы булыр дип көтәргә кирәкми. Бу хакта ТАСС агентлыгы РФ Гидрометеоүзәгенең фәнни җитәкчесе Роман Вильфандка сылтама белән хәбәр итә. Синоптик сүзләренчә, март аенда температура климатик нормадан сизелерлек аерылмаячак. «Мартта һава торышы үзгәреп торачак: температура +5.. +10 градуска кадәр күтәрелгән көннәр дә, термометрның терекөмеш баганасы -10. Читать дальше...

(Казан, 26 февраль, «Татар-информ», Рузилә Мөхәммәтова). Казан дәүләт аграр университетында Студентлар халык театрының сәнгать җитәкчесе, Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре Роберт Галиевны соңгы юлга озату мәрәсиме бара. Әлеге чараны «Татар-информ» сайты онлайн күрсәтә. «Театрыбыз ятим калды. Роберт абыебызның исеме институтыбызның тарихына алтын хәрефләр белән язылыр», — диде Аграр университетның беренче проректоры Булат Җиһаншин. Роберт Галиевны соңгы юлга озатырга Камал театрының күренекле артистлары Илдар Хәйруллин... Читать дальше...

(Казан, 26 февраль, «Татар-информ», Илшат Имангулов). Бүген Башкортстан Республикасы татарлары милли-мәдәни автономиясенең V хисап-сайлау конференциясе башланды. Республиканың 49 җирле милли-мәдәни автономиясе җитәкчеләре, совет әгъзалары һәм чакырылган кунаклар «Башкортостан» Дәүләт концерт залында җыела, калган делегатлар исә конференция эшендә онлайн-режимында катнаша. Чарада катнашучылар Башкортстан Республикасы татарлары милли-мәдәни автономиясенең эшчәнлеге турында хисап докладын тыңлый һәм аның хакында фикер алышалар... Читать дальше...

(Истанбул, 26 февраль, «Татар-информ», Рушания Алтай). Казахстанның Әхмәт Ясәви исемендәге төрек-казах университеты «Идел-Урал сөйләшүләре» җыенын Галимҗан Ибраһимовка багышлаган. Анда милләттәшебез, филология фәннәре галиме Чулпан Зариф-Четин чыгыш ясады. Төркиянең «Кавказ» университеты Чордаш төрки телләр кафедрасында эшләүче Чулпан Зариф-Четин татар язучысын публицист, әдәбият һәм тел галиме, җәмәгать эшлеклесе буларак татар һәм төрки дөнья үсешенә хезмәт иткән әдип итеп танытты. Галимә Галимҗан Ибраһимовның азәрбайҗан... Читать дальше...

(Казан, 26 февраль, «Татар-информ»). Февраль ахырында Алабуга медицина училищесын тәмамлаган кыз контракт буенча хезмәт итәчәк. Татарстанда контракт буенча хезмәткә сайлап алу пункты вәкиле Илсур Минһаҗев контрактны имзалау һәм моны кем эшли алуы турында сөйләде. Бу турыда «Новая Кама» газетасы яза. «Контракт хезмәте — беренче чиратта, хезмәт вакыты регламенты белән шундый ук эш. Хәрби хезмәткәр иртән эшкә килә, көндәлек эшчәнлек вазифаларын үти, 13.00-15.00 сәгатьләрдә төшке аш була», — диде Илсур Минһаҗев. Читать дальше...

(Казан, 26 февраль, «Татар-информ»). Бөтендөнья татар конгрессы Башкарма комитеты җитәкчесе Данис Шакиров Ярославль өлкәсенә сәфәре барышында, Үзәк федераль округка кергән татар иҗтимагый оешмалары җитәкчеләре белән очрашты. Конгрессның матбугат хезмәте хәбәр иткәнчә, утырыш «Татарлар: гамәл Стратегиясе» н тормышка ашыру кысаларында оештырылды. Данис Шакиров милләттәшләребезне Татарстан Премьер-министры урынбасары, Милли Шура рәисе Васил Шәйхразиев исеменнән сәламләде. Ул Бөтендөнья татар конгрессы... Читать дальше...