Новости за 03.03.2020

ښاغلي ځدراڼ د افغان کرکټ بورډ د غوراوي کمېټه تورنه کړې چې د یو شمېر کړیو او میافیايي ډلو په خوښه ورته په ټیم کې د لوبېدو چانس نه‌ورکوي.

د مارچ پر اتمه نېټه د ښځو نړيوالو ورځ لمانځل کېږي او په دې تړاو به د نړۍ په بېلا بېلو برخو کې غونډې، لاريونونه او دستورې کېږي. هم ددې ورځې په تړاو د مشال راډيو د کرښې پر غاړه پروګرام کې د پښتنو ښځو پر وضعيت، حقونو او په سياسي ګوندونو کې د دوی پر حېثېت خبرې شوې دي. د پاکستان پارلمان پخوانۍ غړې بشری ګوهر، د پښتون ژغورنې غورځنګ فعاله غړې وړانګه لوڼۍ او د د ښځو حقونو فعالينې ناهيد اپريدۍ او شاد بېګم د بحث مېلمنې دي.

د افغانستان دفاع وزارت د بهرنیو ځواکونو وتل د اندېښنې وړ نه‌بولي. د دفاع وزارت مرستیال ویاند فواد امان نن د مارچ ۳مه، ازادي راډیو ته وویل چې د افغانستان پوځ دا توان لري چې په خپله له افغانستانه دفاع وکړي. فواد امان وویل، اوس‌مهال په سلو کې ۹۴ عملیاتونه د افغان ځواکونو له لوري، طرح، پلان او پلي کېږي او په ډېرو کمو مواردو کې افغان ځواکونو له بهرنیو ځواکونو مرسته غوښتې. د امریکا دفاع وزیر مارک اسپر پرون د امریکا په دفاع وزارت کې یوې خبري غونډه کې له افغانستانه د امریکايي ځواکونو وتل تأیيد کړی دی. Читать дальше...

د بلغاریا صدراعظم بویکو بوریسوف د دوشنبې په ورځ د ترکیې د ولسمشر رجب طیب اردوغان د هغو خبرو ننګه وکړه چې د اروپايي ټولنې او ترکیې ترمنځ په ۲۰۱۶ میلادي کال کې د کډوالو پر سر د شوي جوړجاړي د له‌منځه تللو پړه پر اروپايي ټولنې اچوي.  دواړو په انقره کې خپلو کې له یوې غونډې وروسته ژورنالېستانو ته خبرې کولې. په دې غونډه کې د کډوالو پر هغې څپې بحث وشو چې په وروستیو کې ترکیې د اروپايي ټولنې پر خوا ورپرېښي دي. اردوغان د زرګونه کډوالو پر مخ د "دروازې پرانیستل" توجیه کړل او اروپايي ټولنه‌یې ملامته کړه... Читать дальше...

د روسیې د بهرنیو چارو وزیر سرګي لاوروف به نن په یو رسمي سفر په فنلند کې وي، چېرې چې به له چارواکو سره د کرونا وایروس د خپرېدو او د سوریې د کړکېچ په اړه خبرې وکړي. د روسیې خبري اژانس ټاس وايي، نوموړی به د فنلند د بهرنیو چارو له وزیر پیکا هاویستو سره په جزئیاتو خبرې وکړي او همدارنګه به د فنلند له ولسمشر ساولي نینیسټو سره جلا کتنه وکړي. د روسیې د بهرنیو چارو وزارت ویلي دواړه لوري به په دوه اړخیزو مسئلو او سیمه‌ییزه اجنډا وغږېږي او په نړیوالو مسئلو به هم نظرونه شریک کړي. د کرونا وایروس په اړه د... Читать дальше...

دا په داسې حال کې ده چې تېره ورځ ځایي چارواکو خبر ورکړی چې وسله‌والو طالبانو د دغه ولایت د چک ولسوالۍ څخه ۵۵ ملکي کسان د دولت سره د همکارۍ په تور نیولي او خپلو زندانونو ته‌یې اچولي دي.

دا پروګرام د ازادي راډیو خبریاله مرسل ځاځۍ جوړوي چې د لاندې لېنک په کېکاږلو سره‌یې اورېدلی شئ.

د ورځپاڼې په لیکنه د طالبانو د بندیانو له خوشې کېدو سره د ارګ مخالفت سولې ته د دې هېواد د رسېدو په وړاندې ستر خنډ دی او د جګړې د دوام په اړه‌یې اندېښنې زیاتې کړې دي.

ولسمشر غني ننګرهار ته رسېدلی. نوموړي سره د مشرانو جرګې رئيس، ملي امنيت سلاکار، يو شمير وزيران او نور لوړ پوړي چارواکي ملتيا لري. ولسمشر به ننګرهار والي، ختيځ زون نظامي شورا غړو، مېرمنو، عالمانو او قومي مشرانو سره بېلابېلې غونډي ولري. هغه به همدا راز د ننګرهار ولس سره عمومي غونډه هم ولري.

د دوشنبې په ورځ د خوست یو شمېر دیني عالمانو د یوې ناستې له لارې د امریکا او طالبانو ترمنځ "افغانستان کې د سولې راوستلو تړون" له لاسلیک څخه ملاتړ وکړ. د خوست د عالمانو شورا رئیس مولوي شاه محمد محمدي وویل، د عالمانو غوښتنه دا ده چې دا اورکم په دایمي اوربند بدل شي او ژر تر ژره بین‌الافغاني خبرې اترې پیل شي. دیني عالمانو وویل، که وسله‌وال طالبان سوله غواړي، نو حکومت سره باید د منازعې د یو اړخ په توګه مخامخ خبرو اترو ته حاضر شي، ترڅو دا منازعه په بنیادي توګه حل شي چې د افغان حکومت او طالبانو ترمنځ... Читать дальше...

د نظر پوښتنو له مخې، د اسرائيل صدراعظم بنیامن نتانیاهو په عمومي ټاکنو کې تر خپل سیال بني ګانتیس ​لږ مخکې دی. دا درېیم ځل دی چې په اسرائيلو کې په تر یوه کال کمه موده کې عمومي ټاکنې کېږي. د اسرائيل رسنیو د دوشنبې په ورځ د نظر پوښتنې له مخې راپور ورکړی چې د نتانیاهو ښی اړخی ګوند لیکود ښايي ۳۶ یا ۳۷ څوکۍ وګټي او د ګانتیس منځلاری شین او سپین ائتلاف ښايي ۳۲ یا ۳۳ څوکۍ وګټي. ۷۰ کلن نتانیاهو غواړي پنځم ځل د اسرائيل صدراعظم شي. دی د بډې ورکولو، درغلۍ او باور ماتولو په قضیو کې په دوو اوونیو کې دننه محکمې ته وړاندې کېږي. Читать дальше...

د دوشنبې په ورځ ترکيې د سوریې ادلب ولایت ته اضافي سرتېري ولېږل. دا وروسته له هغه چې ترکیې د یکشنبې په ورځ په ادلب ولایت کې د سوریې دوه جنګي الوتکې وویشتې او پر نظامي هوايي اډه‌یې حمله وکړه. تېره اوونۍ د سوريې په نظامي عملیاتو کې د ترکیې ګڼ سرتېري وژل شوي وو. د دوشنبې په ورځ د ملګرو ملتونو څارونکو په یوه راپور کې وویل چې انقرې او مسکو دواړو په سوریه کې د ملکیانو په وژلو سره داسې عمل کړی چې جنګي جنایت ګڼل کېدای شي. وروستۍ جګړې د روسیې او ترکیې ترمنځ د مخامخ جګړې خطر زیات کړی دی. دوی تر دې ترینګلي... Читать дальше...

چین وايي، په دې هېواد کې په ۲۴ ساعتو کې ۴۲ کسان مړه شوي دي چې په کرونا وایروس اخته وو. د چارواکو په وینا، همداراز په دې هېواد کې ۲۰۲ نور کسان په کرونا وایروس اخته شوي دي. د رسمي معلوماتو له مخې په دې وایروس اخته شوي نیمايي کسان بېرته روغ شوي دي. په جنوبي کوریا کې هم د دې وایروس ۴۷۶ نوې پېښې ثبت شوي او په وایروس د اخته کسانو شمېر ۴۲۱۲ ته لوړ شوی دی. په سویل کې چارواکو ویلي چې د څلورو نورو کسانو له مړینې سره د تلفاتو شمېر ۲۲ شو. د روغتیا نړيوالې ادارې د مارچ په لومړۍ نېټه د یکشنبې په ورځ... Читать дальше...

د خوست ولایت چارواکي وايي، په نادرشاه کوټ ولسوالۍ کې د فوټبال په میدان کې په چاودنه کې درې ملکیان ووژل شول. د خوست د والي ویاند طالب منګل ازادي راډیو ته وویل، د دوشنبې په ماښام په چاودنه کې ۷ کسان ټپیان شول. د خوست ولایت د عامې روغتيا رئیس حبیب شاه انصاري ازادي راډیو ته تأیيد کړه چې درې ملکیان وژل شوي، خو د ټپیانو شمېر یې ۸ تنه یاد کړ. د ښاغلي منګل په وینا، چاودېدونکي مواد پر یوه موټرسایکل ځای پر ځای شوي وو. ده زیاته کړه، چاودنه په داسې حال کې وشوه چې خلک د فوټبال لوبې په لیدو بوخت وو. ... Читать дальше...

د بادغیس ولایت چارواکي ادعا کوي چې د طالب جګړه‌مارانو په برید کې د کمانډو ځواکونو یو سرتېری وژل شوی او یو بل سرتېری ټپي شوی دی. د بادغیس د والي ویاند نجم‌الدین برهاني له ازادي راډیو سره په ټیلیفوني خبرو کې وویل، طالبانو د دوشنبې په ورځ د دې ولایت په بالامرغاب ولسوالۍ کې د کمانډو ځواکونو پر پوسته برید وکړ. هغه وویل: "د طالبانو د برید په نتيجه کې زموږ له سرتېرو یو ووژل شو او بل ټپي شو، په بالامرغاب ولسوالۍ کې د طالبانو ځايي مشر خپلو کسانو ته امر کړی وو چې د امنیتي ځواکونو پر پوستو خپل بریدونو ته... Читать дальше...

د افغانستان د بشر حقونو خپلواک کمېسیون وايي، د طالبانو او افغان حکومت ترمنځ د بندیانو د تبادلې خبرو اندېښنې او پوښتنې راپورته کړي. دغه کمېسیون د دوشنبې په ورځ طالبانو، افغان حکومت او امریکا ته په یوه لیک کې ویلي چې د پنځو زرو طالب زندانیانو نوملړ له دې کمېسیون سره نه‌دی شریک شوی. اعلامیه زیاتوي چې ټول افغانان حق لري د سولې د بهیر په اړه معلومات ولري. په اعلامیه کې یو شمېر پوښتنې مطرح شوي لکه طالب زندانیانو ښايي تر یو زیات جرمونه کړي وي او ډېری یې ملکیان په نښه کړي وي، نو قربانیانو ته به څه... Читать дальше...

ایران د کرونا وایروس د خپرېدو د مخنیوي په برخه کې د امریکا د بهرنیو چارو وزارت د مرستو وړانديز رد کړی دی.

د امریکا دفاع وزیر مارک اسپر وايي، په افغانستان کې يې د هېواد د مأموریت اصلي هدف دا دی چې ډاډ ترلاسه شي چې افغانستان هېڅکله د ترهګرو په خوندي ځای نه‌بدلېږي چې پر امریکا بریدونه وکړي.

ورځپاڼې لیکلي راتلونکو څو میاشتو کې به روښانه شي چې دغه معامله سولې ته د رسېدو یوه لار ده او یا د امریکایي ځواکونو د وتلو یو سیاسي پوښښ.