Новости за 19.02.2020

Кхаарин дийнахь, Чиллан-беттан 19-хь, хиллачу брифингехь Оьрсийчоьнан президентан зорбан секретаро Песков Дмитрийс жоп делла, федералан центро тидамехь латтош дуй журналистана Милашина Еленина тIелатар дар а, и санна долу Нохчийчохь деш долу кхин зуламаш а, аьлла шега деллачу хаттарна. "Федералан центран аьтто бац талламаш дIабахьарна терго ян. Иза дан аьтто бу низамаш лардон органийн", - аьлла Песковс "Эхо Москвы" радион корреспонденто шега деллачу хаттарна.

Дагестанера 3 стаг вайна Нохчийчохь, Шена еттар таллар доьху Милашинас, ХьаьжцIа боьду некъ базбелла, Мехашна реза бац нохчий (Керланаш кечдеш иллюстрацина пайдаоьцу Маршо Радион архивех а, официалан сайташкарчу материалех а).

Дечкен-баттахь дуьйна Шанхайхь ехаш ю Ставрополера Паречная Любовь, кхузахь мел а кхерамзалла лаьтта. Масканаш лелае, сих-сиха куьйгаш а дила, шайн ма- хуьллу чохь а Iе бохуш, кхайкхамаш бо Iедалхоша. ГIалахь боьхна хьийзаш бац нах.

Шемарчу Идлибехь тIеман операци дIаяхьарца доьзна хаттар иза маца хир ю бохучух бен кхин цхьанне а хIуманах доьзна дац аьлла, дIахьедар дина Туркойчоьнан президенто Эрдоган Реджепа. Цунах лаьцна хаам бо Reuters агенталло. Цо дийцарехь, тахана Димашкъ тIаьххьара варе йина Анкарано, ткъа Идлиб хьокъехь план кечъяр чекхдаьккхина Туркойчоьно. "Эвххьаза аьлча, Идлибехь операци дIаяхьар иза хир йолчу хенаца бен доьзна доцу хаттар ду", - билгалдаьккхина цо.   Шемарчу Идлибехь маьршачу нахана тIелатарш деш... Читать дальше...

1944 шарахь нохчийн къам дохийна махках доккхуш Слепцовскера дIабигира тахана Ломаз-юьртахь ехачу Укаева Дешин доьзал. Цу хенахь цуьнан дара 6 шо. Дешина дика дагадогIу шаьш Сибрех бала хьегар а, хало Iовшар а. УкаевгIеран доьзалера 4 бер кхелхира Казахстанехь, чоьнан ун а кхетта (тиф). Дукха хан ялале нана а елла йисира йоI.

Владислав Сурков Оьрсийчоьнан президентан гIоьнчан даржера мукъаваьккхина цуьнан шен лаамца. Цунах лаьцна хаам бина Оьрсийчоьнан куьйгалхочун зорбан секретаро Песков Дмитрийс, яздо "Оьрсийчоь тахана" телеканало. Песковс дийцарехь, Сурков балхара дIавалале Путин Владимир цхьаьнакхийтира цуьнца.   Кхин дIа Сурков хIун дан дагахь ву а, цо дарж дитаран бахьана хIун ду а ца хаьа шена аьлла Оьрсийчоьнан президентан зорбан секретаро.

Нохчийчохь лоьхуш ву лар йоцуш вайна Дагестанерчу Дербентера кхо вахархо: 30 шо долу Алиев Ниллан а, 35 шо долу Мустафаев Сеидайдин а, 62 шо долу Аскеров Хьаьким а. Цунах лаьцна хаам бо Кавказ.Реалиино, Алиев Нилланан нанна Наргизина тIе а тевжаш. И кхо стаг Дербентера араваьлла Чиллан-беттан 9-хь "Лада Калина" машенахь. Машенна урхалла деш хилла Аскеров. Алиева Наргизас дийцарехь, уьш садаIа баха дагахь хилла Соьлж-ГIала. ТIаьххьара шен кIантаца телефонехула цо къамел дина Чиллан-беттан 10-хь. Читать дальше...

Дукха хан йоцуш Нохчийчохь муьлш бу ца хуучу наха йиттинчу "Новая газетан" журналисто Милашина Еленас кхайкхам бина Оьрсийчоьнан Талламан комитетан куьйгалхочуьнга Бастрыкин Александре, шена а, адвокатана Дубровина Маринина а Соьлж-ГIалахь тIелатар дар талла аьлла. Цунах лаьцна хаам бо "Новая газето". Журналистана а, адвокатана а тIелатар динера Соьлж-ГIалахь кху беттан 6-хь. "Континент" хьешан хIусамна хьалха динна тоба тIелетта хиллера цу шинна. Милашинас дийцарехь, царна йиттинарш бара коьртачу декъана зударий. Читать дальше...

Доьлак-юьртара дIабигина ТимербулатовгIеран доьзал генарчу Сибрех. Цу хенахь I2 шо хиллачу Любин дагалецамаш дIаязбина Маршо Радион корреспонденто.

СаIудийн Iаьрбийн пачхьалкхе кхушара зиярте баха луучаьргара кехаташ схьаэца долийна Нохчийчохь. Хьалхо муфтиято хаам бина ма хиллара, кху шарахь ХьаьжцIа вахаран мах бу 3600 доллар, хаам бо "Нохчийчоь тахана" агенталло. Стохлерачуьнца буьстича мах хьалабаьлла 300 долларна. Нохчийчуьрчу динан урхалло зорбан конференци дIаяьхьна хьаж кхочуш дан Макка а, Медине а воьдург мах хьалабаларан бахьана дуьйцуш. Иштта республикерчу муфтиятан апаратн куьйгалхочо Курабанов Супъяна дийцарехь, цуьнан коьрта бахьанех ду 2020-гIа шо доладелчхьана визан а... Читать дальше...

Оьрсийчоьнан президенто Путин Владимира шен гIоьнчин даржера мукъаваьккхина Сурков Владислав. Цунах лаьцна хаам бо Кремлан зорбан сервисо. Хьалхо политикан конъюнктуран центран директоро Чеснаков Алексейс хаам бинера, Сурков Iедалан баалхара дIавахана Украина хьокъехь йолчу политикан курс хийцарна.   Пачхьалкхан куьйгалхочун зорбан секретаро Песков Дмитрийс бакъдина журналисташна, президентан администрацехь Украиница доьзначу хаттаршкахула коьртаниг  Казак Дмитрий хир ву аьлла.

Соьлж-ГIаларчу аэропортера дIасавоьдучу билетийн мехаш охьабаха некъаш лохур ду Нохчийчоьнан Iедалша. Иза дар тIедожийна царна республикан куьйгалхочо Кадыров Рамзана, Чиллан-беттан 18-хь премьер-министрца Хучиев Муслимца хиллачу цхьаьнакхетарехь. Кадыровс дийцарехь, Соьлж-ГIаларчу аэропортера дIасавоьдучу билетийн мехаш луларчу регионашкахьчул шозза алсам хиларна вуно дукха латкъамаш кхаьчна цуьнга республикерчу бахархошкара.