Новости за 29.11.2019

مسيح علي نژاد ایرانۍ خبرياله او سیاسي فعاله ده چې اوسمهال په امریکا کې د جلاوطنۍ ورځې شپې تېروي. ملالۍ بشير له مېرمن علي نژاد سره خبرې کړي. مرکه دلته وګورئ.

د نومبر په ۲۹مه په ټول پاکستان کې زده کونکيو د خپلو حقونو او د خپلو تنظيمونو د بحالۍ لپاره لاريونونه وکړه. په پېښور کې هم زده کونکيو د لاريون پر مهال له حکومتونه غوښتنه وکړه چې تعليمي ادارو کې ورته اسانۍ ورکړي او د زده کونکيو تنظيمونه بيرته بحال کړي. دغه احتجاج يا لاريون ته د مشال راډيو خبريال عظمت علي شاه ورغلى او دا وېډيو راپور يې جوړ کړی دی.

د دې اونۍ د مشال رېډيو په ځوانانو غږ خپرونه کې مو د هغو زده کونکو له مشرانو سره خبرې کړي چې د نومبر په ۲۹ مه يې په ټول پاکستان کې د زده کونکو د یو والي لاریونونه ترسره کړل. دې زده کونکيو او د خپرونې نورو ګډونوالو وويل چې زياتره زده کونکي د تعليمي نصاب او نورو قدغنونو له کبله غېرسياسي شوي او اند چې د خپلو حقونو لپاره هم نه راوځي نو همدغه وجه ده چې زياتره زده کونکو په يووالي مارچ کې برخه وانخسته. دوی وايي له ځينو زده کونکو سره د جنسي ځورونو ،زياتو تعليمي فيسونو او نورو ستونزو مخه به هله نيول کیږي چې له يونينو بنديز لری کړل شي. Читать дальше...

د امریکا ولسمشر اعلان کړی چې د سولې خبرې به بیرته پیل شي. په عراق کې له پرون راهيسي شا او خوا پنځه څلوېښت کسان د لاریونو پر مهال وژل شوي دي. دا او نور مهم خبرونه له ازادي ستوډیو.

د عراق وتلي شيعه ملا، ايت الله علي سيستاني په عراق کې د حکومت-ضد مظاهره چيانو په وړاندې د ځواک کارول وغندل.   هغه له مظاهره چيانو غوښتنه وکړه، چې د تاوتريخوالي او ورانکارۍ له اعمالو ډډه وکړي.   علي سيستاني له پارلمانه هم غوښتنه وکړه، چې د اوسنۍ کابينې له ملاتړه لاس واخلي.   دا په داسې حال کې ده، چې د اکتوبر له لومړيو د اعتراضونو پر مهال لږ تر لږه ٣٥٠ کسان وژل شوي او په زرګونو نور ټپيان شوي دي.   د عراق وتلي ملا ايت الله علي سيستاني نن په کربلا ښار کې د جمعې تر لمانځه وروسته وويل:... Читать дальше...

د ناټو سرمنشي په افغانستان کې د سولې د مذاکرو هرکلى وکړ.   ينس سټولټنبرګ نن دا څرګندونې په داسې حال کې وکړې، چې د امريکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ پرون افغانستان ته ناڅاپي سفر وکړ.   ښاغلي سټولټنبرګ نن د بلجيم په پلازمېنه بروکسل کې يوه کنفرانس ته وويل:   ”په افغانستان کې د سولې د مذاکرو هرکلى کوو. طالبانو ته په کار ده پر يوه باوري موافقه د سلا کېدو لپاره واقعي جوړجاړى وښيي. ناټو د افغان امنيتي ځواکونو ملاتړ ته دوام ورکوي، چې د سولې لپاره شرايط برابر شي.“   په عين حال کې د امريکا ولسمشر ډونالډ... Читать дальше...

د عبدالله عبدالله په مشرۍ د ثبات او همپالنې انتخاباتي ټیم د افغانستان د ټاکنو کمېسیو ن ته یوه ورځ مهلت ټاکلی چې تقلبي رأیې باطلې اعلان کړي. د دغه ټیم زرګونو پلویانو د جمعې په ورځ په کابل کې لاریون وکړ.  راپور د شفیع کریمي، ژباړه رحمت الله افغان

د عبدالله عبدالله په مشرۍ د ثبات او همپالنې ټاکنیزې ډلې زرګونه پلویانو د هغه څه پروړاندې چې "ټاکنو کمېسیون له خوا د قانون ماتول" بولي نن په کابل ښار کې لاریون وکړ.

د خوست هوايي ډګر ته د دوو ازمایښتي پروازونو په لړ د نومبر پر ۲۸مه دې ولایت ته د ملکي الوتکو رسمي پروازونه پیل شول. په دې اړه د نجیب الله الوخېل ویډیويي رپورټ وګورئ.

سودان په دې هېواد د ګوښه کړای شوي دیکتاتور عمر البشیر د سیاسي ګوند د ړنګولو او د ګوند د پانګې ولجه کولو امر کړی.

دغه لوبې چې د معذورانو د خېر ښیګړې ادارې فرینډر اف پیراپلیجیکس د سره صلیب نړیوالې ادارې په مرسته د پېښور په اسلامیه کالج کې جوړې کړي، پکې د ملک د بېلا بېلو سيمو شاوخوا ۵۰۰ لوبغاړي برخه اخلي. په دې اړه د فرهاد شینواري ویډیويي رپورټ وګورئ.

طالبانو دا خبره تر هغه وروسته کړې چې د امريکا ولسمشر ډونلډ ټرمپ افغانستان ته په خپل ناڅاپي سفر کې باور ښودلی وو چې طالبان به په اور بند سلا شي.

د افغانستان ولسمشرۍ ماڼۍ وايي، ولسمشر محمد اشرف غني او د هغه امریکايي سیال ډونالد ټرمپ په لیدنه کې دواړو مشرانو ټینګار کړی که چېرې طالبان د سولې هوکړه لیک ته ژمن وي، باید اوربند ومني.

د کابل کوڅو کې د هرې ورځې په تېرېدو د کتاب پلورنځیو شمېر زیاتیږي، خو په دې ښار کې د کتاب چاپولو بازار بیا سوړ دی او هغوی چې چاپخونې یې جوړې کړي، له خپل کاروباره خوښ نه دي.

د پکتیکا په خیرکوټ او جاني خېلو ولسوالیو کې د ۶۵ میلیونه افغانیو په لګښت د یوه، دېرش بستریز روغتون، دوه استنادي دیوالونو او یو خامه سړک د جوړولو کارونه پیل شول.

د روسيې د امنيتي خدماتو فډرال اداره وايي، يوه روسۍ ښځه روسيې ته د خيانت او اوکراين ته د جاسوسۍ د ادعا له کبله نيول شوې ده.   ويل شوي دغه ښځه د اوکراين په هغه ټاپووزمه کې چې د روسيې په کنټرول کې ده، نيول شوې ده.   د روسيې خبري اژانسونو د امنيتي خدماتو د فډرال ادارې په حواله راپو رورکړى چې نن يې ويلي:    دغه روسۍ ښځه په دې تورنه ده چې هڅه يې کړې د اوکراين د دفاع وزارت د استخباراتو رياست په لارښوونه د روسيې د پوځ رازونه ترلاسه کړي.   د اژانسونو په حواله دغه ښځه په سيواستيپول ښار کې نيول شوې ده. Читать дальше...

د چک جمهوریت د کرنې د وزیر په مشرۍ یو چکي هییت وروسته له هغې روسیې ته خپل رسمي سفر رالنډ او بیرته خپل هېواد ته شتون شو چې له مسکو  د روسیې کازان سیمې ته د الوتنې اجازه ورنه کړل شوه.   د چک جمهوریت د بهرنیو چارو وزیر توماش پیتریچیک پرون وویل، تر اوسه یې له مسکو څخه په دې اړه چې ولې دې الوتنې ته اجازه نه ده ورکړل شوې هیڅ سپیناوی نه دی ترلاسه کړی.   چارواکو ویلي چې د چکي چارواکو دا هییت نژدې لس ساعته د مسکو په هوايي ډګر کې منتظر و خو کازان ته د سفر اجازه ورنه کړل شوه.   کازان د روسیې د تاتارستان... Читать дальше...

سوډان په دې هیواد د ليرې کړی شوي ډیکټاټور عمر البشیر د سیاسي ګوند د ړنګېدو او د دې ګوند د پانګو د ضبطېدو امر وکړ.   تر څو مياشتنيو ناکراريو وروسته د شمال ختیځې افریقا دې هېواد د ژمنه شوې ډیموکراسۍ پر لوري یو بل ګام واخیست.   په سوډان کې نویو چارواکو همدارنګه د بشیر د واکمنۍ د وخت هغه قانون هم لغوه کړی، چې په کې د ښځو د جامو او چلند لپاره ځانګړي مقرارت ټاکل شوي او سرغړوونکي په درو وهل کېدل.   د سو‌ډان د حکومت په یو فرمان کې راغلي چې د بشیر ”د ملي کانګرس ګونددې منحل او د سوډان د سیاسي ګوندونو... Читать дальше...

د جاپان پخوانی صدراعظم یاسو هایرو ناکاسون  د ۱۰۱ کلونو په عمر پرون ومړ.   ناکاسون له 1982 څخه تر 1987 م کال پورې د جاپان صدراعظم و او هغه مهال یې د امریکا له ولسمشر رونالډ ریګن او د بریتانیا له صدراعظمې مارګریټ ټاچر سره نژدې ملګرتیا جوړه کړه.   ناکاسون  د خپلې صدراعظمۍ پر مهال د پخواني شوروي اتحاد سره د مقابلې لپاره له امریکا سره پر کلک پوځي یووالي ټینګار کاوه.    نوموړی د خپل هغه اصلي هدف په ترلاسه کولو بریالی نه شو چې تر دویمې نړیوالې جګړې وروسته جوړ شوي د جاپان سوله غوښتونکي اساسي... Читать дальше...

د افغانستان جمهوري رياست وايي ولسمشر محمد اشرف غني د امريکا له ولسمشر ډونالډ ټرمپ سره په کتنه کې ټینګار وکړ که طالبان ريښتیا د سولې پر موافقه سلا کېدل غواړي، باید اوربند ومني.   جمهوري رياست په يوه اعلاميه کې ويل شوي دواړه ولسمشرانو پر دې هم ټینګار وکړ، چې د اوږدمهالې سولې لپاره باید له افغانستان څخه بهر د تروريستانو ځالې له منځه لاړې شي. د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ پرون افغانستان ته د ناڅاپي سفر په لړ کې په بګرام پوځي اډه کې وويل، واشنګټن له طالبانو سره خبرې له سره پیل کړي دي:   ”ګورو چې دوی غواړي یوې موافقې ته ورسېږو. Читать дальше...

د کاپيسا ولايت چارواکي وايي په يوه هوايي حمله کې د دغه ولايت لپاره د طالبانو د پوځي کمېټې تش په نوم مسوول وژل شوى دى.   د کاپيسا د امنيې قوماندانۍ وياند عبدالشايق شورش نن ازادۍ راډيو ته وويل، د طالبانو دغه پوځي مسوول قاري نظرګل په اله ساى ولسوالۍ کې د افغانستان د هوايي ځواک له خوا په نښه شوى دى.   ښاغلى شورش وايي دغه کس په کاپيسا کې د طالبانو مهم غړى و، چې د افغان قواوو په وړاندې په زياتو حملو کې يې لاس درلود.   وسلوالو طالبانو د دې پېښې په اړه څه نه دي ويلي.

د پکتیکا په دوو ولسوالیو کې د ۶۵ میلیونه افغانیو په لګښت د څو پروژو کارونه پيل شول.   د پکتیکا والي مجیب الرحمن څمکني چې پرون د ځینو ولایتي مسوولینو په ملتیا دغو ولسوالیو ته ورغلی وو، رسنیو ته وویل:   ”یو د جاني خېلو ولسوالۍ دېرش بستریز روغتون دی، چې هغه به د ۵۳ میلیونه افغانیو په لګښت سټنډرډ او په معیار جوړیږي، بل په خیر کوټ کې دوه استنادي دیوالونه وو، چې په هغو ۸ میلیونه افغانۍ لګښت شوی او بل دا سړک دی چې جغل پرې اچول شوی ۷ کیلومتره اوږدالۍ لري، د ۴ میلیونه افغانیو په لګښت جوړیږي.“  ... Читать дальше...

د عبدالله عبدالله په مشرۍ د ثبات او همپالنې ټاکنیز ټیم په لسګونو پلويانو نن په کابل کې لاريون وکړ.   لاریون د هغه څه د مخنیوي لپاره کېږي چې دوی یې په انتخاباتو کې تقلب بولي.   دغې انتخاباتي ډلې په شپږو مادو کې پرېکړه ليک هم خپور کړى دى.   په پرېکړه ليک کې ويل شوي، که د ټاکنو خپلواک کميسيون او اړوند بنسټونه د دې ډلې مشروع غوښتنې په پام کې ونه نيسي، دغه ډله به د خلکو د  واقعي ارادې د عملي کېدو لپاره له ټولو مشروع او سوله ييزو لارو چارو کار واخلي.   د ثبات او همپالنې ډله وايي، د انتخاباتو... Читать дальше...

د پکتیکا په خیرکوټ او جاني خېلو ولسوالیو کې د ۶۵ میلیونه افغانیو په لګښت د یوه، دېرش بستریز روغتون، دوه استنادي دیوالونو او یو خامه سړک د جوړولو کارونه پیل شول.

سیال د پېښور په یو روغتون کې تر اوږدې بیمارۍ تېرولو وروسته په بنو کې په خپل کور کې وو، او داسې مطمین ښکارېدو لکه یو قوي او ماهر پایلټ چې جهاز له اوږده مزل وروسته خپل منزل ته په خیر خیریت سره رسولی وي.