Новости за 04.02.2019

Нохчийн меттан къамелан дакъошлахь коьртачех долчу цIердешан бархI дожарх доьалгIаниг ду Дийриг дожар.

Омарова Саида Социалан машанашкарчу дагестанхойн тобанаша шуьйрра дийцаредо кIиранан сарахь Нохчийчуьра ГIалгIайчу боьдучу новкъахь Дагестанан техникан инвертаризаци ечу а, латта Iедалан тергаме дерзочу а бюрон декъан хьакам Хизриев Хизри нохчийн полицино сацорах лаьцна.   Сацоран бахьана дузу машанаша хьаькаман машенчохь кIомал карорца. Ткъа Хизриевс иза шена нохчийн полисхоша бухакхоьссина боху, тоьшалла до Дагестанерчу интернетхоша. Хизриевс Нохчийчоьнан куьйгалхой шена дуьхьалбаьхна уьш ХIинжа-ГIала баьхкича ... Читать дальше...

Кху дуьнентIехь адамаш даларан коьртачу бахьанашна юкъахь шолгIачу меттехь лаьтташ ю онкологин цамгарш. Дуьненан магашаллан вовшахтохаралло далочу терахьашца, 2018-чу шарах цIе ца йоккхучу цамгарх делла кху дуьнентIехь 9,6 миллион адам. Цу гайтамехь Оьрсийчоь ю 5-чу меттехь. Кхин а чолхе хьал лаьтташ ду цу гайтамца Китайхь а, Индехь а, Iамеркехь а Японехь а. Уггаре кIезиг вочу цамгарех белларш бу Керлачу Зеландехь.   Онкологин цамгарш йолчу нехан реестр кхуллуш ю карарчу хенахь Оьрсийчоьнан могашаллан министралла. Читать дальше...

Iедалшца барт а бина, Нохчийчохь болх бан гIоьртина Яндекс.Такси компани. Амма меттигера таксин компанеш духьал хиларна иза дан аьтто ца баьлла цуьнан, хаам бо Сar.ru сайто. Карарчу хенахь Нохчийчохь болх бечу таксийн компанийн векалша чIагIдарехь, цара официалана кепара дIанисдина ду республикехь болх бан оьшуш долу кехаташ, шен хеннахь дIалуш ю ял, кхин долу оьшург а.   Нохчийчьурчу таксисташ чIагIдарехь, Яндекс.Такси компанино цхьа а жоьпалла тIе ца оьцу некъахьовзам хилча а, кхин долу харж ян оьшуш хьал нисделча а... Читать дальше...

"Новая Газетан" ("Керла Газета") пресс-центрехь бакъоларъярхоша дийцаредина, Къилбаседа Кавказехь муха эшалур ю радикализм, хIун дан догIу цунна бахьанаш ца кхолладалийта.

Латвин пачхьалкхан кхерамазаллин сервисо а, конституци ларйон бюроно а кхечу къаьмнашна бечул алсам талламаш бо Нохчийчуьрчу бахархошна виза я тховкъело йоьхуш дехар динчул тIаьхьа. Цунах лаьцна хаам бо "DELFI" зорбанан гIирсо. Изза кеп лелайо луларчу Дагестанера а, ГIалгIайчура а, Къилбаседа ХIирийчура а бахархшца а. Низамца а догIуш, Латвин пачхьалкхан кхерамазаллин сервисо а, конституци ларйон бюроно а хIора кхо шо даьлча хийца безаш бу шайн пачхьалкха чубогIучу нахана хIиттош болу билламаш. Читать дальше...

Саламова Елена ХIун новкъарлонаш хуьлу Нохчийчоьнан экономикана, стенна яц шорлуш туризм Оьрсийчоьнан Финансийн университетан эксперташа бахарехь, шен гIоранца хьал дебон таро йолчу регионех ю Нохчийчоь. Меттигерчу хьолан барам бестон аьтто моссаза болу, шаьш регионан экономика кхиош ду, олу Нохчийчоьнан куьйгалхоша. "Регионехь тоьлла хьелаш кхолларо" мехкан рицкъ (валовый региональный продукт) кхион аьтто бина вайна, элира Кадыров Рамзана 2018-чу шарахь а. Ткъа дуй-те цо аьлларг бакъ? Статистикан... Читать дальше...

Ш зулам дина хиларна къера хила Соьлж-ГIаларчу полицин рогIехь хьал тергалдечу декъе веана ТIехьа-Мартанан кIоштара вахархо. Цу стага полисхошка мукIарло дина ша Соьлж-ГIалахь къола дина хиларх лаьцна. Цо дийцарехь, Дечкен-беттан 28-чохь Химзаводская урамехь чохь стаг а воцуш лаьттачу машенан чуьра лачкъийна цо 262 эзар сом.  Къола дар хьокъехь дIахьош таллам хиларх лаьцна хаам бо чоьхьарчу гIуллакхийн министраллан Нохчийчуьрчу урхаллан зорбанан сервисо.

Оьрсийчуьра кхечу пачхьалкхашкахь баха дIабаха луучу нехан дакъа ду 17 процент. Цунах лаьцна дуьйцуш ду "Левада-центро" бинчу талламехь. Цу нахана юкъахь уггар дукха бу 18-24 шо долу кегийрхой – 41 процент. Уггар лахара гайтам боьзна бу 55 шарал тIехбевллачу нахаца. Уьш бац 5 процент а бен.   Махкара дIабахана кхечу пачхьалкхехь баха ховша шайн лаам хиларх лаьцна дуьйцурш бу коьртачу декъана 100 эзар сов стаг вехачу гIаланашкара бахархой. Ярташкарчу нахана юкъахь махкахбовла луурш дукха бац.

Нохчийчохь Хидин-КIотарахь доьзалан садоIу меттиг кечъян йолийна Куршлойн кIоштIарчу Iедалхоша. Цу эвлан йистехь йийр ю балонаш а (тюбинг), салазаш а, зорба олу телатан лоппаргаш а хоьхку меттиг. Цу трассан йохалла хир ю цхьа чакхарма сов. "Нохчийчоь тахана" хаамийн агенталло дийцарехь, и садаIаран меттиг кхоллар цхьана дIахьош ду Куршлойн кIоштан администрацино а, республикерчу туризман министралло а.

Бохам хилла кIиранан дийнахь ТIехьа-Мартанан кIоштахь "Кавказ" федералан некъана тIехь. Закан-Юьртарчу яхархочунна тIе ВАЗ-21114 машен тоьхна 23 шо долчу жимачу стага. Хиллачу чевнех 40 шаре яьлла хилла и зуда елла. Чоьхьарчу гIуллакхийн Нохчийчуьрчу урхаллан зорбанан севисо бинчу хаамца, бакъо йоцчу меттехь некъ хадо гIоьртина хилла кхелхина зуда. Хилларг къастош таллам бу дIахьош.

Оьрсийчоьнан исбаьхьаллин институт – ГИТИС (Государственный институт театрального искусства) дагахь ю Соьлж-ГIалахь режиссерийн лаборатори кхолла. Цунах лаьцна хаам бина цу институтан ректоро Заславский Григорийс, Нохчийчуьрчу Нурадиловн цIарахчу пачхьалкхан театран куьйгалхочуьнца Ахмадова Хьаваца шен хиллачу цхьаьнакхетарехь. Заславскийна хетарехь, Нохчийчоьнан коьртачу гIалахь кхуллур йолу лаборатори говзанчийн корматалла гайтар а, дагадовларан а ша тайпа меттиг хир ю Оьрсийчуьрчу театрийн режиссерашна. Читать дальше...