Новости за 21.12.2018

Москох цхьа могIа Нохчийчуьра бахархой дIалецар низам дацар а, бакъонал тIехвалар а  лерина махкарчу омбудсмено Нухажиев нурдис. Москохарчу шен коллеге орца дехна цо,  дахначу кхааридийнахь Москохарчу цхьана юкъарчуIойлехь хилла инцидент бахьана долуш. "Талла деза, ярий полисхошкахь информаци, оцу хIусамашкахь лечкъина зуламхой бу аьлла а, уьш зуламашна бехкебу аьлла тоьшаллаш. Эшарий-те хан йоцчу заманчохь  чу а лихина, нах гIиттон, уьш масех сохьташкахь латто, царна ницкъбан? Полисхоша низамаш а дохийна. Читать дальше...

Нохчийчоьнан куьйгалхочун цIарах адамийн бакъонаш ларъян векал йинчу Саратова Хедас емалвина, лаьцна латтош волу Соьлжа-ГIаларчу "Меморилан" куьйгалхо Титиев Аюб. "Титиевх аьлча, хьажахь, турпалхо хилархьама болх бан оьшуш а ца хилла, хIуъа дина а, хьо чуволлийта везаш хилла. 20 шо ду ас болх бен. Суна гина вац Титиевга цхьаммо я орца дехна а, я цо гIо дина а стаг", - аьлла Саратовас Business FM радион эфирехь. Цуьнан лацарх "цхьаболчу нахана пиар" ма е, доьху бакъонашларъярхочо. Леррина, Нохчийчоьнах... Читать дальше...

Къамелан дакъошлахь коьрта лоручу шиннах цхьаъ ду цIердош. Терахьашка а, дожаршка а доьрзу къамелехь цIердош. ХIинца вай толлур ду цуьнан терахьаш: цхьаллин а, дукхаллин а.

Оьрсийчоьнан президентехула йолчу адамийн бакъонийн Кхеташонан (СПЧ) хиллачу декъашхочо, журналисто Шевченко Максима дIахьедарца, еаридийнахь йоьдучу Оьрсийчоьнан президентан пресс-конференцехь байинчу ГасангусейновгIеран вежарех шена дуьххьара хеза Путина  алар бакъ дац. "Цхьана шарахь гIуллакх ца доьллура талламчаша. Дийцира цунах Дагестанан куьйгалхочуьнга Васильев Владимире а, СПЧ-н кхеташонашкахь а, гоьбевллачу буьйранчашка а, - багарбо журналисто "Эхо Москвы" радиостанцин эфирехь. – Путине... Читать дальше...

Нохчийчохь адамийн бакъонаш ларъеш цахиларх ОБСЕ-н дIахьедарх комментари йитина Оьрсийчоьнан президентан пресс-секретаро Песков Дмитрийс. "Тхуна гина и хаамаш. Керла тIеэца кечбеш сацам бу тхан Нохчийчохь адамийн бакъонаш хьоьшуш ю бохучух, амма тхо реза дац оцу дIахьедарца", - аьлла Песковс. Москох реза яц боху пресс-секретаро, нохчийн Iедалшна тIе бехкаш дахкарна, ткъа йоллу рапортан чулацам хIинца а зийна бац шаьш аьлла, тIетоьхна Оьрсийчоьнан президентан пресс-зорбанчас.

Полисхойн бакъонаш а, декхарш а къасточу низамехь хийцамаш кечбина Оьрсийчоьнан чоьхьарчу гIуллакхийн министралло (МВД). Доккхачу декъанна, МВД-н белхахошна маго дагахь бу уьш бахархойх талламбан, нагахь цара къола дина аьлла, шеконаш елахь. Ишта ницкъахошна бакъо юьтур ю, цара бохьу мохь талла а. Полисхошна магон деза нах бехачу хIусамаш чу баха, цу чохь хьулбелла зуламхой схьалеца, хьоьху низаман проектан авторша. Бахархой Iалашбархьама, полисхошна бакъо йитар хьоьху, машенаш яста, нагахь цу чохь болчу нахера кхерам бу аьлла шеко елахь.

"За права человека" боламан куьйгалхо Пономарев Лев маьршаваьккхина Москохарчу изоляторчуьра 16 дей, буьйсий чохь даьккхинчул тIаьхьа. Фейсбукехь хIоттийна пост бахьанехь лаьцнера иза. Журналисташка бакъонашларъярхочо дийцарехь, пIераскан Iуьйранна бертаза полисхойн машена а хаийна, "карахь биъ тIоьрмиг а болуш, некъа юккъехь охьатеснера" иза, яздо "Интерфаксо". Карарчу беттан 5-чохь 25 денна а, буьйсанна чувоьллинера Пономарев, барамаш дIабахьаран къепе йохорна. Бахьана дара, "Новое величие"... Читать дальше...

Дагестанехь байинчу вежарийн ГасангусейновгIеран да догйовха ву, шен дайинчу берех Оьрсийчоьнан президентна дIахиъначул тIаьхьа, бехкечарна таIазр дийр ду аьлла. "Суна ца хаьа, оцу журналистна ас муха баркалла ала, цо Путинца хиллачу пресс-конференцехь, сан бераш хьахорна. ХIинца дегайовхо ю сан, Путинера гIо хир ду аьлла", - дийцина "Кавказ.Реалии" портале Гасангусейнов Муртазалис. Дагестанан пачхьалкхан телерадиокомпанин корреспонденто Еськина Еленас хIора шарахь хIотточу Путинан пресс-конференцехь... Читать дальше...

Европан Кхерамзаллехула а, Юкъарлонашкахула а йолчу Кхеташонан (OSCE) 16 пачхьалкхан векалша Оьрсийчоьне кхайкхамбина, Нохчийчохь адамийн бакъонаш хьоьшуш хилар талла аьлла. "Москох кхоьллинчу механизмо" юкъахь вовшахтоьхначу рапортехь яздо, Оьрсийчоьно терго латто еза Нохчийчоьнан Iедалша а, ницкъаллийн структураша а адамийн бакъонаш Iалашъярехь аьлла. ОБСЕ-но бинчу талламаша тIечIагIдина, Нохчийчохь кест-кеста бакъо йоцуш нах лоьцуш хилар а, ишта царна тIехь Iазапаш латтош хилар а, ишта республикехь "къайлах набахтеш" хилар а... Читать дальше...