Новости за 05.11.2018

Москох машаран дийцарш дIадахьа шаьш кийча хилар дIахаийтина ОвхIанистанерчу тIалибаша. Reuters агенталло бина и хаам, боламан лакхарчу векалийн хьосташна тIе а тевжина. ТIалибийн векало бакъ ца дина Оьрсийчу дахка шаьш официалан дош делла хилар. Кремло вовшахтоьхначу дийцаршка баха дуьхьало йира ОвхIанистанан а, Iамеркан Цхьанатоьхначу Штатийн а Iедалхоша. Оьрсийчоьнан урхалло 12 пачхьалкх а, ОвхIанистанехь шариIат дIахIотто гIертачу "Талибан" тобан векалш а кхайкхина цхьанакхета. Дийцаршкахь дакъалаца реза хилла ГIажарийчоь а... Читать дальше...

Маршо Радион таханлера боцца хаамаш

Футболан фанат Свиридов Егор вийна аьлла, чувоьллинчу Черкесов Асланан 72 шо долчу нанас Черкесова Соняс видеокхайкхамбина, шен кIант Красноярскера дехьаваккхар доьхуш. Низамашкахь дац Черкесов Красноярскерчу набахте хьажор, цигахь цунна тIехь Iазап латтош ду, гергарчаьрца уьйр ца латтайойту. "Ган а, я телефонехула къамел дан а бакъо ца ло тхуна. Цуьнга дIа ца кхачадо сан кехаташ, я цуьнгара соьга а", - дуьйцу Черкесова Соняс. "2-чу группан инвалид ю со, 5000 чакхарма гена волчу цунна тIаьхьа яха гIора а дац саоьгахь", - билгалдоккху нанас.

Шеман къайлахчу сервисийн лакхара кхо даржхо лаца ордер елла Францин Iедалша. Le Monde газетано бина и хаам. Журналистийн дIахьедаршца, шемахой бехкебо адамашна дуьхьал къизаллаш а, кхидолу зуламаш а лелорна. Шеман къоман кхерамзаллан бюрон куьйгалхо Мамлюк Iела а ву, чIагIдо, бехкебечарлахь. 2016-чу шарахь Францехь тховкIело ехначу Шемара схьаваьллачу вахархочо чуелла иск бахьана долуш болийна талламаш. 2013-чу шарахь Шемахь шен гергара ши адам тIепаза дар таллар тIедиллинера цо. Шеман къайлахчу сервисаша лаьцна вара и шиъ бохуш... Читать дальше...

ГIалгIайчуьра Нохчийчу вахна Цечоев Муса а, Гуцариев ИбрехIим а карийна, и шиъ волу меттиг а церан гергарчарна хууш ю аьлла, хаамбина мехкан чоьхьарчу гIуллакхийн министралло. Цечоев Муса а, цуьнан гергара Гуцариев ИбрехIим а варах хаам баьржира кху беттан 1-чу дийнахь. "Талламаш дIабаьхьча тIекхиина 26 шо долу Малгобекан кIоштарчу Зязиков-Юьртара Илиев Iарби а, 34 шо долу Гуцариев ИбрехIим а, 32 шо долу Цечоев Муса а волчу меттигна. Уьш барах информаци яьржинера дайначу кIиранах", - аьлла бу... Читать дальше...

Сталин Иосифна хIоллам хIотторна дуьхьал куьйгаш гулдина Новосибирскерчу бахархоша. change.org. сайтехь зорбане яьккхинчу петицина тIехь яздина ду: "Сталинна хIоллам богIарца юкъараллехь рогIера оьшуш йоцу гIовгIа йоккхур ю", - аьлла. Петици зорбане яьккхина масех сахьт а далале цунна буха куьйгашяздира 3 эзар сов стага. Цунна дуьхьал инициативан тобано шайн агIончашка кхайкхамбина, гIалин коьртачу магистралехь хIоллам хIоттор доьхуш, кехаташ язде аьлла. Оцу юкъанна Новосибирскан Iедалш Сталинна хIоллам дIахIотто меттиг лоьхуш ду... Читать дальше...

Садовская Алёна Оьрсийчуьрчу бахархойн кхетамо тIе ца оьцу "Халкъан Цхьааллин Де". Еккъа цхьа категори бен яц оцу дийнахь майданашка йолуш – оьрсийн националисташ. Социологаша бинчу хеттамаша гойту Оьрсийчоьнан бахархойх эханна ца хаьийла, стенна даздо Лахьан-беттан 4-гIа де. Оьрсийчоьнан бахархойх цхьа халкъ хила цатигарца доьзна дуй те иза? " Кавказ.Реалиино” эксперташца дийцаре дира хаттар.    Довзийтар: 2005-чу шарахь юкъадаьккхина дезде - Советан пачхьалкх йоьхча, хьашто йоцуш дисинчу Октябран... Читать дальше...

Вийначу CаIудан журналистан Хашогги Джамалан кIенташа шайн ден дакъа лаьтте кховдо схьадехна СаIуда Iаьрбийчоьнан Iедалхошка. Ишта цара доьху иза вер таллар а. CNN телеканална еллачу интервьюхь Салахьа а, цуьнан вашас Iабдуллас а дIахьедина, бусулбанашна еза лоручу Мединехь шайн да дIаволла лаам хиларх. "Къонахчун амал йолуш, комаьрша, Iаламат майра вара" аьлла цара шайн да. Бехкенаш жоьпе озор бу ша аьллачу СаIуда Iаьрбийчоьнан паччахьах дегайовхо ю шен аьлла Салахьа. Туркойн инарла прокуратурано дIахьедарца... Читать дальше...

Ярославлерчу набахтехь Iазапаш латторах шаьш бинчу хаттаман жамIаш Iорадаьхна "Левада-Центро". Цаьрца а догIуш, 69 % бахархошна хезна дац тутмакхашна тIехь гIело латтайо бохуш. 23 процент респонденташа шайна хезна аьлла, Ярославлехь набахтехь ницкъ бо бохуш, амма "духе кхуьуш дац" шаьш аьлла. Хаттаммехь дакъалаьцначу 7 проценто шайна дуьйцуш хезна аьлла, набахтехь лелочу Iазапех. "Левада-Центран" статистикаца, 28 % респонденташна хетарехь тутмакхашца шогалла латто еза "цкъацкъа", ткъа 57 %... Читать дальше...

БуьритIерчу кафе чохь летта пхи жимстаг дIалаьцна полисхоша. Урсаца йинчу чевнашца ГIалгIайчуьра кхо вахархо дарбан хIусаме виллина. Къилба ХIирийчоьнан чоьхьарчу гIуллакхийн министралле хаам кхечира конфликтах тахана Iуьйранна 4 сахьт долучу хенахь дарбан цIийне лазийнарш кхачийначул тIаьхьа. ТАСС агенталло бина и хаам полицин декъарчу хьосташна тIе а тевжина. Чоьхьарчу гIуллакхийн министраллан хаамашца, летаршкахь хиллачийн цIераш билгалъяхна полисхоша. Уьш бу 22-23 шераш долу кегийнах. Бехкзуламан гIуллакх а диллина... Читать дальше...

ГIалгIайн телехьожийлехь йоьдучу забаречу "Прайм Тайм" программин автор Чахкиев Руслан кIиран буса велла Несарахь хиллачу некъан бохамехь аьлла, хаамбина хьосташа. Ши машен вовшахкхетта хилла некъа тIехь. Машенийн шофераш ГIалгIайчуьрчу клиникан дарбан цIийне кхачийнера, дуьйцу орцан министралло шайн сайтехь. "Болчу хаамашца, ший а машенлелорхо велла. Шиннах цхьаъ республикехь вевзаш волу къоман телевизионан белхахо Чахкиев Руслан ву", аьлла, яздо хаамийн гIирсашкахь. Чахкиев кхалхарх хаам... Читать дальше...

Нохчийчуьрчу пачхьалкхан белхахоша а, студенташа а дийцина, шаьш халкъан цхьааллин де даздан кIирандийнахь нуьцкъах митинге хьовсорах. Шаьш 20 эзар стаг хуьлуьйтур ву митингехь аьлла, дIакхайкхийнера шахьаран мэрехь. "Iуьйранна Соьлжа-ГIалин юккъехь гулдалар тIедожийнера куьйгалло. Тхоьга схьахаийтира, митинге веанарг а, ца веанарг а хьаькаман тергонехь хир ву аьлла", дийцина "Кавказан узел" агенталле Соьлжа-ГIаларчу бюджетан организацин белхахочо Ислама. Махкарчу цхьахйолчу машенийн урхаллан куьйгалхочун гIовса а чIагIдира... Читать дальше...

"Халкъан цхьаалин де" гуламхошца, байракхашца, баннершца билгалдаьккхина Соьлж-ГIалахь. 60 эзар стаг хилла дакъалацархошлахь. Оцу денна вовшахтоьхначу митинге гулвелира 60 эзар стаг. "Кавказский Узел" газето бечу хаамца, студенташ а, Iедалан белхахой а лаамза кхаьчна бараме.

Халкъан цхьааллин денца Оьрсийчоьнан президент Путин Владимир декъал а веш, Нохчийчоьнан куьйгалхочо Кадыров Рамзана дийцина, дайша мила лорура къонахий. "Со бакъволу Нохчо ву! Cан яхь йолчу дайша къонах лоруш ца хилла багахь цхьаъ дуьйцуш, лелош кхи долу нах. Иллешкахь юьцучу сан халкъан Историн кIоргене кхийда оьшуш дац, ас аьллачун маьIнех кхетархьама", - аьллачу Кадыровн дешнаш далийна "Нохчийчоь Тахана" хаамийн агенталло. Президентца цхьана къийсам латто ша кийча ву аьлла Кадыровс, "пачхьалкхан суверенитет а... Читать дальше...