Новости за 12.03.2018

Маршо Радиога кхаьчначу видео тIехь "кадыровцаш" бу талла бахначуьра богIуш, "тахана санна некъ тайна бацара цкъа а" бохуш, баккхийбеш. Иштта тIейогIучу хенахь а, барт болуш, ирсе дехар ду вай боху царех цхьаммо, Алаудинов Аптис, дуьхьалъяьллачу газанна топ а тухуш… Ткъа хIун "гезарий" ю цара юьйцурш?

Австрерчу нохчийн, овхIанхойн къомахчу зударша цхьа могIа гIулчаш лерина, шина къоман юккъера цакхетамаш дIа а бохуш, юкъаметтигаш тоъярхьама. Цу Iалашонца Венерчу "Нохчийн нанойн цхьаьнакхетаралло" хьошалгIа кхайкхинера ОвхIанистанера орамаш долу зударий. Цхьаьна нохчийн кхачанаш а кечбеш, юха цхьаьна шуьнехь цу кхачанех а кхеташ, дIадаьхьира шина къоман векалша и цхьаьнакхетар. Хьешашна  нохчийн Iадаташ довзийтар а, къаьмнашна юккъехь барт а, марзо а хинйолу некъаш лахар а яра цу проектан Iалашо... Читать дальше...

Дахначу кIирандийнахь Ноьвран кIоштахь хиллачу некъан бохамехь зудий, стаггий делла. И шиъ ду Теркйистан кIоштера Тимиев Лауди а, цуьнан хIусамнана Зураъ а. Шайн кIант деша новкъа а ваьккхина, цIа догIуш хилла и шиъ машенца. Хиллачун хьокъехь таллам болийна полисхоша. Байначу баттахь ШаIми-юьртана а, Хаьмби-ирзонна а юккъерчу некъа тIехь а вовшахкхеттера машенаш, дохк хIоьттина хиларна, новкъарло а еш. Оцу бохамехь "Лада" машенан долахо веллера, шина а машенчуьра 10 пассажир дарбан хIусаме кхачийнера аьлла, хаамбинера "Интерфаксо".

Оьрсийчоьнан волчу президентна кхаж таса дагахь бу Нохчийчуьра дуккхахболу бахархой аьлла, дIахьедина омбудсмено Нухажиев Нурдис. Бакъонашларъярхочун лаамца, республикехь социологин талламаш дIабаьхьна хилла. Ши хаттар дара респонденташка делларг: гIур дуй шу харжамашка а, хьанна кхаж тосур бу аш а? Талламчийн зерашца, 90 процент сов  бахархой харжамашка баха лерина бу, ткъа царлахь 92 % Путин Влдаимирна кхаж тосур бу шаьш аьлла. 2% гергга наха шаьш Грудинин Павел хоржур ву аьлла. "Бухабисинчу кандидаташна цхьа процент кхаж а ца кхаьчна" ... Читать дальше...

Непалан коьртачу шахьаран Катмандун аэропортехь охьадусучу хенахь 67 пассажир а, экипажера 4 стаг а тIехь волу Бангладешера кема доьхна оршотдийнахь. Аэропортан векало бина и хаам. Цо бахарехь 17 стаг дийна висина. Хьалхо хаам баьржира, Bombardier Q400 ("Бомбардье Кью-400") олу Даккера Катманду доьду кема хьалагIоттучу а, охьадусучу а асанера а даьлла, даьгна бохуш. Франс Пресс агенталлан информацица, US-Bangla Airlines ("Ю-эс-бангла эйрлайнс") авиакомпанин кема доьхначу меттигехь, Непалан дуьненаюкъарчу Трибхуван аэропортехь... Читать дальше...

Оьрсийчоьнан эпсар, цуьнан шпион Iийна Скрипаль Сергей Лондонехь шена деллачу дIаьвшах цомгуш хилла, дарбанцIийне кхачарх лаьцна Маршо Радионо хеттарш дира Британин коьртачу шахьарахь вехачу Ичкерин лидере Закаев Ахьмаде. Цунна хетарехь, цхьа Оьрсийчоь бен яц дIаьвшца шен мостагIий бойу пачхьалкх.

Реформа дIахьош Украинан гIо латтор ду Евроберто. Европан бертан арахьарчу политикехула йолчу лакхарчу векало Могерини Федерикас дина и дIахьедар Киевехь йоьдучу пресс-конференцехь. Украинан 1 миллиард евро дала Iалашо ю Брюсселан аьлла, къастийна цо. 2015-чу шарахь дуьйнна Евроберто гIоьналла латтадо Украинана. Ши миллиард евро лур ду аьлла, бина барт бара хIетахь. Шозза ахчан транш дIакхачийнера Украинана, ткъа кхолгIа дуьхьало йира ахча дала, оцу пачхьалкхо Евроберто тIебехкина билламаш кхочуш ца бина аьлла. Читать дальше...

Герз леийна, Iедалан урхаллехь берш сийсазбеш, къамелаш а дина аьлла, ГIалгIайчохь лаьцна латточу оппозиционеро Хазбиев Мохьмада мацалла кхайкхийна. "Медиазоне" бина и хаам цуьнан адвокато Ибриева Хедас. Цо бахарехь, Хазбиевс и сацам тIеэцна, адвокаташа цунна тIе лор кхачаве бохуш, дина дехарш тергамза дитарна. Бутт хьалха кхело тIе ца дитира, Хазбиев лаьцначуьра маьрша а ваьккхина, шен цIахь тергонехь латторна. Зорхех цIий оьхуш волу и, СИЗО-хь латтавойла дац бохуш, адвокато доьхура иза цIахь латтор. Читать дальше...

Оьрсийчоь юхучара яьккхина Нохчийчохь бинчу тIамо бохуш, чIагIдо президенто Путин Владимира. Президентан харжамаш герга кхоччуш Кондрашов Андрейс яьккхинчу "Путин" цIе йолчу киночохь ша лучу интервьюхь дина цо  и дIахьедар. 1990-чу шеран чакхенехь Югославин сценарийца йоха новкъаяьлла яра Оьрсийчоь, цуьнан чакхено кхи а баккхий бохамаш бохьур бара бахархошна, Нохчийчохь тIемашкахь хиллачу а зенел а алсам, боху Путина. "Югосави муха юьйхира, иштта оцу некъа тоьттура вай а, - аьлла президента. ... Читать дальше...

Оьрсийчоьнан 150 вахархочунна а, 38 компанина а дуьхьал кхи а эхашарна санкцеш дIаяхйина Евроберто. И хаам Iорабаьккхина Европан Кхеташонан сайтехь.

2013-чу шарера 2017-чу шаре кхаччалц дуьненчохь герз дохкар итт процентна хьаладаьлла. Оршотдийнахь зорбане даьхна цу хьокъехь шайн зераш дуьненан проблемаш толлучу Стокголман институто (SIPRI), яздо "Немцойн тулгIе" хаамийн гIирсо. Герзана экспорт ечу пачхьалкхашлахь дидер ю Iамеркан Цхьанатоьхна Штататаш. 34 процентна ду цара духку герз. Оьрсийчоь дикка тIаьхьа ю – 58 % бен яц цуьнан. Оьрсийчохь герз дохкар лахдаларан бахьанашлахь дуьйцу мехкадаьттан мах охьабалар а, ГIирмана аннекси а еш, Украинан конфликтна иза юкъагIортарна... Читать дальше...

Оьрсийчоьнан чемпионатан матчан 22-чу турехь "Ахматца" левзинчул тIаьхьа Москох дIабоьлхучу ЦСКА командан футболисташ масех сахьтехь латтийна аэропортехь. Дийцарехь, Iамораш хилла цигахь дIахьош аьлла, хаамбо ТАСС агенталло махкарчу чоьхьарчу гIуллакхийн прессан хаамашна тIе а тевжаш. "Ахмат" иэша а еш, 3:0 чоьтаца дирзина ловзар. "Соьлж-ГIалин аэропортехь дIатарбинчу ницкъийн антитерроран дуьхаьлоярехь хаарш зуьйш, дIахьош Iамораш дара. Дика жамIаш гайтина цара. Карарчу хенахь шен хьалха хиллачу рожехь болх беш ю аэропорт"... Читать дальше...

Зуламан гIуллакхаш толлучу федералан урхалло Германин тарритори тIехь криминалан тобанинй жигаралла эвсараяьлла аьлла, тIечIагIдина. Немцойн Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ) газетане дийцина цунах лаьцна полисхойн куьйгалхочо Нагель Михаэла кIирандийнахь. Къаьсттина хIайт аьлла гойту цара шаьш наркотикаш йохкарехь, къоланаш, талораш дарца а аьлла Нагела. Ницкъаллийн струткурийн тергонехь бу 200-250 Нохчийчуьра а, кхечу Къилбаседа Кавказан а регионашкара бахархой. Иштта белхашкахь бу уьш буьйсанна... Читать дальше...

«Вайга хийцалур ду дуьне», - Финляндехь тховкIело йоцчу нахана Iедалан ахчанах цIенош а, петарш а ю оьцуш. Цхьана ханна шен гергара нах болчохь вехарг а лору цигахь тховкIело йоцург.