Новости за 18.09.2020

Улуттар Уюмунун Адам укуктары боюнча кеңеши Беларустагы демонстрациялар маалында адам укуктары бузулган жагдайларды кылдат иликтөө боюнча Евробиримдик сунуштаган резолюцияны 18-сентябрда кабыл алды. Женевада өткөн жыйынга 47 мамлекет катышып, алардын 23ү документти колдоп, экөө каршы чыкты. 22 мамлекет добуш берген жок. Орусия добуш берүү укугуна ээ болбогондуктан, резолюцияга 17 өзгөртүү киргизүүнү сунуштады. Алардын бири да колдоо таппады. БУУнун адам укуктары боюнча башкы комиссары Мишель Бачелетке Беларустагы кырдаалга кылдат көз салып... Читать дальше...

Кремль Германия жана бир катар Батыш өлкөлөрүнүн орус оппозиционери Алексей Навальный Сибирдеги мейманканада бөтөлкөдөгү суу менен ууландырылган деген версиясын “сандырак сөз” деп атады. Бир айдан бери Германияда ооруканада дарыланып жаткан Навальныйдын командасы оппозиционер Томск шаарында мейманкада ичкен суунун бөтөлкөсү Германияга жеткирилип, андан «Новичок» тобуна кирген нервди шал кыла турган зат табылганын билдирген. 18-сентябрда Кремлдин маалымат катчысы Дмитрий Песков Батыш өлкөлөрүнүн мындай билдирүүсүн четке кагып... Читать дальше...

Борбордук шайлоо комиссиясына (БШК) караштуу маалымдоо жана үгүт иштерин көзөмөлдөө боюнча жумушчу топ Жогорку Кеңештин төрагасы Дастанбек Жумабековдун парламенттик шайлоого "талапкер" деген макамын жокко чыгарууну сунуш кылган. 18-сентябрда бул сунуш БШКнын жыйынында каралып, колдоо тапкан жок. Боршайком «Кыргызстан» партиясына шайлоо эрежесин сактоону эскертти.

Камит Савай - кесиби боюнча электрондук инженер, техника илимдеринин кандидаты. Сегиз жылдан бери АКШнын Вашингтон штатындагы Сиэтл шаарында үй-бүлөсү менен жашайт. Убагында Бишкектеги Политехникалык институтта мурдагы президент Аскар Акаев менен бир кафедрада иштеген.

Борбордук шайлоо комиссиясына (БШК) караштуу маалымдоо жана үгүт иштерин көзөмөлдөө боюнча жумушчу топ Жогорку Кеңештин төрагасы Дастанбек Жумабековдун парламенттик шайлоого "талапкер" деген макамын жокко чыгарууну сунуш кылган. 18-сентябрда бул сунуш БШКнын жыйынында каралып, колдоо тапкан жок. Боршайком «Кыргызстан» партиясына шайлоо эрежесин сактоону эскертти. Жумабеков 14-сентябрда Таласка Жогорку Кеңештин төрагасы катары барып, жаңы төрөгөн келинге 50 миң сом сүйүнчү берген. Алгач бул каражат спикердин фондунан бөлүнгөнү айтылып... Читать дальше...

Казак бийлиги куш тумоосунан 7 миңдей канаттуу кырылганын билдирди. Түркмөнстанда мектептердеги орус тилдүү класстар кыскарып жатат. ДССУ Европа мамлекеттеринде коронавирус тез жайылып жатканын билдирди.

Пандемияда Кыргызстандын экономикасы оор кырдаалга кептелди. Бюджеттеги тартыштык рекорддук чекке жетип, тышкы карыздын көлөмү көбөйдү. Дал ушундай шартта шайлоого катышып жаткан саясий партиялар экономиканы өнүктүрүү үчүн кандай жолдорду сунуштап жатат? Партиялардын экономикалык программасы бүгүнкү абалды чагылдырабы? “Азаттыктын” “Эксперттер талдайт” берүүсүндө ушул суроолорду талкуулайбыз. Талкууга мурдагы экономика министри Эмил Үмөталиев, Жогорку Кеңештин экс-депутаты Кубанычбек Исабеков, Эл... Читать дальше...

«Биримдик» саясий партиясынан парламентке талапкер болгон Жогорку Кеңештин депутаты Сайдолимжон Жураев Баткенде «диний жайда үгүт жасап жатат» деген видео Интернетке тарады. Ал эми талапкер Сайдолимжон Жураев мечитте шайлоо жараянынан мурда сүйлөгөнүн айтты.

Мурдагы саламаттык сактоо министри Космосбек Чолпонбаев эки айга камакка алынды. Башкы прокуратура ага «мамлекетке 65 миллион сом зыян келтирген» деген айып коюуда. Космосбек Чолпонбаев - Кыргызстанда коронавируска каршы күрөшкө байланыштуу камалган биринчи аткаминер. Мурдагы саламаттык сактоо министри Космосбек Чолпонбаев Биринчи май райондук сотунун чечими менен 15-ноябрга чейин камалды. Соттун 17-сентябрдагы чечимине ылайык, Чолпонбаев бул аралыкта Бишкектеги №1 тергөө абагында болот. Ал сотко... Читать дальше...

Азыркы учурда шайлоого аттанган партиянын үгүтчүлөрү элдин добушун алууга аракет кылып, шайлоочуларды №2 форма деп аталган документ менен өздөрүнө ыңгайлуу шайлоо тилкелерине каттаганга аракет кылып жатат. Бирок бул добуш сатып алуу катары да бааланууда. Алар паспортуңузду сурап сизге да келсе керек? Жарандын жеке документи партияларга эмне үчүн керек?

Коопсуздук кеңешинде коррупцияга каршы күрөштүн үч жылдык жыйынтыгы талкууланды. Анда президент Сооронбай Жээнбеков бюджетти толтурган негизги мамлекеттик мекемелерде коррупция токтобой жатканын сындады. Кеңештин бул жолку отуруму Жээнбеков бийликке келгенине үч жыл болгон учурга тушташ өтүп, анын жемкорлукка каршы саясатына доомат күчөдү. 17-сентябрда Коопсуздук кеңеши укук коргоо органдарынын жемкорлукка каршы иштеринин жыйынтыгын, 2021-2024-жылдарга карата Кыргызстанда коррупция менен күрөшүү... Читать дальше...

Бириккен Улуттар Уюмунун (БУУ) баш катчысы Антониу Гутерриш коронавирустун жайылышы көзөмөлдөн чыгып баратканын, пандемия глобалдык коопсуздук үчүн «№1 коркунуч» экенин айтты. Бул тууралуу баш катчы БУУнун Башкы ассамблеясынын жалпы жыйынын утурлай билдирди.    Дүйнөлүк уюм күз келгенде дүйнөдө COVID-19 вирусун «жайылышын» факт катары карайт. Гутерриштин пикиринде, вирусту ооздуктоо көзөмөлдөн чыгып кетти. Жакында бул илдеттен өлгөндөр дүйнөдө миллион адамдан ашат деген эсеп бар. БУУнун баш катчысы «Associated Press» агенттигине «вирус ... Читать дальше...

Футбол боюнча Кыргызстандын төрт жолку чемпиону, Ош шаарынын «Алай» футбол клубунун күйөрмандары клубдун жетекчилигинин ишине нааразы экенин билдиришүүдө. Алар мындай билдирүүлөрүн социалдык тармактарга жарыялап жатышат.

Аксыда жер тилкесине суу өтүүчү канал курулган 42 кожолукка кенемте төлөнбөй жатат.

Кыргызстандын Мамлекеттик санитардык-эпидемиологиялык көзөмөл борбору сасык тумоого каршы эмдөө жүргүзүш үчүн Орусиянын «Гриппол плюс» вакцинасын алды. Саламаттык сактоо министрлиги 18-сентябрда билдиргендей, вирустук ооруларга каршы вакцина ооруканалардын жугуштуу оорулар, реанимация бөлүмдөрүнө, «Тез жардам», төрөт үйлөрүнө, үй-бүлөлүк медициналык борборлордун кызматкерлерине, карыларга жана балдарга, майыптар үйлөрүнө, интернаттардын тарбиялануучулары менен ал жерде иштегендерге, өпкө, жүрөк... Читать дальше...

Кыйноого каршы улуттук борбор Бишкектин милиция бөлүмдөрүндө камакта отургандардын шартын таш боор жана ырайымсыз мамилеге барабар деп мүнөздөдү. Мекеменин жетекчиси Бакыт Рысбеков "Азаттык" радиосуна билдиргенине караганда, борбор шаардын райондук ички иштер бөлүмдөрүндө текшерүү жүргүзүлүп, тергөө абагына жана шаардык убактылуу кармоочу жайга которулушу керек болгондор отурганы аныкталды. Борбордун басма сөз кызматы билдиргендей, соттун камакка алуу тууралуу чечими чыккандар Бишкектин №1 тергөө абагында... Читать дальше...

Европарламент 5-ноябрдан кийин Александр Лукашенкону Беларустун президенти катары тааныбай турганын жарыялады. Лукашенко өлкөнүн батыш чек арасын бекемдөөгө аргасыз болуп жатканын билдирүүдө.

АКШнын USAID уюму тарабынан каржыланган SIAR консалтинг агенттигинин Жогорку Кеңешке депутаттарды шайлоо боюнча кыргызстандыктардын саясий маанайы тууралуу сурамжылоосу талкуу жаратты.  Чөнтөк телефон аркылуу жүргүзүлгөн сурамжылоодо бардык аймак боюнча алгачкы тизмеден мурдагы СДПК менен «Ата Журт» саясий партияларын көрүүгө болот. Бирок жогорудагы партиялар 2020-жылдагы шайлоого катышпайт. Себеби, ал партиялардын лидерлери учурда түрмөдө отурат же болбосо мурун сот жообуна тартылган. Бул тууралуу... Читать дальше...

Борбордук шайлоо комиссиясына (БШК) караштуу маалымдоо жана үгүт иштерин контролдоо боюнча жумушчу топ Жогорку Кеңештин төрагасы Дастанбек Жумабековдун парламенттик шайлоого талапкер катары каттоосун жокко чыгарууну сунуш кылды. Бул тууралуу 18-сентябрда «Азаттыкка» БШКнын мүчөсү Атыр Абдрахматова билдирди: «Карап чыгышты. Бул маселени Боршайкомдун жакынкы жыйынына чыгарышат». Жумабеков 14-сентябрда Таласка Жогорку Кеңештин төрагасы катары барып, жаңы төрөгөн келинге 50 миң сом сүйүнчү берген. Читать дальше...

Маданият, маалымат жана туризм министрлиги менен Улуттук жазуучулар союзу 16 жаштан 35 жашка чейинки калемгерлер арасында поэзия, проза, драматургия жанрлары боюнча окуу өткөрөт. Бул тууралуу Жазуучулар cоюзунун төрагасы Нурлан Калыбеков «Азаттыкка» билдирди: «Семинардын максаты - бүгүнкү рынок шартында чыгармачыл интеллигенциянын алсырап турган коомдогу ордун жогорулатуу. Жалпысынан бул семинарга 20 катышуучу катталды. Ал эми жаштарга поэзия боюнча Кыргыз эл акыны Сагын Акматбекова, проза боюнча Мелис Абакиров... Читать дальше...

17-сентябрда коронавирустун глобалдык көрсөткүчү 30 миллион кишиден ашты. Ошол эле күнү Дүйнөлүк саламаттык сактоо уюму (ДССУ) Европада вирустун бир адамдан башкаларга жугуу көрсөткүчү көбөйүп жатканы тынчсыздануу жаратарын билдирди. Эл аралык уюмдун Европа боюнча аймактык директору Ханс Клуге «муну баарыбыз коңгуроо катары кабыл алышыбыз керек» деп белгиледи. «Абдан олуттуу кырдалга туш болдук. Апталык көрсөткүч пандемия Европада алгач туу чокусуна жеткен март айында катталган сандардан ашып жатат. Читать дальше...

Экономикалык кылмыштуулукка каршы күрөш боюнча мамлекеттик кызматтын (Финансы полициясы) төрагасы Бакир Таиров Коопсуздук кеңешинин 17-сентябрдагы жыйынында бажы тармагындагы чоң коррупциялык схеманын бети ачылганын билдирди. Анын айтымында, бажы кызматкерлери «Айхан» деп аталган фирма менен алдын-ала сүйлөшүп, Кытайдан кирген товарлардан бажы төлөм алган эмес. Андан мамлекеттин казынасы 61 миллион сом зыян тарткан. Таиров бул акчанын 55 миллион сому мамлекетке кайтарылганын, 15 адам жоопко тартылганын айтты. Читать дальше...

19-сентябрда түнкүсүн Ош, Жалал-Абад, Баткен Ысык-Көл, Нарын облустарынын көпчүлүк аймактарында, Чүй, Талас облустарынын кээ бир райондорунда маал-маалы менен жаан, тоолуу райондордо кар жаашы ыктымал. Кээ бир аймактарда  жаан-чачын катуу жаайт. Күндүз Ысык-Көл, Нарын облустарынын көпчүлүк аймактарында, Чүй, Ош, Жалал-Абад облустарынын тоолорунда маал-маалы менен жаан, тоолуу райондордо жаан, кар жаашы мүмкүн. Баткен, Талас облустарында жана Чүй, Ош, Жалал-Абад облустарынын өрөөндөрүндө жаан-чачын жаабайт. Читать дальше...

Калыйбек Тагаев менен кыргыз обон дүйнөсүнүн өзүнчө бир доору кетти.

Орусиядан мекенине Казакстан аркылуу автобус менен кайтууга аракет кылган кыргызстандык мигранттар Башкыртстанда да топтоло баштады. Бул тууралуу 18-сентябрда Кыргызстандын Тышкы иштер министрлиги (ТИМ) кабарлады. Мекеменин маалыматына караганда, Кыргызстандын көп сандагы жарандары Башкыртстандын аймагында, Оренбург облусу менен чектешкен тилкеде чогулуп турушат. Алар Оренбургдагы орус-казак чек арасындагы “Сагарчин” өткөрмө бекетине Казакстан кыргыз жарандары үчүн өз аймагынан өтүүгө уруксат берсе гана өтө алышат. Читать дальше...