خوست کې د کورنیو ترمنځ حقوقي ستونزې؛ د ځمکې جنجال د یوې کورنۍ ۲ تنه وژلي
۶۲ کلن محمد ایاز د خوست د مرکز اړوند د کاروان سرای سیمې اوسیدونکی دی وایي، کلونه کېږي چې کلي کې يې له خپل ګاونډي سره د یوه کوچني لښتي پر سر جنجال درلود، خو پنځه میاشتې وړاندې هغه مهال چې دی په ښار کې وو، د ده په وینا مقابل لوري یې له لفظي شخړې وروسته د کورنۍ پر غړو ډزې وکړې، د کورنۍ دوه تنه يې ور ووژل او څلور نور يې ټپیان کړل.
محمد ایاز وایي، له دې پېښې وروسته یې د نږدې لس میلیونه افغانیو په ارزښت کاروبار هم زیانمن شو: "زوی او وراره مې دواړه شهیدان شوي، څلور تنه مې زخمیان شوي، کابو لس میلیونه افغانۍ تاوان راورسېد او اوس ځمکه پلورم."
ایاز له محاکمو هم ګیله لري وایي، دوسیه یې پر وخت نه خلاصیږي او مسولین ترې د پیسو غوښتنه کوي، خو د خوست د محکمې مسولین یاد تورونه ردوي او وایي، ټولې قضیې په خپل وخت په عدالت خلاصې شوې دي.
د خوست امنیه قوماندانۍ چارواکي که څه هم د دې کار یو لامل بې سوادي او په کورونو کې ناقانونه وسلو ساتل بولي، خو وایي، په هغو کسانو چې د حقوقي دعوو پر سر وسله والې شخړې کوې، قانون پلي کوي.
د خوست امنیه قوماندان داوود امین ازادي راډیو ته وویل، د تېرکال پرتله دا پېښې زیاتې شوي دي او نوموړی یې لامل هم د سواد د کچې ټيټوالی او په کورونو کې د ناقانونه وسلو ساتل بولي.
دی وایي، د هغو کسانو پر وړاندې به قانوني اجرات وکړي چې د حقوقي دعوو پر سر وسله والې نښتې کوي: " د ۱۳۹۹کال د حمل میاشتې تر نننه پورې جمع ۳۱ مختلف ډوله جنایي پېښې رامنځته شوي چې ۱۶ یې د قتل چې حقوقي موضوع څخه پورته شوي، په ۱۳۹۸ کال ټولې ۲۸ مختلف ډوله جنایي پېښې د حقوقي قضیو له امله رامنځته شوي دي."
خو د دې موضوع په اړه ټولنپوهان څه وایي؟
په خوست کې د ټولنپوهنې متخصص او د پوهنتون استاد سپین روان نورزی وایي، د بې کارۍ زیاتوالی، بې سوادي او په دې ولایت کې د ځمکو د ارزښت لوړېدل هغه لاملونه دي چې له امله یې په کوچنیو ټوټو ځمکو مرګوني پېښې کېږي.
ښاغلی نورزی وايي: "دلته یو نظر دا دی چې ځمکه ثابته او قمیت بها پانګه ده، بل وروستیو کې بې کاري ډېره شوې ده، نو پر همدې اساس مشکلات رامنځته کېږي."
د ټولنپوهنې د متخصصینو په وینا د عامه پوهاوي زیاتوالی، د کارونو او نویو دندو رامنځته کول، د صعنتي پارکونو او ښارګوټو جوړول د حل هغه لارې دي چې په خبره یې د ځمکې قیمت او د بې کارۍ کچه راټیټوي او ورسره سم د یوې ټوټې ځمکې پر سر د وژونکو جګړو مخه هم نیول کېږي.