طالبان: د افغانستان له خاورې به چين ته هېڅ ډول خطر نه پېښېږي
په افغانستان کې د طالبانو حکومت وايي چې دوی د چین د بهرنیو چارو وزیر ته ډاډ ورکړ چې د افغانستان له خاورې به دغه هېواد ته هېڅ ډول خطر نه پېښېږي.
د چین د بهرنیو چارو وزیر د پاکستان له دوه ورځني سفر او هند ته تر تګ مخکې پرون (مارچ ۲۴مه) ناببره کابل ته لاړ او د طالبانو د ريیس الوزرا له مرستیال ملا عبدالغني برادر، د بهرنیو چارو له سرپرست وزیر امیر خان متقي او د کورنیو چارو وزارت له سرپرست وزير سراج الدین حقاني سره يې وکتل.
وانګ يي تر دې مخکې اسلام اباد ته تللی وو او هلته یې د اسلامي هېوادونو د همکاريو سازمان په غونډه کې د ځانګړې مېلمه په توګه ګډون کړی وو.
د سیاسي چارو کتونکي وايي، چین له افغانستانه د اویغور بېلتون غوښتونکو له درکه اندېښنه لري، خو طالبانو د چین د بهرنیو چارو وزیر ته ډاد ورکړ.
چین له ډېره وخته اندېښنه لري چې اویغور بېلتون غوښتونکي به د افغانستان له روان حالته په ګټې اخيستنې چین ته واوړي.
د ملا برادر د دفتر په یوه خبرپاڼه کې، بې له دې چې د اویغورانو نوم یاد شي، ویل شوي چې د چین د بهرنیو چارو وزیر وانګ يي ته د هغو ټولو اندېښنو په اړه ډاډ ورکړل شو چې دا هېواد فکر کوي ممکن د افغانستان له خاورې ورته پېښ شي.
د سیاسي چارو پوه نجیب الله ازاد وايي، د طالبانو تر واک لاندې افغانستان څخه چینایان تهديد احساسوي او له دغه تهديده د ځان ساتلو لپاره هم چین غواړي چې له طالبانو سره ځان نېږدې کړي.
نوموړي له مشال راډيو سره د خبرو پر مهال د چین او طالبانو اړیکې اوسنۍ نه، بلکې پخوانۍ وبللې.
"تر دې وړاندې چې طالبان واک ته ورسېږي، چینایانو له طالبانو سره ژورې اړیکې لرلې. د طالبانو پلاوی چین ته لاړ او د چین د بهرنیو چارو وزیر یې خورا تود هرکلی وکړ. چین له افغانستان سره پوله لري او وېره لري چې اویغور بېلتون غوښتونکي به له افغانستانه ور واوړي."
ټاکل شوې ده چې چین راتلونکې اوونۍ د افغانستان د ګاونډیو هېوادونو د کنفرانس کوربه وي. په دې کنفرانس کې به پر دې خبرې وشي چې د طالبانو تر واک لاندې افغانستان سره په څه ډول مرسته وشي.
عبدالقهار بلخي پر خپله ټویټرپاڼه کښلي چې د چین د بهرنیو چارو وزیر له خپل افغان سيال امیر خان متقي سره د وچې مېوې د صادرولو، سوداګرو ته د ویزې د ورکړې، د کانونو د استخراج او همداراز د چین د یو سړک او یو کمربند د پروژې په اړه هم خبرې وکړې.
د چین د بهرنیو چارو وزیر د طالبانو له کورنیو چارو سرپرست وزیر سراجالدین حقاني سره هم وکتل، هغه څوک چې د امریکا له لوري په تور لېست کې شامل او پر سر یې جایزه ایښودل شوې ده.
د طالبانو د کورنیو چارو وزارت پر خپله ټویټرپاڼه لیکلي چې سراجالدین حقاني د چین د بهرنیو چارو وزیر ته وویل چې په افغانستان کې امن د چین او سیمې لپاره د امن په معنا دی.
نوموړي ډاډ ورکړ چې د طالبانو حکومت د دوحې تړون ته ژمن دی چې افغانستان به چا ته د تهديد سبب نه ګرځي.
طالبانو د ۲۰۲۱ز کال د اګست په ۱۵مه په افغانستان کې حکومت ونيو. دوی د محمد اشرف غني په مشرۍ جمهوري او منتخب حکومت ليرې کړ. د طالبانو حکومت تر اوسه چا په رسمیت نه دی پېژندلی البته امير خان متقي بهرنيو هېوادونو ته سفرونه کړي او د پاکستان او قطر د بهرنيو چارو وزیران هم کابل ته ورغلي ول. د طالبانو د واکمنۍ تر پيل مخکې، دا لومړی ځل دی چې د چين کوم لوړپوړي چارواکي افغانستان ته سفر کړی.
بلخوا د روان ۲۰۲۲ز کال له اپريل مياشتې راهيسې چین له طالب چارواکو سره د عینک د ميسو کان په اړه په خبرو بوخت دی. وال سټريټ ژورنال ورځپاڼې د امریکايي چارواکو له خولې ليکلي چې چین به هغه تشه ډکه کړي چې له افغانستانه د امریکا له وتلو وروسته رامنځته شوې ده.
ورځپاڼې همداراز لیکلي، چین د خپلو کمپنيو لپاره چې ځینې یې په کابل کې دفترونه لري، د لا زیاتو امتیازونو ترلاسه کولو هڅه کوي.