ISKP: Τι ξέρουμε για το Ισλαμικό κράτος του Χορασάν – Οι επιθέσεις που έχει πραγματοποιήσει

H δράση της Σουνιτικής οργάνωσης που έσπειρε το θάνατο μέσα από ερωτήσεις και απαντήσεις.

Ο απολογισμός της αποτρόπαιας επίθεσης σε αίθουσα συναυλιών στα περίχωρα της Μόσχας ανέρχεται σε 133 νεκρούς και ώρα με την ώρα ο αριθμός μεγαλώνει. Το Ισλαμικό Κράτος ανέλαβε την ευθύνη και ειδικοί δείχνουν ως υπεύθυνο για το λουτρό αίματος παρακλάδι της οργάνωσης (ISKP) που εδρεύει στο Αφγανιστάν αν και μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι κάτι τέτοιο ισχύει.

To Ισλαμικό κράτος του Χορασάν (Islamic State Khorasan Province ISKP) αποτελεί τον βιαιότερο βραχίονα του Ισλαμικού κράτους με έδρα το Αφγανιστάν, ενώ σύμφωνα με επίσημες πηγές δραστηριοποιείται εδώ και αρκετό καιρό και στο Πακιστάν. Δημιουργήθηκε το 2015 όταν μια ομάδα με έδρα το Ιράκ και τη Συρία προσπαθούσε να επεκταθεί δημιουργώντας ένα δίκτυο θυγατρικών σε όλη τη Μέση Ανατολή, το Μαγκρέμπ, τη Δυτική Ασία και άλλα μέρη της Αφρικής. Εμφανίστηκε αρχικά στο ανατολικό Αφγανιστάν όπου στελεχώθηκε από 4.000-6.000 πρώην μαχητές της αλ Κάιντα και των Ταλιμπάν.

Υπενθυμίζεται ότι το Ισλαμικό Κράτος ήθελε να δημιουργήσει ένα χαλιφάτο στην ιστορική περιοχή του Λεβάντε, που εκτείνεται από την Τουρκία, περιλαμβάνει τη Συρία και φτάνει μέχρι το Ισραήλ – συμπεριλαμβανομένης και της Ιερουσαλήμ.

Ο Guardian αναλύει τη δράση της Σουνιτικής οργάνωσης που έσπειρε το θάνατο μέσα από ερωτήσεις και απαντήσεις ρίχνοντας φως στη σκοτεινό παρελθόν και το τρομακτικό μέλλον.

Οι επιθέσεις του ISKP έχουν πάντα στο επίκεντρο διεθνείς στόχους;

Όχι, και γι’ αυτό είναι σημαντικό το γεγονός ότι το ISKP δεν ανέλαβε το ίδιο την ευθύνη για την επίθεση στη Μόσχα. Αυτό προήλθε από τα «κανάλια» επικοινωνίας του ISIS και όχι από αυτά του ISKP.

Επίσης, το παρακλάδι του Ισλαμικού Κράτους έχει επικεντρωθεί κυρίως σε μια τοπική εκστρατεία μέχρι σχετικά πρόσφατα. Έχει εξαπολύσει εκατοντάδες επιθέσεις τόσο κατά πολιτικών στόχων όσο και κατά δυνάμεων ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένων των δυτικών δυνάμεων, στο Αφγανιστάν. Δύο επιθέσεις το 2020 είχαν στόχο ένα μαιευτήριο της Καμπούλ και το Πανεπιστήμιο της Καμπούλ. Άλλες έχουν πλήξει τζαμιά και εθνοτικές ή θρησκευτικές μειονότητες στο Αφγανιστάν.

Η ομάδα ήταν επίσης υπεύθυνη για μια εξαιρετικά καταστροφική επίθεση στο διεθνές αεροδρόμιο της Καμπούλ το 2021, κατά την οποία σκοτώθηκαν 13 Αμερικανοί στρατιώτες και περισσότεροι από 150 πολίτες κατά τη διάρκεια της χαοτικής εκκένωσης που διέταξαν οι ΗΠΑ από τη χώρα.

Άλλαξε στρατηγική και χτυπάει τώρα διεθνείς στόχους;

Ως ένα βαθμό, ναι. Η ομάδα έχει πλήξει στόχους στο Τατζικιστάν και το Πακιστάν καθώς και ένα ξενοδοχείο στο Αφγανιστάν που προτιμούν οι Κινέζοι πολίτες. Νωρίτερα φέτος, οι ΗΠΑ υπέκλεψαν επικοινωνίες που επιβεβαίωναν ότι η ομάδα είχε πραγματοποιήσει δύο βομβιστικές επιθέσεις στο Ιράν, στις οποίες σκοτώθηκαν σχεδόν 100 άνθρωποι – αν και το ISKP δεν ανέλαβε την ευθύνη.

Νωρίτερα αυτόν το μήνα, υψηλόβαθμος στρατηγός των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή δήλωσε ότι το ISKP θα μπορούσε να επιτεθεί σε αμερικανικά και δυτικά συμφέροντα εκτός Αφγανιστάν «σε μόλις έξι μήνες και χωρίς προειδοποίηση».

Γιατί το ISKP μπορεί να εξαπολύσει αυτού του είδους τις επιθέσεις;

Τις τελευταίες δεκαετίες, πολλές εξτρεμιστικές ισλαμιστικές οργανώσεις έχουν αλλάξει τους στόχους τους μεταφέροντας τη δράση τους. Οι λόγοι μπορεί να διαφέρουν από ομάδα σε ομάδα. Μερικές φορές μια νέα ηγεσία είναι ικανή να αλλάξει την ατζέντα δίνοντας εντολή επιθέσεων διεθνών επιθέσεων μεγάλης εμβέλειας προκειμένου να προσελκύσει νέους στρατιώτες, να κερδίσει νέους πόρους ή να κινητοποιήσει οπαδούς που έχουν απογοητευτεί από τις τοπικές αποτυχίες.

Είναι επίσης πιθανό το ISKP να ενεργεί κατόπιν άμεσων εντολών από τους ηγέτες του ISIS. Παρά την κατάρρευση του χαλιφάτου του στη Συρία και το Ιράκ, εξακολουθούν να υπάρχουν δεσμοί μεταξύ του ISKP και ανώτερων στελεχών του. Το 2022, μια έκθεση του ΟΗΕ που βασίστηκε σε πληροφορίες από κράτη μέλη ανέφερε ότι το ISKP ήταν αποδέκτης κεφαλαίων από την ηγεσία.

Ο ISIS εξακολουθεί να αναζητά ευκαιρίες για τέτοια χτυπήματα. Ένα δίκτυο που σχεδίαζε να επιτεθεί σε αίθουσα συναυλιών στις Βρυξέλλες και απέτυχε φέρεται να εμπνέεται από το Ισλαμικό Κράτους.

Γιατί το ISKP ή οι ηγέτες του IK να στοχεύουν τη Ρωσία;

Οι ηγέτες του ISIS, όπως και πολλοί ισλαμιστές μαχητές, γνωρίζουν για τη ρωσική υποστήριξη προς το καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ στη Συρία και βλέπουν τη Μόσχα ως μέρος του ευρύτερου συνασπισμού των χριστιανικών ή δυτικών δυνάμεων κατά του Ισλάμ. Αυτό είναι ένα βασικό σημείο που προβάλλεται από την προπαγάνδα του ISIS από το Πακιστάν έως τη Νιγηρία.

Τον Σεπτέμβριο του 2022, μαχητές του ISKP ανέλαβαν την ευθύνη για μια φονική βομβιστική επίθεση αυτοκτονίας στη ρωσική πρεσβεία στην Καμπούλ. Ο Μάικλ Κούγκελμαν, του Κέντρου Ουίλσον με έδρα την Ουάσιγκτον, δήλωσε ότι το ISKP «βλέπει τη Ρωσία ως συνένοχη σε δραστηριότητες που καταπιέζουν τακτικά τους μουσουλμάνους».

Οι ηγέτες του ISKP μπορεί επίσης να θεωρούν τη Ρωσία, μαζί με την Κίνα και άλλους, σημαντική για τη συνέχιση της κυριαρχίας των Ταλιμπάν και επιδιώκουν να τους υπονομεύσουν. Μια επίθεση στη Μόσχα θα συνδύαζε έτσι την τοπική και την παγκόσμια ατζέντα που θέτουν.