Λιγότερα συνθήματα…
Με παλαιστινιακές σημαίες να ανεμίζουν υποδέχτηκε η Αθήνα τον νέο χρόνο, στην κεντρική γιορτή της στην πλατεία Συντάγματος – και μαζί ολόκληρη η Ελλάδα, αφού η γιορτή αναμεταδόθηκε από την κρατική τηλεόραση. Ηταν μια επικοινωνιακή μάχη για τη Χαμάς, μια μάχη συμβολισμών, προφανώς σχεδιασμένη, κόντρα στην επίσημη θέση και στάση της ελληνικής πολιτείας στο ζήτημα του πολέμου στη Γάζα, που κερδήθηκε. Στην Ελλάδα τον ξέρουμε αυτού του τύπου τον ακτιβισμό – τυπικότερη εκδήλωσή του είναι τα πανό που κρεμάει από την Ακρόπολη το ΚΚΕ. Κάπου, στο μεγάλο νόημα, γίνεται προσπάθεια να χωθεί το νόημα των ακτιβιστών, με την ελπίδα να φανεί ότι κυριαρχεί. Στο βάθος όμως όλοι κατανοούμε ότι το μόνο που παράγεται είναι λίγο παραπάνω γκρίνια. Δεν χάλασε κι ο κόσμος.
Ελπίζω ότι ο νέος δήμαρχος, Χάρης Δούκας, που χαιρέτισε για πρώτη φορά την πρωτοχρονιάτικη εκδήλωση της Πρωτοχρονιάς, να κατανόησε κι αυτός ότι στα καινούργια του καθήκοντα τα πράγματα είναι πολυπρισματικά και σύνθετα. Η γιορτή της Πρωτοχρονιάς, για παράδειγμα, τείνει να αφορά περισσότερο τους κατοίκους ξένων κοινοτήτων στην Ελλάδα, και χαμηλότερα οικονομικά στρώματα, κι έχει ιδιαίτερη σημασία οι άνθρωποι αυτοί να βγουν από την αφάνεια της ταυτότητάς τους, στον δρόμο της ενσωμάτωσης – όπου ενσωμάτωση δεν σημαίνει πολιτιστική υποταγή αλλά συνύπαρξη και αποδοχή των νόμων και των κανόνων του κράτους δικαίου. Η Αθήνα αυτή την εποχή είναι ένα χωνευτήρι πολιτισμών, αλλάζει πρόσωπο – και το στοίχημα είναι αυτή η μετάβαση να μην παραγάγει εντάσεις αλλά συνύπαρξη. Εντός ενός σχετικώς ευνοϊκού οικονομικού πλαισίου, ίσως η αυτοδιοίκηση έχει να παίξει ρόλο σε αυτό.
Ο χαιρετισμός του νέου δημάρχου έδωσε έμφαση στη συνύπαρξη και στην αλληλεγγύη. Αν δεν ήταν απλή συνθηματολογία, αν όντως θέλει να εργαστεί σε κάτι, πριν θέσει στόχους τη μείωση των ανισοτήτων (που είναι περισσότερο αντικείμενο της κυβέρνησης και της πολιτικής του κράτους) θα ήταν καλύτερο να σκεφτεί πώς η πόλη θα ξαναγίνει πόλη – πώς δηλαδή τα διάφορα γκέτο θα υποχωρήσουν και πώς θα αναδυθούν απ’ αυτά εκ νέου οι γειτονιές. Δεν είναι το μοναδικό ζήτημα της πόλης η αλληλεγγύη – και η αισιοδοξία που ο νέος δήμαρχος διεκδικεί δεν παράγεται με ρητορικά σχήματα αλλά με ουσιαστικές παρεμβάσεις.
Χθες, χρειάστηκε να περπατήσω στην πόλη, σέρνοντας μια βαλίτσα, περίπου την ώρα που ο Χάρης Δούκας χαιρέτιζε τα πλήθη από την εξέδρα. Σε λιγότερα από πεντακόσια μέτρα, μπορώ να του αναφέρω κακοτεχνίες, σπασμένα πλακάκια, αφώτιστα σημεία, βρωμιά, εμπόδια από αυθαίρετες κατασκευές που ξηλώθηκαν, αυτοκίνητα παρκαρισμένα σε σημεία με αποτέλεσμα να πρέπει να κατεβώ στον δρόμο, μηχανάκια που έτρεχαν ανάποδα στο πεζοδρόμιο.
Τα πεζοδρόμια – η επιδιόρθωσή τους και η απελευθέρωσή τους από τραπεζοκαθίσματα που καταλαμβάνουν δημόσιο χώρο. Το κυκλοφοριακό. Το παρκάρισμα. Η ρύπανση και η ηχορρύπανση. Τα σκουπίδια. Και πολλά ακόμα, που συγκαταλέγονται στα θέματα της καθημερινότητας.
Δεν θεωρούνται ενδεχομένως οραματικά, δεν εμπνέουν αλλά είναι ζητήματα τεράστιας έντασης εξίσου σοβαρά και θα έπρεπε να αντιμετωπίζονται επίσης με οραματική διάθεση – επειδή το όραμα των καλών δημάρχων αρχίζει από τις απτές δυσλειτουργίες της πόλης. Για μια αποτελεσματική πολιτική θητεία, την οποία προσωπικά εύχομαι, υπάρχει μια φράση από ένα τραγούδι:
Λιγότερα συνθήματα και πιο πολλή δουλειά.