Εν αναμονή νέας… τουρκικής πρόκλησης η ΕΕ – Τι θα γίνει με τις κυρώσεις
Στάση αναμονής τηρεί η ΕΕ σχετικά με το θέμα των κυρώσεων κατά της Τουρκίας.
Οι γεωπολιτικές και διπλωματικές ισορροπίες, δεν επέτρεψαν στο Συμβούλιο των ΥΠΕΞ της ΕΕ, να προχωρήσει σε μια σκληρή καταδίκη της Τουρκίας για τις προκλητικές ενέργειές της στην Ανατολική Μεσόγειο και την Αγία Σοφία ωστόσο στο τραπέζι τέθηκε θέμα κυρώσεων.
Μπορεί οι θέσεις των Ευρωπαίων να ήταν ένα «βήμα» πίσω από αυτές με τις οποίες προσήλθε η Ελλάδα, όμως στο πλευρό της χώρας μας τάχθηκαν μια σειρά από κράτη – μέλη.
Οι κυρώσεις που μελετά η ΕΕ
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ανάμεσα στις κυρώσεις που έπεσαν στο τραπέζι είναι η διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων αλλά και της προενταξιακής χρηματοδότησης. Μια εξέλιξη που θα είναι ιδιαίτερα δυσμενής για την παραπαίουσα τουρκική οικονομία.
Επιπλέον, σύμφωνα με τον Σκάι συζητείται η ανάκληση της τελωνειακής ένωσης που περιλαμβάνει και συμφωνίες για δασμούς κλπ καθώς και ο τερματισμός της χρηματοδότησης έργων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, όπως και η διακοπή πώλησης όπλων – ανταλλακτικών απ’ όλα τα κράτη – μέλη προς την Τουρκία.
Επίσης, διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι η ελληνική αντιπροσωπεία κατέθεσε το αίτημα να συμπεριληφθούν στον κατάλογο των πολιτικών και οικονομικών κυρώσεων που σχεδιάζονται εναντίον της Τουρκίας συγκεκριμένα μέτρα για τις τουρκικές τράπεζες και την τουριστική βιομηχανία της γειτονικής χώρας.
«Ενεργοποίηση του άρθρου 42 »
Η Αθήνα ζήτησε να αντιληφθούν οι εταίροι την κρισιμότητα της κατάστασης, επισημαίνοντας ότι η χώρα μας μπορεί να βρεθεί μπροστά σε δυσάρεστες εξελίξεις αν η Τουρκία προχωρήσει σε νέα προκλητική κίνηση στην Ανατολική Μεσόγειο.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, το μήνυμα που δόθηκε ήταν πως «αν υπάρξει θερμό επεισόδιο, η Ελλάδα θα αντιδράσει και θα χρειαστεί να ενεργοποιηθεί το άρθρο 42 της Συνθήκης, δηλαδή να ενισχυθεί με απόφαση του Συμβουλίου η χώρα που δέχεται επίθεση».
Το άρθρο 42 προβλέπει ότι «σε περίπτωση κατά την οποία κράτος-μέλος δεχθεί ένοπλη επίθεση στο έδαφος του, τα άλλα κράτη-μέλη οφείλουν να του παράσχουν βοήθεια και συνδρομή με όλα τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους, σύμφωνα με το άρθρο 51 του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών»
Αναφορικά με τα μέτρα που προτείνει η Ελλάδα, «πρόκειται για τομεακά μέτρα. Ο προσδιορισμός για τους τομείς θα συζητηθεί κι εν τω μεταξύ θα συνεχιστούν οι επαφές της Ελλάδας με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης και ως προς αυτό το θέμα» ανέφεραν οι ίδιες πηγές και κατέληξαν ότι «επιδιώχθηκε από ελληνικής πλευράς και επιτεύχθηκε ισχυρή καταδίκη στο ζήτημα της Αγίας Σοφίας» έναντι μιας πιο ήπιας ρητορικής που αρχικά είχε επιλεγεί.
«Υπήρξε ισχυρή καταδίκη της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Ζητήθηκε, μάλιστα, από την Τουρκία να αναθεωρήσει και να αναστρέψει την απόφασή της» δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, μετά το τέλος της συνόδου των ΥΠΕΞ της ΕΕ.
Πρόσθεσε δε, ότι «υπήρξε ευρύτατη συναίνεση να εκπονηθεί, κατόπιν αιτήματός μας, κατάλογος κατάλληλων περαιτέρω μέτρων, δηλαδή κυρώσεων, που θα επιτρέψουν στην ΕΕ να απαντήσει αποτελεσματικά εάν η Τουρκία προχωρήσει στην παραβατική συμπεριφορά της»
Ο κ. Δένδιας δήλωσε ικανοποιημένος «διότι οι εταίροι εξέφρασαν αλληλεγγύη έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου για τις παράνομες τουρκικές ενέργειες σε βάρος της κυριαρχίας και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων. Υπήρξε ευρύτατη συναίνεση να εκπονηθεί, κατόπιν αιτήματός μας, κατάλογος κατάλληλων περαιτέρω μέτρων, δηλαδή κυρώσεων, που θα επιτρέψουν στην ΕΕ να απαντήσει αποτελεσματικά εάν η Τουρκία προχωρήσει στην παραβατική συμπεριφορά της.
Συμφωνήσαμε όπως ο κ. Μπορέλ διερευνήσει τρόπους για τη μείωση των εντάσεων με την Τουρκία, αυστηρά, όμως, στη βάση των Συμπερασμάτων του Συμβουλίου.
Η τουρκική παραβατικότητα θα συζητηθεί, κατόπιν επιθυμίας της ελληνικής και της κυπριακής πλευράς, εκ νέου στο άτυπο Συμβούλιο του Αυγούστου στο Βερολίνο και όχι στο τακτικό Συμβούλιο το Σεπτέμβριο, όπως ήταν η αρχική τοποθέτηση.
Ενημέρωσα, επίσης, τους συναδέλφους ότι θα ζητήσω τη σύγκληση εκτάκτου Συμβουλίου, εάν η Τουρκία μέχρι το άτυπο Συμβούλιο κλιμακώσει την παραβατική συμπεριφορά της», ανέφερε μεταξύ άλλων ο έλληνας ΥΠΕΞ.
Η Ελλάδα προετοιμάζεται για όλα τα σενάρια
Η Ελλάδα προετοιμάζεται για όλα τα σενάρια σε περίπτωση που η Τουρκία «περάσει την κόκκινη γραμμή» με γνώμονα όχι το καλύτερο αλλά το δυσμενέστερο σενάριο, είπε την Τρίτη ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας.
Ελπίζουμε αλλά είναι εξαιρετικά δύσκολο να διορθωθεί το λάθος του Ερντογάν με την Αγία Σοφία, τόνισε μιλώντας στην τηλεόραση του ΣΚΑΙ ο Στέλιος Πέτσας»
«Exθες η ΕΕ μετά το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων έκανε μια ανακοίνωση δια του Μπορέλ που ζητά να αναθεωρηθεί αυτή η απόφαση ωστόσο δεν είμαι αισιόδοξος ότι αυτό θα γίνει», εξήγησε.
«Ενώ εμείς έχουμε δείξει πάντα ότι θέλουμε σχέσεις καλής γειτονίας και ανοικτούς διαύλους επικοινωνίας έρχεται μια τέτοια απόφαση ακατανόητη» είπε, μεταξύ άλλων,
«Επομένως ναι δυσκολεύουν οι σχέσεις μας από εδώ και πέρα» και « Είμαστε πολύ προσεκτικοί να αναδεικνύουμε σε διεθνές επίπεδο αυτά τα θέματα».
Σύμφωνα με τον κ. Πέτσα η Τουρκία με τις κινήσεις της δείχνει ξεκάθαρα την αλλαγή προσανατολισμού της σε σχέση με τη Δύση, καθώς η απόφαση για μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί την απομακρύνει de facto από την Ευρώπη.
«Το θέμα δεν είναι ελληνοτουρκικό είναι διεθνές και παγκόσμιο» είπε χαρακτηριστικά ενώ ανέφερε πως ο Πρόεδρος Ερντογάν δεν είχε προϊδεάσει τον Έλληνα Πρωθυπουργό για τις βλέψεις του για την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί στην τελευταία τους επικοινωνία.
Παράλληλα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος έκανε λόγο για γεγονός που «ανοίγει» ψυχικό χάσμα ανάμεσα στους χριστιανούς και την Τουρκία και δυσκολεύει ακόμα περισσότερο τον διάλογο με την Ελλάδα.
Οι συμμαχίες της Ελλάδας
Στην Αθήνα επικρατεί ικανοποίηση για το γεγονός ότι στην πολύωρη συνεδρίαση (κράτησε έξι ώρες) του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, διαμορφώθηκε επίσης ένα μπλοκ χωρών που ζήτησαν ανοικτά τον προσδιορισμό και την επιβολή ενός καταλόγου κυρώσεων στην Άγκυρα με σκοπό να σταλεί το ξεκάθαρο μήνυμα ότι οι ενέργειες του Ταγίπ Ερντογάν σε βάρος των κυριαρχικών δικαιωμάτων άλλων χωρών της ΕΕ δεν μπορούν να γίνουν ανεκτές.
Μεταξύ αυτών είναι η Γαλλία, το Λουξεμβούργο, η Εσθονία, η Σλοβακία, η Σουηδία, ενώ η Αυστρία ζήτησε ακόμη και τη διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων.
Παρόλ’ αυτά, κάποιοι υπουργοί Εξωτερικών επέμειναν εξαντληθούν τα περιθώρια συνεννόησης με την Άγκυρα, προτού οι Βρυξέλλες επιβάλλουν οικονομικές κυρώσεις.