Η κλιματική αλλαγή τρώει τα ψάρια

Μέσα σε 140 χρόνια η στάθμη της θάλασσας ανέβηκε κατά 25 εκατοστά

Οι θάλασσες σε όλο τον πλανήτη κάθε μέρα γίνονται πιο θερμές και πιο όξινες εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, γεγονός που επηρεάζει τη ζωή δισεκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο. Oπως προκύπτει από στοιχεία της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF για το πώς επηρεάζει η κλιματική αλλαγή τις θάλασσες και την αλιεία, η αύξηση της θερμοκρασίας μεταβάλει την αλατότητα των υδάτων, γεγονός που δυσχεραίνει την προσαρμογή των θαλασσίων ειδών που εξαρτώνται από αυτά για την ανάπτυξή τους. Και οι αρνητικές συνέπειες δεν σταματούν εδώ.

Τα θερμότερα νερά συγκρατούν λιγότερο οξυγόνο και θρεπτικές ουσίες, συντηρώντας λιγότερους θαλάσσιους οργανισμούς και οικοσυστήματα. Μάλιστα, κατά τους ειδικούς, «μελλοντικά αναμένεται να έχουμε διευρυμένες νεκρές ζώνες χωρίς οξυγόνο, που δεν θα υποστηρίζουν καμία μορφή ζωής». Σε ό,τι αφορά την οξύτητα της θάλασσας, εκτιμάται πως έως το τέλος του αιώνα θα αυξάνεται με ρυθμό δέκα φορές ταχύτερο από οποιοδήποτε περιστατικό θαλάσσιας οξίνισης των τελευταίων 55 εκατομμυρίων ετών (!), απειλώντας τους κοραλλιογενείς υφάλους, με τα κοράλλια να δυσκολεύονται να σχηματίζουν τον σκελετό τους, αλλά και τα πτερόποδα, ευαίσθητα μαλάκια, των οποίων το κέλυφος διαλύεται σε πιο όξινες συνθήκες.

Το 2017 σημειώθηκαν οι υψηλότερες θαλάσσιες θερμοκρασίες και τα υψηλότερα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα (CΟ_²) που έχουν καταγραφεί ποτέ. Και καθώς ο πλανήτης θερμαίνεται, οι πάγοι λιώνουν με συνέπεια την άνοδο της στάθμης των θαλασσών, που οδηγεί σε πλημμύρες και απώλεια παράκτιων περιοχών. Υπολογίζεται ότι η στάθμη της θάλασσας ανέβηκε κατά 25 εκατοστά τα τελευταία 140 χρόνια.

Είναι θέμα επιβίωσης. Οι θάλασσες εξασφαλίζουν εισόδημα σε εκατομμύρια ανθρώπους και τροφή σε δισεκατομμύρια. Συντηρούν τη βιοποικιλότητα και ρυθμίζουν το κλίμα. «Ζούμε σε έναν γαλάζιο πλανήτη και η επιβίωση όλων μας εξαρτάται από την υγεία των θαλασσών μας», λένε οι ειδικοί από το WWF. Οι επιστήμονες προβλέπουν ότι για κάθε βαθμό Κελσίου αύξηση της θερμοκρασίας, το παγκόσμιο δυνητικό αλίευμα θα μειωθεί πάνω από τρία εκατομμύρια τόνους. Αυτό σημαίνει ότι για κάθε έναν βαθμό που θα αυξάνεται η θερμοκρασία των θαλασσών μας, θα εξαφανίζονται τρία εκατομμύρια τόνοι ψαριών. Μάλιστα, οι αναπτυσσόμενες χώρες σε χαμηλότερα γεωγραφικά πλάτη, που θερμαίνονται γρηγορότερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο κινδυνεύουν να χάσουν έως και το 50% των ετησίων αλιευμάτων τους. Εδώ, θα πρέπει να σημειωθεί ότι κάποια από τα σημαντικότερα είδη για την επισιτιστική ασφάλεια, όπως ο γαύρος και η σαρδέλα, εξαρτώνται ιδιαίτερα από το κλίμα. Και από το 1961, η ετήσια αύξηση της κατανάλωσης ψαριών παγκοσμίως είναι διπλάσια σε σχέση με την αύξηση του πληθυσμού. Την ώρα που τα ψάρια μέρα με τη μέρα χάνονται από τις θάλασσές μας λόγω της υπεραλίευσης, παράλληλα καλούνται να αντιμετωπίσουν και τις σοβαρές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Πάνω από 58% των πληθυσμών των ψαριών σήμερα βρίσκεται στα πρόθυρα της υπεραλίευσης, ενώ το 33% ήδη υπεραλιεύεται.

Τι μπορούμε να κάνουμε. Σύμφωνα με το WWF, η λύση στο πρόβλημα είναι η «βιώσιμη αλιεία και η υπεύθυνη κατανάλωση ψαριών». Υπολογίζεται πως η βιώσιμη αλιεία σε συνδυασμό με τη λήψη μέτρων για την ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής θα μπορούσε να αυξήσει τα αλιεύματα παγκοσμίως κατά 34% έως το 2100.

Ωστόσο, κατά τους επιστήμονες της περιβαλλοντικής οργάνωσης, για να επιτευχθεί ο προαναφερόμενος στόχος είναι πολύ σημαντικός ο ρόλος των καταναλωτών. Για τον λόγο αυτό, όπως λένε, «πρέπει να επιλέγουμε τα ψαρικά μας υπεύθυνα, δηλαδή αποκλείοντας τον γόνο, τα απαγορευμένα και απειλούμενα είδη και αγοράζοντας ψάρια που αλιεύθηκαν με τη σωστή μέθοδο και τα σωστά εργαλεία».