Անի Ժ. Սարգսյան. Երկրորդ շանս կամ ո՞ւմ է պատկանում Հայկական աշխարհը
Դժվար է... իրոք շատ դժվար է ինձ համար հավաքել մտքերս և խոսել ինչ-որ շանսերի մասին, քանզի հնարավոր է՝ քանի դեռ ես ձեռքս եմ վերցրել գրիչը և վերջին իրադարձություններից ոգեշնչված՝ ցանկանում եմ իմ մեջ կուտակվածը հանձնել թղթին, սահմանին այս ցրտին ու մթին կանգնած են տղաներ, որոնք ինձնից երկուսից երեք տարի էլ դեռ փոքր են և չգիտեն՝ արդյոք ոչ ադեկվատ թշնամին կթողնի ևս մեկ անգամ հիանալու`Արցախի, Հայաստան աշխարհի վրա բացվող արևածագով:
Ցանկանում եմ վստահորեն և առանց երերուն մտքերի նշել, որ մենք երբեք չենք կորցրել և չենք կորցնի Հայկական աշխարհը, քանի որ դա զուտ տարածք չէ: Այն, որ Մեծ Հայքից հիմա մնացել է մի փոքրիկ Հայաստան, ես չեմ համարում կորուստ. սա իրական ձեռքբերում է, որը պետք է գնահատենք և պահպանենք յուրաքանչյուրս: Այս եզրահանգմանը եկել եմ՝ դարեր ի վեր մեզ հետ մարտնչող թշնամիների հզորությունը և նենգությունը հաշվի առնելով, և ինչու չէ, նաև ազգիս պատմության մեջ որոշ դավաճան զավակների առկայության փաստով: Ինչ արած, ինչպես ասում են`գյուղ չկա, որ շուն չլինի: Այսուհանդերձ, մենք կանք, և հպարտությամբ կարող եմ ասել, որ ապրում ենք անկախ Հայաստանում: Դա վկայությունն է այն փաստի, որ մենք չենք կորցրել մեր սեփական երկրի ճակատագիրը տնօրինելու իրավունքը և պետք է ապրենք հենց այդ գիտակցմամբ:
Անկախ աշխարհի՝ ժամանակակից լինելու կամ չլինելու փաստից` մարդու պատկանելությունը առաջին հերթին որոշվում է սեփական անձի ծագման խոր արմատներով`հայի արմատներով, որ որքան էլ ցանկացել ու փորձել են կտրել, միևնույն է ծիլեր է տվել` դիմակայելով բոլոր անմարդկային արհավիրքներին, վերածվելով սաղարթախիտ կաղնու: Եվ հիմա մեծ ցավ, ափսոսանք եմ ապրում, որ այդ կաղնու որոշ դալար ճյուղեր, որոնք ընդամենը տասնութից քսաներկու տարեկան են, պոկվում են անվերադարձ, և ոմանք էլ անհայտ կորում...
Սա ստեղծում է իրական գիտակցում, որ մեզնից յուրաքանչյուրը՝ լինի դա սահմանին կանգնած զինվոր, կամավոր, հրամանատար, երկրի առաջին դեմք, բժիշկ, շինարար, սփյուռքում բնակվող հայրենակից, ուսուցիչ, թե բանկի աշխատակից, պարտավոր է ամեն կերպ պահպանել մեր դարավոր կաղնու անվտանգությունը և նպաստել նոր ճյուղերի և բողբոջների ծաղկմանը խաղաղ և արևաշող երկնքի տակ: Եվ ցանկանում եմ նշել նաև, որ այդ կաղնին արմատներ է գցել ոչ միայն մեր հողի վրա այլ աշխարհի տարբեր վայրերում, շատ անգամ չլսված տեղերում ունի փոքրիկ տունկեր, որոնք հավատարիմ են իրենց արմատներին: Եվ որոնց վերադարձի հույսը մայր հայրենիք, ես և ինձ նման երիտասարդները պետք է չկորցնենք:
Այս ամենով հանդերձ, կոչ եմ անում լինել լավատես, բայց և զգոն: Քանզի բախտի բերմամբ և կարծում եմ ոչ պատահմամբ արմատներ ենք ձգել այնպիսի տարածքում, որը լի է մոլախոտերով և ամեն լավը ոչնչացնելու մոլուցք ունեցող բույսերով: Ինչևիցե մեր խաչն է, պետք է կրենք արժանապատվորեն: Այս ամենից զատ, վստահ եմ մի բանում ևս, որ Աստծո կամքով մենք կարող ենք ապրել և գոյատևել Հայաստան աշխարհում:
Սա մեզ տրված երկրորդ շանս չէ, այլ այն բազում շանսերից մեկը, որոնցից մենք հմտորեն օգտվել ենք դարեր ի վեր և դեռ շարունակելու ենք օգտվել, քանզի Հայկական աշխարհը պատկանում է մեզ` հայերիս, անկախ Հայաստանում բնակվելու կամ չբնակվելու փաստից ու ազգանվան «յան» ածանցից: Մեզ միավորում է հայ լինելը, որը հոգեվիճակ է և միայն հային հարիր մտածելակերպով ուղղորդված գիտակցում...