Gazze’nin gölgesinde Eurovision
2022 yılından bu yana Eurovision Şarkı Yarışması savaşların gölgesinde geçiyor. Rusya-Ukrayna Savaşı yarışmaya o yıllarda damgasını vurmuş, resmi yayın birliği E.B.U. savaşçı ülke Rusya’yı yarışmadan çıkarmış ve tepki oyları ile Ukrayna, yarışmanın 1.si olmuştu. Geçen yılın sonlarında başlayan İsrail ve Filistin savaşından dolayı bu yıl Eurovision Şarkı Yarışması’nda İsrail’in olmaması bekleniyordu ancak durum hiç de sanıldığı gibi olmadı.
İsrail’in yarışmaması için Finlandiya’da başta sanatçılar olmak üzere 14 binden fazla imza toplandı ancak E.B.U. ülkenin yarışmaya katılmasında herhangi bir sakıncanın olmadığını söyledi. Bunun üzerine İsrail şarkısını açıklamıştı: “Octaber Rain” yani Ekim Yağmurları… Bu siyasi göndermeler yapan bir şarkıydı ve yarışmada siyasi şarkı söylemek yasaktı. Tepkiler üzerine İsrail Cumhurbaşkanı’nın da isteği üzerine şarkının ismi ve sözleri değiştirildi. Ne kadar tepki gelirse gelsin artık İsrail resmi olarak yarışmadaydı.
Gelelim İsrail’i ülkesi adına temsil eden Eden Golan’a… Solist yarışma boyunca çok büyük tepkilere maruz kaldı. Öncelikle odasından neredeyse hiç çıkmadı. Yarı final ve büyük finalde İsrail yarışırken ise olanlar oldu. Finalist şarkı söylemeye başladığında ise salonda kimi izleyiciler arkasını döndü, pek çok izleyici ise yuhaladı ya da özgür Filistin diye slogan attı ancak ne var ki tüm bunlar yaşanırken ekran başındaki izleyiciler bir şey hissetmedi. Doğal ortam sesi kısıldı yerine yapay alkış verildi ve arkasını dönen izleyiciler ekrana verilmedi. Salonun hareketliliği dışarıya da yansıdı. Yarışmanın yapıldığı İsveç’in Malmö kentindeki salonun önüne binlerce Filistin destekçisi bayraklarıyla geldi ve geniş kalabalıklar oluşturarak slogan attı. Tüm bunlar yine de İsrail’in yarışmasına engel olamadı. İsrail büyük finalde şarkısını okurken pek çok basın kuruluşu basın odasını terk ederken sanatçıyı sadece İsrail basını alkışladı. İsrail tüm bu protestolara kendini hazırlamıştı. Sanatçı Golan, sosyal medya hesabında prova yaparken ekip arkadaşları onu yuhaladı, ona hakaret etti ve bağırdı. Onlarca ülke, binlerce insan İsrail’i istemezken o yarışabilmek için şarkının adını sözlerini bile değiştirmişti.
Yüzdeki ateşkes yazısı
E.B.U. çok net şekilde yarışmanın siyasetten uzak olduğunu belirterek Filistin bayrağının ve sembollerinin yarışmada yer almasının yasak olduğunu yarışma öncesi ilan etmişti. Yarışmacılar ise bambaşka yollar ile Filistin’e destek vermeye çalıştı. İrlanda adına yarışan Bambia Thug, İrlanda’nın eski alfabesini yüzüne resmetti ve alttan okuyunca “Ateşkes” yazdığı ortaya çıktı. Hemen müdahale edilip bu makyaj sildirildi.
Hollanda diskalifiye edildi
Ortak basın toplantısında İsrail’e en çok tepkiyi Hollanda ve Yunanistan verdi. Hollanda temsilcisi, İsrail sorularını yanıtlarken yüzünü bayrağı ile kapattı. 68 yıllık Eurovision Yarışması’nda bir ilk yaşandı. Hollanda adına yarışan Joost Klein yetkililer ile tartıştı, soruşturma başlatıldı ve yarışmadan diskalifiye edildi. Öte yandan Klein, İsrail’i en çok protesto eden kişi olarak tanınması yarışmadan diskalifiye edilmesinde önemli bir rol oynadı mı, sorusunu sordurdu.
Belçika yayını kararttı
Basın toplantısında Yunanlı sanatçı Marina Satti ise uykusu gelmiş gibi davranarak İsrail’i dinlemedi ve yüzünü uyuyormuş gibi yaparak masaya kapadı. Belçika resmi yayın kanalı VRT ise İsrail yarışırken ekranını kararttı ve ekrana “Bu bir sendika eylemidir. İsrail devletinin insan hakları ihlallerini kınıyoruz ayrıca İsrail, basın özgürlüğünü yok ediyor. Bu nedenle yayınımıza bir süreliğine ara veriyoruz. “Ateşkes, şimdi” yazısını verdi. Portekizli sanatçı ise solist Lolanda, tırnaklarını Filistinli sanatçı Naci El Ari’nin desenlerinden esinlenerek kefiye desenleri ile boyadı.
Türkiye’den İsrail’e tepki
“Türkiye Eurovision Klubu OGAE Türkiye”nin düzenlediği yaklaşık bin kişinin katıldığı İstanbul, Etiler’deki büyük finalin izlendiği dev salonda İsrail sahneye çıktığında tüm Türk izleyicileri hep bir ağızdan İsrail’i yuhaladı ve protesto etti.
Yahudi lobisi mi son anda oyları artırdı
Büyük finalin oylamalarında ülkelerin 5 kişiden oluşan profesyonel müzisyenlerden oluşan jürileri oylamanın yüzde 49’unu oluştururken kalan kısım ise halk oylamalarından oluşuyor. Tüm ülkeler sırayla müzik jürisi oyunu verdikten sonra İsviçre ön sıralarda yer alırken İsrail oldukça gerilerdeydi. Halk oylamasına sıra gelince durum tamamen değişti ve İsrail ilk 5’e yerleşirken, İsviçre 591 puan ile ilk sıradaki yerini korudu. Profesyonel jüriden aldığı oylar ile sonlarda yer alan İsrail’in halk oylamaları ile ilk 5’e gelmesi dünyadaki Yahudi örgütlerinin gücünü bir kez daha gözler önüne mi seriyor yoksa şarkıyı halk mı çok sevdi, bunu bilemiyoruz.
Huzur'daki ''Nuran''a ilham veren annem ve Nesterin Teyze