World News in Kyrgyz

Түштүк Кореянын атайын прокурору мурдагы президент Юн Сок Ёлду адилеттүүлүккө тоскоолдук кылуу иши боюнча 10 жылга эркинен ажыратууну өтүндү. Бул тууралуу Рёнхап агенттиги кабарлады. Жалпысынан Юн Сок Ёлго каршы төрт кылмыш иши козголгон. Алар 2024-жылдын 3-декабрында өлкөдө аскердик абал киргизүүгө байланыштуу. Адилеттүүлүккө тоскоолдук кылуу ишинин алкагында Юн Сок Ёл 2025-жылдын январында өзүнүн кармалышына жол бербегени, аскердик абал киргизүү тууралуу жарлык чыгарып, кийин аны жок кылганы, ошондой... Читать дальше...

Кыргызстан менен Тажикстан ортодогу чек ара тилкесинде айырбаштаган айылдардагы кыймылсыз мүлктү өткөрүп алуу жана өткөрүп берүү ишин жыйынтыктады. Бул тууралуу 26-декабрда президенттин Баткен облусундагы ыйгарым укуктуу өкүлүнүн басма сөз кызматы билдирди. Мекеменин маалыматына караганда, 24-декабрда кыймылсыз мүлктү инвентаризациялоо боюнча биргелешкен комиссиянын төрагалары – Кыргызстандын президентинин Баткен облусундагы ыйгарым укуктуу өкүлүнүн биринчи орун басары Бактыбек Токсонбаев жана Тажикстандын... Читать дальше...

Президент Садыр Жапаров IV курултайдын 690 делегатынын ичинен 71и соңку парламенттик шайлоого барганын айтып алдаганын билдирди. Бул тууралуу Фейсбуктагы баракчасына жазып, алардын аты-жөнүн ачык атабоону чечкенин белгиледи: "Төртүнчү элдик курултайдын экинчи күнү – бүгүн, 26-декабрда, делегаттардын суроолоруна жооп бердим. Буга чейин делегаттардын бири шайлоого байланыштуу суроолорун берген эле. Жогорку Кеңештин депутаттарын шайлоого байланышкан маселелерге токтолуп, добуш берүүгө жарандарыбыз... Читать дальше...

Бишкектеги Октябрь райондук соту "Трансформация" элдик кыймылынын координатору, жарандык активист Бекназар Айталиевди калайман башаламандыкка чакыруу беренеси менен козголгон кылмыш ишинде күнөөлүү деп таап, ага үч жылдык пробациялык жаза чегерди. Бул тууралуу аталган соттон кабарланды. Айталиев ушул жылдын август айында кармалган. Ички иштер органдары анын камалышынын чоо-жайы тууралуу маалымат берген эмес. Анын алдында, 7-августта Айталиев Бишкектеги Көк-Жар жаңы конушунун №172 контурунда мыйзамсыз... Читать дальше...

Күйөөсүнүн огунан мерт болгон Жибек Урустемованын өлүмүнө байланыштуу козголгон кылмыш ишин андан ары ички иштер органдары эмес, Улуттук коопсуздук мамлекеттик комитети (УКМК) иликтейт. Бул тууралуу атайын кызмат 26-декабрда кабарлады. Анда УКМКнын төрагасы Камчыбек Ташиевдин тапшырмасы менен борбордук аппаратта тергөө тобу түзүлгөнүн, кылмышка шектүү, мурдагы милиция кызматкери атайын кызматтын тергөө абагына которулганы айтылат. "Жалпыга маалымдоо каражаттарында жана социалдык тармактарда үч баланын... Читать дальше...

26-декабрда Бишкекте өткөн IV Элдик курултайдын экинчи, жыйынтыктоочу күнүндө тышкы карыз, жабык жайлардагы адам укугунун сакталышы, жер мунапысы, чет жакта жашаган мекендештердин шайлоого талапкер катары катышуу укугу, үй-бүлөлүк зомбулук, мектеп маселеси жана башка көйгөйлөр көтөрүлдү.

IV Элдик курултайдын жүрүшүндө Кара-Суу районунан келген делегат Эстебес Маматов өлкө 12 жылдык билим берүү программасына өткөнү менен окуучуларда кызыгуу жок экенин, бир класста 50дөн бала отурган мектептер бар экенин айтты. Президент Садыр Жапаров класстар толуп калган деген маселе 12 жылдык окутууга тиешеси жоктугун, бул ички жана сырткы миграциянын көйгөйү экенин, өзгөчө Бишкек, Ош жана Манас шаарларында билинип жатканын айтты. Окуучу батпай жатышынын экинчи себеби деп ата-энелер балдарын орус мектепте окутууга көбүрөөк ыктап жатканын... Читать дальше...

Кыргызстандын тышкы карызы 2035-жылга чейин толук жабылат. Бул тууралуу 26-декабрда Бишкекте IV Элдик курултайда делегаттардын суроолоруна жооп берип жатып президент Садыр Жапаров билдирди. Жыл өткөн сайын тышкы карыз өсүп жатканын айткан Жапаров 2022-жылы 392 млн, 2023-жылы 595 млн, 2024-жылы 688 млн, ал эми 2025-жылдын эсебинен тышкы карыздын 857 млн доллары төлөнгөнүн айтты. Ал ошондой эле келерки жылы 1 млрд 48 млн, 2027-жылы 1 млрд 277 млн, ал эми 2028-жылы 1 млрд 326 млн сом сырткы карыз төлөнөрүн кошумчалады. Читать дальше...

Президент Садыр Жапаров Бишкекте курултайда жабык жайлардагы адам укугу бузулган учурлар тууралуу даттанган Ош шаарынан келген делегат, адвокат Айсалкын Карабаевага жооп берди. Анда тергөө абактары курорт эмес экенин белгилеп, өзү абакта отурган кезде түрмөнүн шартына даттанбаганын айтты. "Тергөө абактары курорт эмес да, ошон үчүн тергөө абактары. Жылыткычтарды коюуга уруксат жок. Аны күнү-түнү дебей сайып коюп, светке мамлекеттин эсебинен биз төлөйбүз. Ал жакта өзүнүн жылуулугу жетет. Мен деле бир эмес эки жолу камалып чыктым... Читать дальше...

Президент Садыр Жапаров Бишкекте өтүп жаткан IV Элдик курултайда делегаттардын жер мунапысына байланыштуу кайрылуу жана суроолоруна кеңири токтолду. "Тилекке каршы, биздин бийликтегилер да аралашып, 50, 100 гектар жерлерди "мафия" кылган. Анын кесепетинен жакын эле арада Чүй облусунда президенттин өкүлүнүн орун басары камалды. Жер маселесине аралашкан аким, акимдердин орун басарларынын баары азыр камакта. Алар бош жаткан жерлерди "2005-жылы эле салып алгам" деген шылтоону айтасың деп пайдубалын куйдуруп... Читать дальше...

Казакстандын КазТаг маалымат агенттигинин башкы редактору Амир Касенов үй камагына чыгарылды. Бул тууралуу аталган агенттик 25-декабрда кабарлады жана Касенов тергөө жүрүп жаткан маалда үй камагында болорун билдирди. Касеновдун бөгөт чарасы каралган сот жараянына өз эрки менен беш адвокат катышкан. Ал 23-декабрда кечинде Астана шаарында полицияга чакырылгандан кийин камалган. Маалымат агенттигинин башчысы Асет Матаев муну "укуктук чектен чыккандык" деп атаган жана буга байланыштуу Freedom finance компаниясын... Читать дальше...

Президент Садыр Жапаров Бишкекте өтүп жаткан IV элдик курултайдын экинчи күнүндө жарыш сөзгө чыккан, Баетов–Кош-Дөбө жолунун көйгөйүн айткан Нарындагы Ак-Талаа районунан келген делегет Анарбек Турдалиевге жооп берди. Анда темир жол куруп жаткан компаниялардын машиналары жолду чаңдатып, бузуп жатканына төрт-беш жыл чыдаш керектигин билдирди. "Делегат Баетов–Кош-Дөбө жолу бузулуп кетти дейт, жолубуздун баары бузулуп жатат, машиналар жолубузду талкалап жатат дейт. Эми, чыдап койгула. Көп болсо бир төрт-беш жыл чыдасаңар. Читать дальше...

Аялын, балдарын таштап, аларга зомбулук көрсөткөн эркектерди мамлекеттик жумушка кабыл албоо сунушу 26-декабрда Бишкекте өтүп жаткан IV Элдик курултайда айтылды. Мындай пикирин Бишкектин Ак-Ордо конушунан делегат болуп шайланып келген Жолдошбек Турдубаев билдирди. Ал соңку жылдарда аялдарга болгон зомбулук күч алганын, мындай эркектерди мамлекеттик жумушка албай, Жогорку Кеңештин жана ошондой эле айылдык, шаардык кеңештердин депутаттыгына баруусуна тыюу салуу керектигин белгиледи. 23-декабрда Бишкекте... Читать дальше...

Бишкекте өтүп жаткан IV курултайдын экинчи күнүндө жарыш сөзгө чыккан, Орусиядагы кыргыз диаспораларынан шайланып келген делегат Казыбек Усупов чет жерде жүргөн кыргыз жарандарынын шайлоого талапкер катары катышуу укугу чектелгени тууралуу маселе көтөрдү. Ал көп убакыт башка мамлекетте жүргөнү үчүн шайлоого катыша албай калганы туура эмес экенин айтып, тескерисинче, аларга атайын квота бөлүп берүүнү сунуштады. "Чет жерде жүргөн мекендештер Жогорку Кеңештин депутаты боло албайт деген мыйзамды алып салууну сунуштайм. Читать дальше...

АКШнын президенти Дональд Трамп анын буйругу менен америкалык аскерлер Нигериянын түндүк-батышында "Ислам мамлекети" террордук уюмуна чабуул жасаганын билдирди. Ал Truth Social социалдык тармагына өзү "террорчу наадандар" деп атаган жихадисттер "бир канча жыл бою негизинен бейкүнөө христиандарга кол салып. fkfhls мыкаачылык менен өлтүрүп келген" деп жазды. "Мен буга чейин ошол террорчуларга эгер христинадарды өлтүрүүнү токтотпосо катуу жазаланарып эскерткем, азыр ошол ишке ашып жатат. Согуш министрлиги... Читать дальше...

Министрлер кабинетинин токтому менен Кыргызстанда мамлекеттик, муниципалдык мекеме-уюмдардын, мамлекеттик бюджеттен каржыланган ишканалардын кызматкерлеринин жаңы жылдык эс алуу күндөрүн эки календардык күнгө – 2026-жылдын 8-9-январына чейин узартуу чечими кабыл алынды. Муну менен кыргызстандыктар 12-январга чейин эс алышат. "Мындай чечим үй-бүлө институтун бекемдөө жана кышкы каникул учурунда ата-энелердин балдары менен бирге эс алуусу үчүн кошумча шарт түзүү максатында кабыл алынган. Ага ылайык... Читать дальше...

Орусиянын Оренбург облусунда жол кырсыгынан Кыргызстандын үч жараны, алардын арасында эки жашар бала мерт болду, дагы эки кыргызстандык жараат алды. Жергиликтүү басылмалардын билдиришинче, М-5 "Урал" трассасында үч машина кагылышкан. Аварияда жалпы беш адам жараат алганы, алардын бири жаш бала экени кабарланды. Кырсыктын себептери азырынча белгисиз. Кыргызстандын Тышкы иштер министрлиги (ТИМ) бул маалыматты ырастады. Анда 1977-жылы туулган Ж.Ж.М., 1997-жылы туулган Э.А.А. жана 2023-жылы төрөлгөн бала мерт болгонун... Читать дальше...

Күйөөсүнүн колунан каза болгон Жибек Рустемованын сөөгү 25-декабрда жерге берилди. Аны өз үйүндө күйөөсү тапанча менен атып салган. Кылмышка шектүү кармалып, "Адам өлтүрүү" беренеси менен кылмыш иши козголуп, тергөө жүрүүдө. Кылмышка шектүү мурда Бишкектин жол коопсуздугун тескеген башкармалыгында иштегени, милициянын улук лейтенанты наамы бар экени, 2021-жылы шаардык кеңешке депутаттыкка талапкер болгону, социалдык түйүндөрдө пауэрлифтинг жана бодибилдинг менен алектенген активдүү колдонуучу катары да таанымал экени билдинди.