Հարկային օրենսգրքի հետագա փոփոխությունների կարևորագույն տարրերն են լինելու գույքահարկի փոփոխությունը և եկամուտների ամբողջական հայտարարագրումը. Մ. Առաքելյան (տեսանյութ)
Ըմպելիք արտադրողների և գրավատների հարկերի ավելացումը միանշանակ քննարկման առարկա կդառնա ԱԺ-ում: Կառավարության ներկայացրած առաջարկներն ամենևին նպատակ չունեն որոշակի ոլորտում առաջացնել դժվարություններ, առավել ևս ՓՄՁ-ների համար: Հետևաբար հնարավոր է, որ որոշակի փոփոխություններ լինեն: Համոզված եմ, որ ընդունվելու փուլում Հարկային օրենսգրքից կլինեն նվազագույն դժգոհություններ: Այս մասին Tert.am-ի հետ հարցազրույցում ասաց վարչապետի խորհրդական, «Առաքելություն» կուսակցության անդամ Մեսրոպ Առաքելյանը:
Նրա խոսքով՝ ակցիզային հարկը գործող հարկային օրենսգրքով երկու արտահայտում է ունեցել՝ տոկոսային և ֆիքսված գումարային:
«Հաշվի առնելով միջազգային փորձը՝ այսօր ակցիզային հարկով հարկվող բոլոր ապրանքների մասով ՀՕ-ում կատարվել է ճշգրտում, և բոլոր ապրանքներն այսուհետ արդեն ֆիքսված ակցիզային հարկ են վճարելու: Իհարկե, համաձայն ենք, որ այդ ապրանքատեսակներն ունենում են տարբեր գներ, օրինակ, 100 դրամ ակցիզային հարկը 1000 դրամանոց խմիչքի համար այլ տոկոս է կազմում, 2000 դրամանոցի համար՝ այլ տոկոս: Ամբողջովին հավասարություն հնարավոր չէ, և ակցիզային հարկի գաղափարը հենց դրանում է»,- ասաց վարչապետի խորհրդականը:
Ինչ վերաբերում է գրավատների և փոխանակման կետերի տարեկան տուրքը 60 անգամ բարձրացնելուն, Մեսրոպ Առաքելյանը նկատեց, որ այս ոլորտում փոփոխություններ 10-յակ տարիներ տեղի չեն ունեցել, սակայն տնտեսվարողների մտահոգությունը նույնպես տեղին է:
«Տուրքերի, ընդհանրապես հարկային բեռի կտրուկ բարձրացումը ցանկացած բիզնեսի համար կարող է բերել խնդիրներ: Կարծում եմ՝ ֆինանսական ոլորտում ներգրավված ընկերությունների տարբերակումը նույնպես պետք է նաև այս պետտուրքի վրա անդրադառնա: Այս դեպքում գրավատների և փոխանակման կետերի առաջարկվող փոփոխությունների արդյունքում պետական տուրքը բավականին մոտենում է բանկերի և վարկային կազմակերպությունների պետական տուրքին, որը համարժեք չէ: Նաև որոշակի փոփոխություններ այս ոլորտում լինեն, կառավարությունը բաց է քննարկման համար: ԱԺ-ում այս փոփոխությունները ևս կճշգրտվեն և չեն վնասի մի քանի հարյուր ֆինանսական կազմակերպությունների»,- հայտնեց նա:
Ինչպես հայտարարվել է վարչապետի կողմից, Հարկային օրենսգրքի ներկայիս տարբերակը հրատապ խնդիրների լուծման համար է, իսկ Հարկային օրենսգրքի հետագա փոփոխությունների մեջ, Մեսրոպ Առաքելյանի խոսքով, կարևորագույն մաս է կազմելու գույքահարկի դրույքաչափի փոփոխությունը:
«Մենք համարում ենք, որ եկամուտների կամ, այսպես ասած, հարուստների և աղքատների բևեռացումն արտահայտվում է ավելի շատ գույքով, ոչ թե աշխատավարձով: Այս պահին գույքահարկի գործող համակարգը չունի այն պրոգրեսիվությունը, որն իրականում կա: Օրինակ, 100 հազար դոլարանոց գույքի և 10 մլն դոլարանոց գույքի հարկման տարբերակումն այդքան էլ մեծ չէ: Եկամուտների և ունեցվածքի առկա բևեռացման հետ կապված արդար հարկման մեխանիզմ դնելու մասը տեսնում ենք գույքահարկի փոփոխություններով»,- հայտնեց վարչապետի խորհրդականը:
Հարկային համակարգի երկարաժամկետ փոփոխությունների կարևորագույն տարրերից մեկը նաև լինելու է եկամուտների ամբողջական հայտարարագրումը: Ըստ նրա՝ ամբողջական եկամուտների հայտարարագրումը և դրա հարկումը, ի տարբերություն գործողի, բավականին արդար համակարգ է:
«Միջազգային փորձն այստեղ տարբեր մոտեցումներ ունի, սակայն մենք չպետք է մոռանանք նաև հայկական իրականությունը, այսինքն՝ հասկանանք՝ ՀՀ քաղաքացին, Հայաստանում եկամուտ ստացողը ինչ աղբյուրներից է եկամուտ ստանում: Ցավոք, մեզ մոտ եկամուտների մեջ բավականին մեծ մաս են կազմում ոչ միայն չգրանցված, այլև չկարգավորված, մասնավորապես՝ գյուղատնտեսական ոլորտը: Այսօր նաև 2 մլրդ-ից ավելի մասնավոր տրանսֆերտներ ունենք: Այսինքն՝ մենք ունենք բավականին լուրջ առանձնահատկություններ և բավականին նուրբ և զգայուն ոլորտներ, խոր ուսումնասիրության անհրաժեշտություն կա»,- ասաց նա:
Մեսրոպ Առաքելյանը բացառեց, որ եկամուտների ամբողջական հայտարարագրման մշակման փուլում կներդրվի տրանսֆերտների կրկնակի հարկման մեխանիզմ. «Նման քննարկում չկա»: