مراحل نصب، وظایف و اختیارات قیم

دانستنی‌های حقوقی

خبرگزاری میزان– پدر یا جد پدری (پدربزرگ پدری) سرپرست طفل، غیررشید یا مجنون هستند و با وجود آن‌ها نوبت به قیم نمی‌رسد بنابراین وقتی قیم تعیین و نصب می‌شود که پدر یا پدربزرگ پدری زنده نباشند.

مطابق قانون و رویه دادگاه‎ها تمام افراد کمتر از ۱۸ سال تمام شمسی حق تصرف و مداخله در امور مالی خود را ندارند و به تغییر حقوقی رشید محسوب نمی‌شوند همچنین پسران کمتر از ۱۵ سال و دختران کمتر از ۹ سال تمام در امور غیرمالی نیازمند سرپرست هستند و طفل محسوب می‌شوند.

از طرفی تمام افرادی که توانایی ذهنی اداره اموال خود را ندارند (سفیه و مجنون) نیازمند سرپرستی هستند. به این افراد محجورگفته می‌شود.
 
ولی قهری کیست؟

پدر یا جد پدری (پدربزرگ پدری) سرپرست طفل، غیررشید یا مجنون هستند و با وجود آن‌ها نوبت به قیم نمی‌رسد بنابراین وقتی قیم تعیین و نصب می‌شود که پدر یا پدربزرگ پدری زنده نباشند.

هرکدام از پدر یا جد پدری در زمان حیات می‌تواند برای بعد از خود و سرپرستی کودک و مجنون وصی مشخص کند.  

در این صورت نیز تا زمانی که وصی باشد نوبت به قیم نمی‌رسد. به عبارت دیگر مادامی که پدر، جد پدری یا وصی منتخب آن‌ها باشد، قیم تعیین نخواهد شد و با عدم وجود آنهاست که نوبت به نصب قیم (سرپرست قانونی) می‌رسد.

مطابق ماده ۱۱۸۴ قانون مدنی اصلاحی سال ۱۳۷۹ اگر، ولی قهری مراعات مصلحت طفل را نکند به درخواست یکی از بستگان طفل و اثبات آن، دادگاه، ولی قهری را عزل می‌کند و به جای آن قیم تعیین می‌کند.  

اگر، ولی قهری (پدر یا جد پدری) بیمار باشند یا با توجه به کهولت سن قادر به اداره امور محجور نباشد، دادگاه پس از تشخیص فردی را به عنوان امین همراه، ولی قهری خواهد کرد.
 
برای چه کسانی قیم تعیین می‌شود؟

پدر یا جد پدری، سرپرست طفل، غیررشید یا مجنون هستند و با وجود آن‌ها نوبت به قیم نمی‌رسد بنابراین وقتی قیم تعیین و نصب می‌شود که پدر یا پدربزرگ پدری زنده نباشند.

اما در زمانی که پدر و جد پدری حضور ندارند، مادر تا زمانی که ازدواج نکرده است و با داشتن صلاحیت، بر سایر بستگان محجور برای قیمومت اولویت دارد.

در صورت محجور شدن مادر، شوهر او در صورت داشتن صلاحیت بر سایر نزدیکان و بستگان زن اولویت دارد و در نبود اشخاص مذکور سایر بستگان محجور با داشتن صلاحیت بر سایرین مقدم هستند.  

کسانی که محکوم قطعی به سرقت، کلاهبرداری، اختلاس، ورشکستگی، تجاوز، جرایم منافی عفت، جنایت علیه اطفال شده یا معروف به فساد اخلاق باشند نباید به عنوان قیم منصوب شوند.

همچنین قیم یا اقوام درجه یک قیم نباید با محجور پرونده مالی و غیرمالی در دادگاه داشته باشند.
 
اهم وظایف و اختیارات قیم 

قیم نماینده قانونی شخص محجور است. پس مواظبت از کلیه امور مالی محجور با قیم است.

قیم باید قبل از هر اقدامی لیست کامل اموال و دارایی بالقوه و بالفعل محجور را به دادسرای امور سرپرستی ارائه کند و در صورت پنهان‎کاری تعمدی از قیمومت عزل خواهد شد.

قیم باید لااقل سالی یک بار شرح اقدامات مالی خود را به دادسرای سرپرستی اعلام کند. وی به عنوان نماینده قانونی نمی‎تواند در دادگاه یا دادسرا پرونده مربوط به محجور را با صلح خاتمه دهد مگر با تصویب دادسرای امور سرپرستی.

هرگاه قیم زن باشد و ازدواج کند، باید به دادگاه (دادسرای امور سرپرستی) اعلام کند. در صورت عدم اعلام، این موضوع می‌تواند از علل عزل او باشد.

انتهای پیام/