Новости за 12.02.2020

12-февралда «Журналисттик иликтөөлөр фонду» уюштурган "2019-жылдын мыкты журналисттик иликтөөсү" сынагынын жеңүүчүлөрү аныкталды. Бул сыйлык иликтөөчү журналисттерге эки жылдан бери берилет. Сынакты "Журналисттик иликтөөлөр фонду" уюштуруп келатат.

12-февралда "Фейсбук" Орусия менен Иранда түзүлгөн, бири-бирине байланышпаган эки тармакты (аккаунттар, барактар жана топтор) жапты. Бул тармактар “чет элдик чалгын кызматтары менен кандайдыр бир байланышы бар” деген шек туудурган. "Фейсбук” компаниясынын коопсуздук саясаты боюнча жетекчиси Натаниэл Глейхер эки тармактын иштөө тартиби “координацияланган” жана “жалган аккаунттарга” жамынып алып, “өкмөттүн же чет элдик тараптын” атынан билдирүү тараткан деп айтты. Орусиялык тармак негизинен Украинаны жана анын коңшу өлкөлөрүн бутага алса... Читать дальше...

Азербайжан полициясы өткөн парламенттик шайлоодо оппозиция же көз карандысыз талапкер катары шайлоого катышып, соңунда шайлоону "таза өткөн жок" деп сындап чыккан 20 талапкерди кармады. Парламенттик шайлоону эл аралык байкоочулар ошол күнү эле сындашкан. 11-февралда парламенттик шайлоого нааразы болгондор Борбордук шайлоо комиссиясынын имаратынын алдына келип, нааразылык ирээтинде жуурканга оронуп отуруп алышкан. Акциянын бардык катышуучуларын полиция кармап кетти. Азербайжандын ички иштер министри Эхсан Захидов «акция мыйзамсыз... Читать дальше...

Кыргызстанда жугуштуу сарык оорусуна чалдыгып, боору жарабай калган өнөкөт оорулуулар 2008-2018-жылы расмий маалыматтар боюнча 250 миңдин тегереги деп белгиленген. Өлкөдө гепатиттин А, В, С түрү улам жайылууда. Буга эмне себеп? Эмнеге мамлекет бул оору менен жабыркагандарды көз жаздымда калтырууда?

Пакистандын соту 2008-жылкы Мумбайдагы террордук чабуулдун уюштуруучусу делген Хафиз Саидди "терроризмди каржылаган" деген эки иш боюнча 11 жылга эркинен ажыратты. 12-февралда Лахордогу сот ага 30 миң рупий (194 АКШ доллары) айып салды. Дагы бир айыпталуучу, Саиддин жакын өнөктөшү Малик Зафар Икбалга да ушундай эле жаза чегерилди. Саид былтыр июль айында кармалып, ага ишмердигине тыюу салынган уюмга каражат чогулткан деген кине коюлган. Ал коюлган күнөөнү мойнуна алган эмес. «Лашкари Таиба»... Читать дальше...

Казакстандын Башкы прокуратурасы улут аралык кастыкка үндөп, башка улуттарга күч колдонгон үч адамдын тек жайы аныкталганын 12-февралда билдирди. Башкы прокурордун орун басары Булат Дембаев буларды айтты: «Алматы шаарынын тургуну "Фейсбук" аркылуу элди улут аралык кастыкка тукурган. Тараз шаарынын тургуну "Вотсап" аркылуу улут аралык чатакка үндөгөн». Башкы прокуратура шектүүлөр кармалганы же издөөдө жүргөнү тууралуу маалымат бере элек. Казакстандын Жамбыл облусуна караштуу Кордай районунда 7-февралда этнос аралык чыр чыккан. Читать дальше...

Орусия калкынын президент Владимир Путинге болгон ишеними эки жылда дээрлик эки эсе азайды. "Левада" борборунун соңку сурамжылоосу көрсөткөндөй, азыр президентке элдин үчтөн бир бөлүгүнөн бир аз көбү гана ишенет. Бирок Путин жүргүзгөн саясатты колдогондордун катары дале калың.

Чеченстандын президенти Рамзан Кадыровдун 23 жаштагы жээни Хамзат Кадыров жумурияттын Коопсуздук кеңешинин башчылыгына дайындалды. Ал буга чейин Курчалоев районун башкарып турган. Бул тууралуу Рамзан Кадыровдун аталаш тууганы, Шалин районунун акими Турпал-Али Ибрагимов "Инстаграмдагы" баракчасына жазган. Маалымат "Кавказ реалии" сайтына чыккандан кийин Турпал-Али Ибрагимов "Инстаграмдагы" билдирүүсүн өчүрүп салган. Чеченстан бийлигинин басма сөз кызматы жаңы дайындоо тууралуу  маалыматты тастыктаган да, жокко чыгарган да жок. Читать дальше...

Адамдар эмне үчүн жашайт? Жашоонун маани-маңызы эмнеде? Максаттуу өмүр сүрүү деген эмнени билдирет?

Тиешелүү жарлыкка президент Сооронбай Жээнбеков 12-февралда кол койду. Бул тууралуу Президенттик аппараттын басма сөз кызматы кабарлады. Акрам Мадумаровду вице-премьер-министрлик кызматка бекитүүнү Жогорку Кеңеш 12-февралдагы отурумунда колдоп берген. Мадумаров 2019-жылдын апрелинен тартып өкмөттүн Баткен облусундагы өкүлү болуп иштеген. Ага чейин Мамлекеттик кадр кызматын жетектеген. Мурдагы вице-премьер-министр Жеңиш Разаков кызматтан кетүүгө арыз жазып, жарлыкка президент Сооронбай Жээнбеков 11-февралда кол койгон. Читать дальше...

Орусиялык окумуштуулар жана илимий журналисттер «Сеть» тобунун соттолгон мүчөлөрүн колдоп, ачык кат жарыялашты. Кат Орус илимдер академиясынын Ядролук иликтөөлөр институтунун илимий кызматкери Борис Штерндин "Фейсбуктагы" баракчасына чыкты.     Катта илимпоздор соттун өкүмүнө нааразы болуп турушканы айтылат. «Сеттин» иши тууралуу биз билгендин баары анын жасалма экенин көрсөтөт. Эч бир мыйзамга сыйбаган өкүм биздин өлкөнүн сот системасынын тушалып калганынын далили» - деп айтылат кайрылууда. ... Читать дальше...

Мамлекеттик каттоо кызматынын мурдагы бөлүм башчысы Насирбек Алмаматовду абактан чыгарган Бишкек шаардык сотунун судьяларына сөгүш берилди.

Беларустун "Динамо-Минск" футбол клубу Кыргызстандын улуттук курама командасынын капитаны Валерий Кичин менен келишимди токтотту. Бул тууралуу 12-февралда клубдун сайтында жарыяланды.   Маалыматта "Динамо-Минск" Валерий Кичинге кызматташтык үчүн ыраазычылык билдирип, карьерасына ийгилик каалаган. Аягында Беларустун командасын колдогон кыргызстандыктарга "Чоң рахмат!" - деп кыргыз тилинде ыраазычылык билдирилген.  27 жаштагы Кичин "Динамо-Минск" менен 2019-жылдын июль айында келишим түзгөн болчу. Читать дальше...

Парламент Кыргызстандын вице-премьер-министри кызмат ордуна сунушталган Акрам Мадумаровдун талапкерлигин жактырып, 12-февралда Жогорку Кеңештин токтому кабыл алынды.  Акрам Мадумаров 2019-жылдын апрель айынан бери өкмөттүн Баткен облусундагы ыйгарым укуктуу өкүлү болуп иштеп жаткан. Ага чейин Мамлекеттик кадр кызматын жетектеген. Мурдагы вице-премьер-министр Жеңиш Разаков кызматтан кетүүгө арыз жазып, жарлыкка президент Сооронбай Жээнбеков 11-февралда кол койгон. Разаков үй-бүлөлүк шартына... Читать дальше...

Президент Сооронбай Жээнбеков бизнес ассоциациялар жана ишкерлер "укук коргоо жана мамлекеттик текшерүү органдары аларга басым кылып жатканын" айтып, даттанганын билдирди. Мамлекет башчы бул тууралуу 12-февралда Бишкекте «Ала-Арча» мамлекеттик резиденциясында өткөн Өнөр жайын жана ишкердикти өнүктүрүү боюнча комитеттин экинчи жыйынында айтты. Жээнбеков аймактарга инвестиция тартуу талаптагыдай жүрбөй жатканын белгилеп, Жогорку Кеңеш, сот, укук коргоо органдары, өкмөт кошулуп бул маселени талкуулап... Читать дальше...

Жуздөн ашуун жазуучулар, акындар, журналисттер, котормочулар, адабиятчылар, публицисттер жана башка маданий, коомдук ишмерлер Орусиядагы саясий туткундарды колдоп кат жазышты. Каттын толук мазмуну OLTA.RU сайтына жарыяланды. «Ар жума сайын Москва менен Петербургда метронун станцияларында адилеттик жана эркиндик талап кылып жүздөгөн адам чыгат. Бул апталык пикет Орусиянын башка шаарларында да салтка айланып баратат. Күн сайын Интернетте силер тууралуу чындыкты, силерге тагылган айыптарды, алардын эч бир мыйзамга туура келбестигин... Читать дальше...

Бишкекте 12-февралда маркум журналист Уланбек Эгизбаев атындагы сыйлыктын жеңүүчүлөрү аныкталды. Бул сыйлыкты ыйгаруу иликтөөчү журналисттер арасында эки жылдан бери уюштурулуп келатат. Бул сынакты 2019-жылдан бери «Журналисттик иликтөөлөр фонду» уюштуруп келатат. Жеңүүчүлөр 1-орун үч медиага - «Азаттыкка», «Уюшкан кылмыштуулукту жана коррупцияны иликтөө долбооруна» (OCCRP) жана анын Кыргызстандагы өнөктөшү «Kloop Media» басылмасына - Кыргызстандан көмүскө жолдор менен мыйзамсыз чыгарылып кеткен... Читать дальше...

Бишкек шаарында мектеп окуучусунун өлүмүн Свердлов райондук милициясы иликтеп жатат.  Шаардык ички иштер башкармалыгынын басма сөз кызматы билдиргендей, 16 жаштагы өспүрүмдүн (эркек бала) сөөгү №16 мектептин ажатканасынан 11-февралда табылды. Аны мектептин кароолчусу байкап калган.  Маркум өзү шаардагы №64 мектепте окуган. Окуянын чоо-жайы азырынча маалым эмес.  Милиция өспүрүмдүн сөөгү башка мектептен табылганы да табышмактуу экенин айтууда. (SE)

Кытайда бир күндө коронавирус жугузгандардын саны январь айынан бери салыштырмалуу азайып, 2015 бейтап катталды. Бул тууралуу расмий Бээжин шаршембиде билдирди. Кытайдын вирустун тарашы боюнча улук кеңешчиси Чжун Наньшан белгилегендей, оорунун жайылышы апрелге чукул токтошу мүмкүн. Анткен менен эл аралык эксперттер мындай оптимисттик пикирден оолак болуп, 1100дөй адамдын өмүрүн алган вирустун жайылышынан коркуп турушат. Төрт миңдей бейтап оорудан айыкты.   Соңку маалыматка караганда Кытайда вирусту... Читать дальше...

АКШда сенатор Берни Сандерс Нью-Гэмпширде өткөн демократтардын ички жарышында алдыга чыкты. 11-февралда өткөн добуш берүүдө 78 жаштагы Сандерс 25,9% колдоого ээ болду, андан кийинки орунду мурдагы мэр Пит Буттижич 24,4 % добуш менен ээледи.  Миннесота штатынан сенатор болгон Эми Клобушар күтүүсүздөн үчүнчү орунга чыкты. Ал эми буга чейин шайлоодо Трамптын башкы атаандашы болору айтылып келген мурдагы вице-президент Жо Байден болгону 8% добуш топтой алды.  Нью-Гэмпширдеги добуш берүүдөн кийин... Читать дальше...

АКШ кыргыз жарандарына визалык чектөө киргизилишине Кыргызстан өз жарандарына биометрикалык паспортторду бербей жатканы себеп болгонун ырастады.

Кыргызстандын Мамлекеттик чек ара кызматы мурдагы президент Аскар Акаевдин жубайы Майрам Акаева Бишкекке келгени тууралуу маалыматтар чындыкка дал келбей турганын билдирди. 12-февралда айрым интернет-сайттар Акаева Кыргызстанга келгенин, ал эл аралык «Манас» аэропортунун VIP залы аркылуу чек ара көзөмөлүнөн өткөнүн жазышкан.  Майрам Акаева күйөөсү Аскар Акаев Кыргызстандын президенти болуп  турганда «Мээрим» кайрымдуулук фондун жетектеген. Тарыхый булактарда 2005-жылы март окуясынын келип... Читать дальше...

«Human Rights Watch» эл аралык укук коргоо уюму орус бийлигин башкалардан айырмаланган пикирдегилердин оозун террорго каршы мыйзамдарды колдонуу менен жабууга аракет кылбай, маселени «конструктивдүү диалог» аркылуу чечүүгө чакырды. Баш кеңсеси Нью-Йоркто жайгашкан уюм 12-февралда Пензанын соту «Сеть» иши боюнча айыпталган жети адамды алты жылдан 18 жылга чейин эркинен ажыраткандан кийин ушундай билдирүү жасады. Айыпталуучулар күнөөлөрүн моюнга алышкан жок. Алардын алтоо абакта кыйноого кабылганын, иш жасалма токулганын билдирди. Читать дальше...

Кыргызстан экономикалык жактан өнүгүшү үчүн Евразия Экономикалык Биримдигине (ЕАЭБ) байланбашы керек. Талдоочу Азамат Аттокуров «Азаттыктагы» маегинде ушундай пикирин билдирди.

Бишкекте «Журналисттик иликтөөлөр фонду» уюштурган Уланбек Эгизбаев атындагы жыл сайын ыйгарылуучу сыйлыктын жеңүүчүлөрүн сыйлоо аземи өтүп жатат. Ага катышкан экс-президент Роза Отунбаева Уланбек Эгизбаев иликтеп кеткен иштер жаш журналисттерге үлгү боло турганын белгилеп, өлкөдө коррупцияны иликтөөгө алган журналисттер көп болушу керек экенин айтты. Отунбаева жаш журналисттерди Уланбектин ишин улантууга чакырды. Сыйлык журналисттик мыкты иликтөөлөргө экинчи ирет берилүүдө. Сыйлык ыйгаруу... Читать дальше...