Главные новости Саранска
Саранск
Декабрь
2019

Синең туган телең кайсы дип сорау, ул провокация — «Мәгариф»

0
Синең туган телең кайсы дип сорау, ул провокация — «Мәгариф»

(Казан, 11 декабрь, «Татар-информ», «Мәгариф», Раушания Хөснетдинова). Бүген, 11 декабрьдә, Татарстан Республикасы Фәннәр академиясенең Г.Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм сәнгать институтында «Ике һәм күптеллелек шартларында дәүләт һәм региональ телләрне куллануның хокукый нигезләре (федераль дәүләтләрдә тел сәясәтен тормышка ашыруның дөньякүләм тәҗрибәсе)» дигән темага Халыкара фәнни-гамәли конференция узды. Чараның төп оештыручысы ТР ФА Г.Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм сәнгать институты булды.

Конференциядә Казахстаннан, Башкортстаннан, Мәскәү, Төмән, Элиста, Уфа, Чабаксар, Казан, Саранск, Йошкар-Ола, Ижевск, Яр Чаллы шәһәрләреннән галимнәр, мәгариф, фән хезмәткәрләре, мөгаллимнәр катнашты, саллы-саллы чыгышлар яңгырады.

Беренче булып сүз Мәскәү педагогия дәүләт университеты профессоры Е. А. Хамраевага бирелде. Әлеге мәртәбәле чарада катнашучылар туган телләрне, шул исәптән рус телен дә саклау һәм үстерү мөмкинлекләрен барлау буенча җыелганнар иде. Мәскәүдән килгән профессор чыгышының темасы «Билингваль белем бирү, субмерсия һәм иммерсия» дип аталды. Рус теле кафедрасы мөдире, педагогия фәннәре докторы билингваль белем бирү, субмерсия һәм иммерсиянең нәрсә икәнен тәфсилләп аңлатты. Билингваль, полилингваль төшенчәләре сөйләмебезгә кереп урнашты, хәзер тел белгечләренең җиңел теле белән субмерсия, иммерсия терминнары керәчәк. Бу төшенчәләрне аңлатучы сүзләр рус телендә юк күрәсең. Менә шулай туган телләрне саклыйбыз.

«Педагогика» журналының баш редакторы, пофессор Р.С.Бозиевның чыгышы бик тәэсирле булды.

«Туган телләрне өйрәнү ул телне саклау гына түгел, бөтен бер халыкларны саклап калу. Хәзер ата-аналар туган тел итеп рус телен сайлый. Аларны моның өчен ачуланып булмый, һәркемнең гомере берәү генә. Алар үз балаларына яхшы киләчәк тели, чөнки бала рус телен белмәсә, бердәм дәүләт имтиханнары тапшырганда югары балл алмаска мөмкин. Шуңа күрә дә туган телләр беренче чиратта җәмгыятьтә киң кулланылышта булырга тиеш. Ә ата-аналарга туган телдән баш тартсак, халыкның үзе, аның тарихы, гореф-гадәтләре юкка чыгачагын аңлатырга тырышырга кирәк, ” — дип тәмамлады сүзен Руслан Сахитович.

Чыгышлар күп булды. Залда утырган халык инде әзрәк йокымсырап та утыра башлаган иде. Иң соңгы булып сүз алучы Чабаксардан килгән кунак, Чуашстан мәгариф институты проректоры С. В. Петрова залдагыларга бик тиз җан өрде.

«Туган телләрне саклау һәм үстерү ул безнең дәүләтнең турыдан-туры вазыйфасы — диде ул. Бу урында тыңлаучылар сыек кына булса да кул чабып алдылар. — Синең туган телең кайсы дип сорау, ул провокация! (Кул чабулар көчлерәк яңгырады.) Мин, мәсьәлән, эш буенча рус телендә сөйләшә алам — рус теле минем туган телем, ә, берничә минуттан әни шалтыратса, мин аның белән чуаш телендә сөйләшәм. Монысы да минем туган телем!»

Светлана Владимировна шулай ук туган телләрне өйрәнүдә иң четрекле мәсьәләләрнең берсе булган дәреслекләргә дә тукталды: «Мәгариф турындагы» законга ике генә юл өстәмә кертергә кирәк — туган телне өйрәнү буенча дәреслекләр республикаларның үзләрендә чыгарыла һәм федераль исемлеккә кертелми дигән». Бу урында зал гөрләтеп кул чапты.

Туган телләрне өйрәнү, саклау һәм үстерү һәркемне борчый. Ә менә аны тормышка ашыру һаман да шул бер укытучы җилкәсенә төшәчәк. Әлеге фикер һәр чыгыш ясаучы авызыннан яңгырады. Мәгариф дөньясы бүгенге көндә федераль дәүләт стандартларының үзгәртелгән вариантын көтә. Туган телләрне укыту буенча уңай үзгәрешләр белән.






Загрузка...


Глава Мордовии Артём Здунов
Мордовия

Артём Здунов: "Всех сотрудников и ветеранов Росгвардии - с праздником!"


Спорт в Мордовии
Мордовия

В УФСИН по Мордовии прошли соревнования по настольному теннису памяти Алексея Чиркова


Загрузка...

Все новости спорта сегодня


Новости тенниса
WTA

Теннисистка Александрова оказалась сильнее полячки Швентек на турнире WTA в США


Загрузка...


123ru.net – это самые свежие новости из регионов и со всего мира в прямом эфире 24 часа в сутки 7 дней в неделю на всех языках мира без цензуры и предвзятости редактора. Не новости делают нас, а мы – делаем новости. Наши новости опубликованы живыми людьми в формате онлайн. Вы всегда можете добавить свои новости сиюминутно – здесь и прочитать их тут же и – сейчас в России, в Украине и в мире по темам в режиме 24/7 ежесекундно. А теперь ещё - регионы, Крым, Москва и Россия.


Загрузка...

Загрузка...

Экология в Мордовии
Мордовия

Нижегородский Росприроднадзор взыскивает более 4,9 млн рублей из-за свалки на ул. Ванеева





Путин в Мордовии
Москва

Глава МЧС России Александр Куренков представил начальника московского подразделения ведомства


Лукашенко в Беларуси и мире



123ru.netмеждународная интерактивная информационная сеть (ежеминутные новости с ежедневным интелектуальным архивом). Только у нас — все главные новости дня без политической цензуры. "123 Новости" — абсолютно все точки зрения, трезвая аналитика, цивилизованные споры и обсуждения без взаимных обвинений и оскорблений. Помните, что не у всех точка зрения совпадает с Вашей. Уважайте мнение других, даже если Вы отстаиваете свой взгляд и свою позицию. Ru24.net — облегчённая версия старейшего обозревателя новостей 123ru.net.

Мы не навязываем Вам своё видение, мы даём Вам объективный срез событий дня без цензуры и без купюр. Новости, какие они есть — онлайн (с поминутным архивом по всем городам и регионам России, Украины, Белоруссии и Абхазии).

123ru.net — живые новости в прямом эфире!

В любую минуту Вы можете добавить свою новость мгновенно — здесь.





Зеленский в Украине и мире
Киев

Киев признал стагнацию ВСУ по всей линии фронта


Навальный в Мордовии
Москва

«С какой целью вы пришли почтить память? Он вам родственник?» В Москве осудили девушку, которая пришла возложить цветы в память о Навальном



Здоровье в Мордовии


Частные объявления в Саранске, в Мордовии и в России






Загрузка...

Загрузка...



Тимати

Тимати, Shaman, Чеботина и группа «Пикник» посетили акцию «Журавли»



Саранск

Мужчины активнее женщин пользуются каршерингом

Друзья 123ru.net


Информационные партнёры 123ru.net



Спонсоры 123ru.net