Новости за 08.12.2020

Belarusyň diýdimzory Alýaksandr Lukaşenka jedelli prezident saýlawlarynyň yzýany protestçilere garşy ýowuz basyp ýatyrmalaryň arasynda özüne garşy wagtlaýyn girizilen, hem-de ony öňümizdäki ýyl Tokioda geçiriljek Olimpiýa oýunlaryndan mahrum edip biljek gadagançylykdan soň, Halkara Olimpiýa komitetini (HOK) “garakçylar topary” atlandyrdy. “Biz kazyýete ýüz tutmaly. Goý, [Halkara Olimpiýa komitetiniň prezidenti Tomas] Bah we onuň garakçylar topary meniň etmişimiň nämedigini maňa aýtsyn! Meniň öz ýurdumy goramagymmy?” diýip... Читать дальше...

Türkmen häkimiýetleri daşary ýurtlardaky hökümet tankytçylaryny yzarlamagy we olaryň ýurt içindäki garyndaşlaryna basyş etmegi dowam etdirýärler. Türkmenistanda adam hukuklaryna syn edýän halkar guramalary internetde tankydy guramalary çap edýän aktiwistlere garşy täze basyşlar barada habar berdiler.

Türkmenistanda maska režimine gözegçiligiň güýçlendirilmegi bilen, polisiýa maskasyz raýatlary ýüze çykarmak boýunça – Azatlygyň söhbetdeşleriniň tassyklaýyşy ýaly – entek görlüp-eşidilmedik derejedäki hilelere baş goşup başlady. Häkimiýetleriň bu hereketleri raýatlaryň arasynda nägilelikleri döretmek bilen bir hatarda, birek-birege raýdaşlyk bildirmek ýaly başlangyçlary hem güýçlendirdi.

Eýranyň Ýokary kazyýeti oppozisiýa žurnalisti we aktiwist Ruhollah Zama berlen ölüm jezasyny öz güýjünde galdyrdy. Zamyň Internetdäki işi 2017-nji ýylda tutuş ýurt boýunça ykdysady protestleriň geçirilmegine itergi beripdi. Kazyýetiň metbugat wekili Golamhossein Esmaili bu barada 8-nji dekabrda yglan etdi. Ol kazyýetiň bu  baradaky karary haçan çykarandygyny aýtmady. Zam şu ýylyň iýun aýynda Eýranyň rewolýusiýa kazyýeti tarapyndan ölüm jezasyna höküm edildi. "Serhetsiz Reportýorlar" (RSF) guramasy bu sud işini "gaty adalatsyz" atlandyrdy. Читать дальше...

Halkara Olimpiýa Komiteti (IOC), Belarusda geçirilen jedelli prezident saýlawlarynyň yzýany demonstrantlara garşy gazaply basyşlaryň amala aşyrylýan wagtynda, diýdimzor Alyaksandr Lukaşenkanyň we ogly Wiktaryň ähli olimpiýa çärelerine, şol sanda geljek ýyl Tokioda geçiriljek Olimpiýa oýunlaryna gatnaşmagynyň gadagan edilendigini aýdýar. Halkara Olimpiýa Komitetiniň ýerine ýetiriji geňeşi “[Belarusyň] häzirki Milli Olimpiýa Komitetiniň ýolbaşçylygy belarus sportsmenlerini Milli Olimpiýa Komitetiniň içinde... Читать дальше...

Mary welaýatynda polisiýa reýd geçirip, serhoş adamlary tutup başlady. Häkimiýetler bu çäreler bilen Bitaraplyk baýramynyň öňýany welaýatda asudalygy saklaýandyklaryny aýdýarlar. Olar serhoş ýagdaýda tutulan işe ýarawsyz adamlary 30 gün möhlet bilen Baýramalydaky rehabilitasiýa merkezine ugradýar. Işe ýaraýan ýöne hossarlary tarapyndan idelmeýän adamlara şugundyr ýygdyrýar. Soň olara kelem gaýnadyp berýärler. Bularyň jikme-jikligi barada Azatlyk Radiosynyň habarçysy habar berýär.

Britaniýanyň saglygy goraýyş resmileri 8-nji dekabrda, köp garaşylan immunizasiýa programmasynyň çäginde adamlara COVID-19 sanjymynyň ilkinji dozalary bilen sanjym edip başladylar. Ilkinji sanjym, sişenbe güni irden ýurduň çar künjegindäki hassahanalar ulgamynyň birinde - programmanyň başlangyç tapgyrynyň ýaýbaňlandyrylýan, “V-Day” diýlip atlandyrylýan ýerde - amala aşyryldy. Pfizer we BioNTech kompaniýalary tarapyndan öndürilen sanjymyň ilkinji 800 müň dozasy bilen, hassahana ýerleşdirilen ýa-da... Читать дальше...

Amerikanyň Birleşen Ştatlary Täjigistany we Türkmenistany “dini azatlyklary sistematik görnüşde, yzygiderli we gödek bozýandyklary” üçin aýratyn alada döredýän ýurtlaryň sanawyna goşdy. Şeýle-de, ABŞ Russiýany we beýleki üç ýurdy – Komor adalaryny, Kubany, Nikaraguany – “dini azatlyklaryň agyr bozulmagyna” gatnaşan ýa-da olara ýol beren hökümetler üçin niýetlenen Ýörite gözegçilik sanawyna goşdy. Bu barada ABŞ-nyň döwlet sekretary Maýk Pompeo tarapyndan çap edilen beýanatda aýdylýar diýip, “Amerikanyň sesi” habar berýär. Читать дальше...

ABŞ-nyň synagçy-piloty, mundan 70 ýyl gowrak öň ses päsgelçiliginden üstün çykan ilkinji adam Çak Ýeger (Chuck Yeager) 97 ýaşynda aradan çykdy. “Bu çuňňur gynanç, men size ömrümiň söýgüsi General Çak Ýegeriň agşam sagat 9-dan öň aradan çykandygyny aýtmalydyryn” diýip, onuň aýaly Wiktoriýa Ýeger 7-nji dekabrda paýlaşan twitinde aýtdy. Ol bu barada goşmaça maglumat bermedi. Ikinji Jahan urşunda söweşiji bolan Ýeger 1947-nji ýylda Bell X-1 gözleg uçaryndaky ses päsgelçiliginden geçip, 13700 metrde... Читать дальше...

Türkmenistanda dowam edýän azyk krizisiniň arasynda, Mary şäheriniň döwlet dükanlarynda çörek nobatlary saklanyp galýar. Howanyň temperaturasy gijelerine -7, gündizlerine 2 gradusa çenli ýetýän şu günlerde nobatdaky adamlaryň aglabasyny okuwçy çagalar we garry pensionerler emele getirýär. Bu ýagdaýlaryň jikme-jikleri barada Azatlyk Radiosynyň habarçysy 7-nji dekabrda Marydan habar berdi. Onuň sözlerine görä, Mary şäherinde adamlar irden sagat 5:30-da döwlet dükanlarynyň arka tarapynda çörege nobata durýarlar. Читать дальше...

Orsýetiň oppozisiýa topary açyk ýygnaklary hem protest çärelerini geçirmek üçin, ähli güýçler hem kanun aktlary öz elinde saklaýan döwlet güýçlerinden sowa hereket etmäge çalyşýar. Ýöne kanuna girizilýän soňky üýtgeşmeler oppozisiýanyň edýän hereketlerine düýpli howp abandyrýar. 2014-nji ýylda rus hökümeti köçelerde rugsat berilmedik mitingleri geçirmegi gadagan etdi. Aktiwistler bolsa uly şäherlerde «gezelenç» diýlip atlandyrylýan çäreleri gurnap ýa-da «kepderileri naharlaýarys» diýip, merkezi meýdançalarda ýygnanyşyp... Читать дальше...