Новости за 03.07.2021

د افغانستان د صنعت او سوداګرۍ وزارت وايي چې په هرات ولایت کې د نورزاد پي، وي، سي تولیدي فابریکې خپل پانګونه یوه میلیون ډالرو ته لوړه کړې ده. د دغه وزارت ویاند فواد احمدي ازادي راډيو ته وویل چې دغه فابریکې درې کاله وړاندې د درې لکو ډالرو په پانګونې سره په فعالیت پيل کړی و. یاده فابریکه په یوه شپه او ورځ کې د ۱۳۰ متر مربع پي وي سي د تولید وړتیا لري چې د یادو موادو کړکې او دروازې تولیدوي او لسګونو کسانو ته یې د کار زمینه برابره کړې. دغه فابریکه له هرات سربېره خپل تولید کړي مواد د افغانستان نورو... Читать дальше...

د افغانستان د کرنې، مالدارۍ او اوبو لګولو وزارت اړوند د کرنې پراختیا صندوق او د کډوالو او راستنېدونکو چارو وزارت ترمنځ ۲،۲ میلیارډه افغانیو په ارزښت د پور ورکونې تړون لاسلیک شو. د کرنې وزارت ویاند اکبر رستمي ازادي راډیو ته وویل چې د دې هوکړه لیک پر بنسټ به د پنځو کلونو په ترڅ کې د کرنې برخه کې هغو فعالو نهه زره کسانو ته چې د کډوالو او راستنېدونکو چارو وزارت له خوا پېژندل کېږي، پور ورکوي. د کرنې د پراختیا صندوق یو مالي دولتي غیر بانکي بنسټ دی چې د کرنې، اوبو لګولو او مالدارۍ وزارت تر چتر لاندې... Читать дальше...

له څو ورځو راهیسې د خوست د مرکز په ځینو سیمو او ولسوالیو کې د شپې له خوا مخابراتي شبکې بندیږي چې خلک يې له ګڼو ستونزو سره مخامخ کړي دي. د خوست اوسیدونکي وايي، ټیلیفون په اوسني وخت کې د ژوند له ضروري اړتیاوو ده، نو مخابراتي شبکې دې نه یوازې نه بندیږي، بلکې خلکو ته باید مخابراتي اسانتیاوې نورې هم ډېرې شي. نن شنبه د چنګاښ په ۱۲مه د تریزیو او علي شېرو ولسوالۍ اوسیدونکي مختارالدین جلالزوی ازادي راډیو ته وویل، د خوست د ګڼو نورو سیمو په شان د دوی په ځای کې هم مخابراتي شبکې د مازدېګر له ۶ نه د سهار تر ۶ بجو بندې وي او یو بل ځای ټیلیفون نه کېږي. Читать дальше...

کابل چاپ نننیو ورځپاڼو له بېلابېلو مطالبو سره په خوا کې له افغانستانه د بهرنیو ځواکونو وتلو او د روان تاوتریخوالي په اړه لیکنې او تبصرې خپرې کړې دي. هشت صبح هشت صبح لیکلي، له افغانستانه د بهرنیو ځواکونو له وتلو وروسته امریکایانو د افغانستان په اړه د درې سناریو وړاندوینه کړې: لومړی د حکومت له منځه تلل. دوهم د کورنۍ جګړې پیل. او بل هم په افغانستان کې د القاعده شبکې یو ځل بیا فعالیت. د لیکوال په اند کله چې امریکا د القاعده شبکې مشر اسامه بن لادن د ۲۰۱۱ میلادي کال  په مې میاشت کې د پاکستان... Читать дальше...

افغان ملي اردو ته د امریکايي ځواکونو له خوا د باګرام هوايي اډې سپارلو د نړۍ د ډیرو رسنیو پام ور اړولی دی. نیویارک ټایمز نیویارک ټایمز ورځپاڼې لیکلي دي چې د افغانستان څخه د امریکايي سرتیرو له بشپړ وتلو د وخت په رانژدې کېدو لویه پوځي اډه افغان ځواکونو ته وسپارل شوه. د ورځپاڼې په وینا په دې پوځي اډې کې د امریکايي ځواکونو له شل کلن حضور وروسته دا اډه پرته له کوم شور ماشور او څرګندو مراسمو افغان ځواکونو ته سپارل شوې ده. نیویارک ټایمز د افغان او امریکايي چارواکو له قوله ویلي، د امریکايي ځواکونو... Читать дальше...

د امریکا ولسمشر جو بایډن وايي، له لېرې موږ پر خپلو وړتیاوو کار کړی او کولای شو هغه لا پیاوړي کړو خو افغانان باید په خپله د ځپلو هوایي ځواکونو پر مټ چې دوی یې لري، وکولای شي امنیتي چارې په خپله سبمالې کړي.  بایډن دغه څرګندونې پرون جمعه (د چنګاښ په ۱۱مه نېټه) په سپینه ماڼۍ کې په یوه خبري کنفرانس کې داسې مهال وکړې چې پرون امریکايي ځواکونه د بګرام له لویې پوځي اډې ووتل او هغه یې د افغانستان دفاع وزارت ته وسپارله.  ولسمشر بایډن وویل، دی ډاډه دی چې افغان مشران به وکولای شي چې خپل حکومت وساتي: "ګورئ، موږ شل کاله په دې جګړه کې ښکېل و. Читать дальше...

د افغانستان د کورنیو چارو وزارت وایي، د پکتیکا لپاره د طالبانو نومول شوی والي وژل شوی دی.  د دې وزارت ویاند طارق ارین رسنیو ته په یوه استولې خبرپاڼه کې ویلي چې محمد عیسی چې تش په نوم د پکتیکا لپاره د طالبانو والي و، د جمعې په ورځ (د چنګاښ په ۱۱مه نېټه) د دې ولایت د خوشامند ولسوالۍ په هستي سیمه کې له خپلو څو ملګروسره یو ځای ووژل شو، خو د طالبانو ویاند ذبیح الله مجاهد ازادي راډیو ته د هغه د وژلو ادعا رد کړه.

جنرال ګل نبي احمدزی د پکتیا د نوي والي په توګه وټاکل شو.  د افغانستان د سیمه ییزو ارګانونو خپلواکې ادارې په خپله ټویټرپاڼه کې ویلي چې د نوموړي ګومارل د دې ادارې په وړاندیز او د ولسمشرۍ د منظوری پر اساس شوي دي. نوموړي د سرحدي ځواکونو د عمومي او د کابل د ګارنیزیون د قوماندان په ګډون په مختلو پوستونو کې دندې ترسره کړي دي. ښاغلی احمدزی د محمد حلیم فدایي پر ځای چې له شااوخوا یوه کال راهیسې د پکتیا والي و، ټاکل شوی دی.

د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو مرستندویه دفتر یوناما وایي، مرستدویه ټولنې به یې په افغانستان کې وي او د دې هېواد وګړو ته به خپلې مرستې رسوي. یوناما دغه څرګندونې پرون جمعه (د چنګاښ په ۱۱مه نېټه) په خپله ټویټر پاڼه کې کړي او ویلي يې دي چې ملکي ماموریت به یې چې د سولې د هڅو، د ټولو افغانانو د حقونو پر ملاتړ او میلیونونو خلکو ته د ژوند ژغورنې د بشر دوستانه مرستو پر رسولو متمرکز دی،  پای ته ونه رسیږي. دا داسې مهال ده چې له افغانستانه د ټولو نړیوالو ځواکونو له وتلو او په دې هېواد کې د تاوتریخوالي... Читать дальше...

د پاکستان د پارلمان یو شمېر غړي وایي، د پاکستان جګپوړیو پوځي چارواکو خبرداری ورکړی چې په دې هېواد کې د افغان طالبانو ځپل به د دې هېواد لپاره ناوړه پایلې ولري.  د پارلمان یو شمېر غړیو د خپلونو نومونو د نه افشاکېدو په شرط د ازادي راډیو د مشال څانګې ته ویلي چې دغه بې ساری خبرداری د پاکستان د پوځ لوی درستیز جنرال قمر جاوېد باجوه او د دې هېواد د پوځي استخباراتو د ادارې 'ISI' مشر جنرال فیض حمید ورکړی دی.  د پاکستان د پارلمان پرونۍ غونډه له افغانستانه د نړیوالو ځواکونو تر وتلو وروسته د دې هېواد او سیمې پر امنیتي وضعیت څرخېده. Читать дальше...

اروپایي کمېسیون په اقتصادي او د پانګونې په برخو کې له ختیځو هېوادونو سره د شراکت په برخه کې د ۲،۳ میلیارډه یورو یوه طرحه وړاندې کړې ده. دغه طرحه به د اولس میلیارډه یورو په ارزښت دولتي او خصوصي پانګونې ته زمینه برابره کړي.  د اروپایي کمېسیون په خبرپاڼه کې چې پرون جمعه(د چنګاښ په ۱۱مه نېټه) خپره شوې ویل شوي چې دا طرحه د هغه وړاندیز شوي پلان چې پر ښه کېدو، مقاومت او اصلاحاتو متمرکز دی، یوه برخه ده چې تر ۲۰۲۵ میلادي کال پورې یې لس مشخص هدفونه په پام کې نیولي دي.  له ختیځ سره شراکت په ۲۰۰۹ میلادي... Читать дальше...

د روغتیا نړیوال سازمان یا ' WHO ' وایي، نړۍ د کرونا وبا په ډېره حساسه مرحله کې ده.  د دې سازمان مشر ټېډروس ادهانم ګیبریسیوس پرون جمعه (د چنګاښ په ۱۱مه نېټه) په جینواکې یوه انلاین کنفرنس ته وویل: "ما د نړۍ له ټولو مشرانو غوښتي چې یوځای سره کار وکړي، څو دا مساله یقیني شي چې راتلونکي کال په دې موده کې د نړۍ په هر هېواد کې اویا سلنه خلک واکسین شوي وي. دا د کرونا وبا د مخنیوي، د خلکو د ژوند ژغورنې، په واقعي بڼه د نړۍ اقتصادي رغونې ته د خوزښت تر ټولو غوره لاره ده او هم به په دې توګه د نورو خطرناکو لارو... Читать дальше...

د لیتوانیا چارواکي وایي، د هغو پناه غوښتونکو شمېر چې په دې وروستیو کې له بلاروس څخه د بالتیک هېوادونو پر پولو ور اوړي، په بې ساري توګه زیات شوی دی. چارواکو ویلي، ښایي مېنسک قصداً دې کار ته مخه کړي وي او هغه هم په دې خاطر چې مستبد مشر الکساندر لوکاشینکا په دې توګه غواړي له لویدیځ څخه د هغو بندیزونو غچ واخلي چې پر بلاروس یې د مخالفو سیاستوالو او د ډموکراسۍ پلوه فعالانو د ځپنې په خاطر لګولي دي.  د لیتوانیا د پوله ساتنې د چارو ادارې په هغه خبرپاڼه کې چې پرون جمعه (د چنګاښ ۱۱مه) یې خپره کړې ویلي... Читать дальше...

د امریکا د متحدو ایالاتونو ولسمشر جو بایډن وایي، له افغانستانه د امریکایي ځواکونو د وتلو بهیر سم پر مخ ځي، خو دغه بهیر به په راتلونکو څو کمو ورځو کې بشپړ نه شي. بایډن دغه څرګندونې پرون جمعه (د چنګاښ په ۱۱مه) په سپینه ماڼۍ کې په یوه خبري کنفرانس کې وکړې او په دې توګه یې هغه اوازې رد کړې چې ګواکې د ځواکونو د وتلو رسمي بهیر به له ټاکلي نېټې مخکې په څو ورځو کې بشپړ شي. د نوموړي د اعلان له مخې له افغانستانه ټول امریکایي ځواکونه به د سېپټمبر تر ۱۱مې پورې وځي. یو شمېر رسنیو په دې وروستیو کې د امریکایي... Читать дальше...