Новости за 09.09.2021

Буга чейин "Үч улуттун кубогу" жолдоштук мелдеши өтүп, улуттук команда палестиналыктар менен бангладештиктерди уткан.

Молдованын бийлиги COVID-19га чалдыккандардын саны кескин көбөйгөнүнө байланыштуу жаңы карантин чараларын кабыл алды. 10-сентябрда күчүнө кире турган жаңы эрежеге ылайык, коронавируска каршы эмдөөдөн өтпөгөн адамдар кафе-ресторандарга жана маданий иш-чараларга киргизилбейт. Мындай чектөө 31-октябрга чейин уланат. Ушул тапта Молдовада жарандар коомдук жайларда беткап кийип жүрүшү керек. Ошондой эле ресторандар түнкү саат 11ге чейин жабылышы кажет. 2,6 миллиондой калкы бар Молдовада пандемия... Читать дальше...

Өзбекстандын Либерал-демократиялык партиясы президент Шавкат Мирзиёевди 24-октябрда өтүүчү президенттик шайлоого талапкер кылып бекитти. Мирзиёев мындай сунушту өкмөтчүл партиянын 9-сентябрда өткөн курултайында кабыл алды. Ал эгер экинчи мөөнөтк шайланып калса, келечекте бир катар социалдык, экономикалык жана саясий реформаларды жүргүзөрүн айтты. Ар бир үйгө жогорку ылдамдыктагы интернет киргизүүнү, ички дүң жыйымдын киши башына үлүшүн 1700 доллардан 4 миң долларга чейин чыгарууну, журналисттерди коргоого алууну убада кылды. Читать дальше...

Кыргызстан Араб өлкөлөрү менен кызматташтыкты өнүктүрүп, ири инвестициялык долбоорду ишке ашырууну көздөөдө. Инвестициялык кызматташтыктан бул жолу майнап чыгабы? Айрым эксперттер Кыргызстан менен Араб өлкөлөрүнүн алакасы мечит куруудан жогору көтөрүлбөй жатканын белгилешет. Бул кызматташууда диний фактор кандай роль ойнойт жана реалдуу экономикалык кызматташтык үчүн эмне жетишпейт?

30 жыл аралыгында Кыргызстан 3 ири окуяны баштан кечирди. Алардын келип чыгыш себептери барып келип эле бийликтин коррупцияга батышы, жакырчылык, эл менен башкаруучулардын ажырымы, ыплас шайлоолорго байланыштуу. Көтөрүлүш менен жеңиштерге, жоготуулар менен кубанычтарга, сүйүнүч менен кайгыга толгон мамлекет турмушунун өзөгүндө эмне жатты? Келечекте Кыргызстанды эмне чакырыктар менен коркунучтар күтүп турат? Мына ушул суроолорго Эгемендиктин 30 жылдыгына арналган видеоматериалда жооп изделди.

Парламентте жүзгө жакын саясатчынын, активисттин телефону тыңшалганы жөнүндө маселе көтөрүлдү. Депутат Жанарбек Акаев 28-ноябрдагы парламенттик шайлоого бийликчил үч партия даярдалып жатат деген пикирин билдирди. Казакстан оогандык казактарды алып келүү маселесин караштырып жатканы маалым болду.

Кыргызстандын Орусиядагы элчилиги кыргызстандыктарды 30-сентябрга чейин Орусиянын аймагында болуусун мыйзамдаштырууга жана бардык зарыл болгон жол-жоболорду (миграциялык каттоо, эмгек келишимин түзүү, каттоо) аткарууга чакырат. Элчиликтин маалыматына ылайык, Орусиянын президентинин 15-июндагы коронавирустун таралуу коркунучуна байланыштуу жарлыгына ылайык жарандыгы жок адамдардын Орусияда жүрүүсү боюнча арыздарын кабыл алуу 30-сентябрда токтотулат. Жарандар миграциялык каттоого кайрылууда жумуш... Читать дальше...

"Талибан" кыймылы дайындаган жаңы ооган өкмөтү биринчи эле күнү каршылык акцияларына убактылуу тыюу салды. Шаршемби күнү талибдердин өткөөл өкмөтү демонстрациялар "коомдук тартипти бузуп, араздашууга себеп болуп жатат" деп билдирди. Аны улай "Талибандын" маданият боюнча комиссиясынын жетекчисинин орун басары Ахмадулла Васик аялдар Ооганстандагы популярдуу крикет оюнун ойнобошу керектигин австралиялык SBS News телеканалына курган маегинде айтты. "Кыздар спортко муктаж эмес. Алар дене-башы ачылып... Читать дальше...

Түндүк-түштүк альтернативдүү жолунун Жумгал районундагы Эпкин - Баш-Кууганды тилкесин салуу боюнча тендерди кытайлык China Railway компаниясы утту. Бул тууралуу Транспорт жана коммуникациялар министрлиги билдирди. 70 чакырымды түзгөн бул тилке Азия өнүктүрүү банкынан алынган насыяга курулат. Өткөн жылы 1-декабрда эки жыл мурун тендерди уткан италиялык компания менен келишим жокко чыгарылган. Тендер сегиз айдан кийин, быйыл 7-июлда өткөн. Бишкек-Кара-Балта жолун салып жаткан China Railway компаниясы эң аз же  39 млн. Читать дальше...

Расмий Нур-Султан Ооганстандагы этникалык казактарды тарыхый мекенине алып келүү маселесин караштырып жатат. Бул тууралуу бейшембиде президент Касым-Жомарт Токаев билдирди.

10-сентябрда Бишкекте соода-экономикалык кызматташтык боюнча кыргыз-түрк өкмөттөр аралык комиссиянын 10-отуруму, ошондой эле кыргыз-түрк бизнес-форуму өтөт. Бул тууралуу Министрлер кабинетинин расмий сайтына жарыяланды. Иш-чарага Министрлер кабинетинин төрагасы Улукбек Марипов жана Түркиянын вице-президенти Фуат Октай катышат. Сапар алкагында жолугушуулар, бир катар эки тараптуу документтерге кол коюу жана "Маариф" мектебинин ачылышы пландалууда. Түркия альтернатива катары “Маариф” фондунун мектептерин сунуштаган. Читать дальше...

9-сентябрда "Катар аба жолдорунун" учагы Ооганстандын башкалаасы Кабул аэропортунан 200гө чукул адамды алып чыкты. Алардын арасында АКШнын жарандары да бар. 30-августта Кошмо Штаттар башында турган эвакуация аракеттери аяктагандан бери Кабулда учак каттамдары калыбына келе элек болчу. Интернетке түз көрсөтүлгөн видеодон учак жергиликтүү убакыт боюнча кечки саат 6лар чамасында асманга көтөрүлгөнүн көрүүгө болот. The Associated Press  агенттиги жүргүнчүлөрдүн арасында 100-150дөй америкалык... Читать дальше...

Тажикстандын тышкы иштер министри Сирожиддин Мухриддин 8-сентябрда Ооганстандагы кырдаалга арналган виртуалдык жолугушууга катышып, "Талибан" кыймылынын Панжшер провинциясындагы аракеттерин сынга алды. АКШ жана Германиянын демилгеси менен уюштурулган бул жолугушууга бир катар өлкөлөрдүн, анын ичинде Тажикстандын, Пакистандын, Сауд Арабиянын, Түркиянын, Улуу Британиянын башкы дипломаттары жана Евробиримдиктин, НАТОнун жана Бириккен Улуттар Уюмунун жетекчилери катышты. Анда Мухриддин Ооганстандын... Читать дальше...

"Талибандын" жаңы өкмөтүнүн чектөөсүнө карабай Ооганстандын бир катар аймактарында нааразылык акциялары өттү. 9-сентябрда баш калаа Кабулдагы Пакистан элчилигинин алдына ондогон адамдар чогулуп, “Биз эркиндикти каалайбыз!” деп ураан чакырып турушту. Митингчилердин айтымында, талибдер асманга ок атып, чогулгандарды таратты. Ушундай эле акциялар Парван, Нимруз, Кундуз жана Каписа провинцияларында өткөнү, айрым адамдар кармалганы кабарланып жатат. Бир күн мурда талибдер дайындаган өткөөл өкмөт... Читать дальше...

"Бүтүн Кыргызстан" партиясынын лидери Адахан Мадумаров Кыргызстан тышкы саясатта толугу менен изоляцияда калганын айтты. Мадумаров бул тууралуу "Азаттыктын" "Эки-бир" берүүсүндө "2020-жылы октябрь окуясынан кийин бийликке келген саясий топтун ишин кандай баалайсыз", - деген суроого жооп берип жатып билдирди. "Бир жылдан берки саясатты башаламандык деп баалайм. Алдыга эмес, артка кетүү болуп жатат. Тышкы саясатта толугу менен изоляцияда калдык. Кыргызстан менен эч ким мамиле түзгүсү келбей, эч ким эсептешпей калды. Читать дальше...

"Бүтүн Кыргызстан" партиясы 28-ноябрда өтчү парламенттик шайлоого башка саясий партиялар менен биригип барбайт. Бул тууралуу партиянын лидери Адахан Мадумаров "Азаттыктын" "Эки-бир" берүүсүндө билдирди. Мадумаровдун айтымында, "Бүтүн Кыргызстан" партиясы саясий партиялар менен бирикпейт, партиянын идеясын колдоп, кошулам деген саясатчыларга эшик ачык. "Биз эч ким менен сүйлөшпөйбүз. Сүйлөшүүгө келип жаткан партиялар бар. Бирок саясий, турмуштук, жашоого болгон көз карашыбыз, баалуулуктарыбыз дал келбегендиктен... Читать дальше...

“Бийлик сырлары” берүүсүнүн бул жолку коногу Кыргызстандын мурдагы мамлекеттик катчысы, академик Осмонакун Ибраимов. Ал маегинде тарых жазууга киришүүнүн себеби, саясатка ким алып келгени, президент Акаевдин үй-бүлөсүнүн бийликке аралашканы, Масалиев, Акаев, Бакиев, Атамбаев, Жээнбеков ж.б. лидерлердин саясаттагы өзгөчөлүктөрү жөнүндө сөз кылат. - Осмонакун мырза, Акаевдин бийликке келиши жөнүндө пикириңизди уксак. Акаевди президенттикке Чыңгыз Айтматов алып келген, аны демократиялык күчтөр колдогон деген пикирлер бар. Читать дальше...

Физиев америкалык Бобби Грин менен 8-августта Хьюстондогу UFC 265 турниринин алкагында кармашып, калыстардын чечими менен жеңүүчү деп табылган.

“Бийлик сырлары” берүүсүнүн бул жолку коногу Кыргызстандын мурдагы мамлекеттик катчысы, академик Осмонакун Ибраимов. Ал маегинде тарых жазууга киришүүнүн себеби, саясатка ким алып келгени, президент Акаевдин үй-бүлөсүнүн бийликке аралашканы, Масалиев, Акаев, Бакиев, Атамбаев, Жээнбеков ж.б. лидерлердин саясаттагы өзгөчөлүктөрү жөнүндө сөз кылат.

Түркиядан Кыргызстанга 150 миң доза Sinovac вакцинасы келди. Саламаттык сактоо жана социалдык өнүктүрүү министрлиги билдиргендей, вакцина 9-сентябрда Кыргызстан менен Түркиянын ортосундагы эки тараптуу келишимдин алкагында гуманитардык жардам катары берилген. Жүктү кабыл алуу иш-чарасына министр Алымкадыр Бейшеналиев менен Түркиянын Кыргызстандагы элчиси Ахмет Садык Доган катышты. Sinovac менен 18 жаштан жогорку курактагы бардык жарандар эмделсе болот. Вакцинанын биринчи жана экинчи дозасынын аралыгы 2-4 жуманы түзөт. Читать дальше...

Тажикстандын Тоолуу Бадахшан автоном облусунун курамындагы Ооганстан менен чектешкен Мургаб районунда жашаган кыргыздар коңшу өлкөдөгү окуяларга кабатырлануу менен карап турат. Алардын учурдагы абалы тууралуу ошол жерде төрөлүп өскөн, Кыргыз мамлекеттик улуттук университетин бүтүргөндөн кийин көптөгөн республикалык гезиттерде эмгектенген, азыркы учурда "Жаңы ордо" гезитинин башкы редактору, таанымал журналист Зулпукар Сапановду кепке тарттык. - Зулпукар мырза, Тажикстандын Тоолуу Бадахшан автоном... Читать дальше...

Орусиядагы мигранттар арасында акыркы эки жылда убактылуу же бир-эки күндүк иш менен алектенгендер көбөйгөн. 24 жаштагы Мунарбек Базаркуловдун Орусиянын Москва шаарына келгенине эки апта болгон. Анын айтымында, Москвада айрым мигранттар күнүмдүк иштер менен жан сактап келет. Ал азыр өзү да документтери бүткүчө бир күндүк иштен колу бошобой жатыптыр. "Бул жактагылар күнүмдүк ишти "халтура" деп коюшат. Мен келип эле туруктуу иш тапкыча тааныштар аркылуу ошол жакка барып жатам. Биринчи күнү башка, эртеси такыр башка иштерге тартылдым. Читать дальше...

Дүйнөлүк саламаттык сактоо уюму (ДССУ) экономикасы өнүккөн өлкөлөрдү өз жарандарын коронавируска каршы үчүнчү жолу эмдөөнү убактылуу токтотуп, анын ордуна жакыр өлкөлөргө жардам берүүгө чакырды. Уюмдун жетекчиси Тедрос Аданом Гебреисус 8-сентябрда экономикасы артта калган өлкөлөрдүн жарандарынын көпчүлүгү вируска каршы эмделе электигин билдирди. “Дүйнөдөгү вакцина өндүрүүнү жана жеткирүүнү көзөмөлдөгөн мамлекеттер менен компаниялар жарды өлкөлөр ашып калган вакциналарга ыраазы болсун дегенине мен унчукпай кое албайм”, - деди Гебреисус. Читать дальше...