Новости за 11.04.2018

Оьрсийчоьнан Лаккхарчу кхело шен сацам бина 23 шо хьалха Буденновск гIалана тIелатарна бехке вечу Нохчийчуьра шина вахархочун хьокъехь. Ма дарра аьлча, цул хьалха хиллачу Ростовера тIеман кхело бина сацам хийца а ца хуьйцуш битина цо, хIораммо чохь даккха дезачу шерашна тIера шиъий, кхоъий бутт дIа а боккхуш. Белялов Рамзанна 15 шо тоьхнера, хIинца 14 шой 9 буттий, ткъа Маздаев Мохьмадна 13 шеран метта 12 шой, 10 буттий. Белялов Рамзан 23 шо хьалха Басаев Шамалан тобано Буденновскерачу дарбан... Читать дальше...

ЦIийнадас кIант лачкъийна дIа а вигина, Соьлжа-ГIаларчу кхело иза дегахь вуьтуш сацам тIеэцначу Нохчийчуьрчу яхархочунна Магомадова Элитина 15 эзар евро компенсаци кхачо тIедиллина Европан кхело. "Медиазоне" бина и хаам "Бакъонан инициатива" организацино. Европан конвенцин адамийн бакъонаш ларъяран 8-гIа артикл тIехтесна оьрсийн Iедалша аьлла, шен сацам бовзийтина Страсбургерчу кхело. Доьзалхо дуьненчу ваьллачу 2010-чу шарахь шен цIийндеца дIакъаьстинера Магомадова Элита. Бакъонашларъярхоша ма яздарра... Читать дальше...

Оьрсийчоьне кхайкхам бина Iамеркан президенто Трамп Доналда Шемахь шаьш тухур йолчу ракеташна кечам бе аьлла. Твиттерерчу шен агIон тIехь дина цо и дIахьедар, Iамеркан ракеташна а, уьш хьалахоьцучу меттигашна а шаьш тохарш дан кийча ду аьлла Оьрсийчоьно динчу дIахьедаршна дуьхьал. "Кечло, Оьрсийчоь, хIунда аьлча, ракеташ дIакхочур ю хьуна, тоьлларш, керланаш, хьекъале ерш", - яздина Трампа. "Газ хоьцуш, адамаш дойуш там хуьлучу акхарочуьнца-нах бойучуьнца юкъаметтигаш латто мегар дац", - аьлла, тIе а тухуш. Читать дальше...

Нохчийн меттан денна лерина Нохчийчохь "Беза, бовза ненан мотт!" цIарца этнографин диктант язъйойтуш акци ю дIакхайкхийна. Дешаран, Iилманан министралла ю акци кхайкхийнарг. Карарчу беттан 23-чохь махкарчу массо а дешаран организацешкахь язйийр ю диктант. Бахархойн нохчийн матте безам кIаргбан, хазбан Iалашонца вовшахтоьхна ю и акци. Лаамболчун муьлххачун а таро ю цу дийнахь шен хаарш зиэн. Дукха хан йоццуш математикан, физикан, химин хьехархошка ницкъаша ялийтира Нохчийчохь оьрсийн маттахь диктант язъеш экзамен. Читать дальше...

Кхечу бакъонашларъярхошца зIенаш хедийна Нохчийчуьрчу омбудсмено Нухажиев Нурдис, цара махкарчу Iедална критика латто дела. Къилбаседа Кавказерчу Талламан комитетан куьйгалхочуьнца Волков Виталийца хиллачу цхьанакхетарехь дина и дIахьедар Нухажиевс. "Дуккхаъчу дуьненаюкъарчу бакъонашларъярхошца а, кхечу Европан организацешца а шолгIачу дийннехь юкъарлонаш совцийра ша аьлла омбудсмено. Бахьана ду – бух боцуш Iедал цара аьшнаш дар", - аьлла ду адамийн бакъонаш ларъян мехкан куьйгалхочун цIарах векал винчун аппарато бинчу хаамехь. Читать дальше...

ГIалгIайчоьнан Назранерчу изолятор чохь лаьцна латточу Экажевон вахархочо ша шена тIе куьйгдаьхьна. ГIалгIайчоьнан чоьхьарчу гIуллакхийн министраллан пресс-релиз тIехь бо и хаам. Шинарин суьйранна пхи сахьт долучу хенахь йина цо суицид. Наркотикаш лелорна бехкеозийа хилла и 30 шо долу вахархо. Республикан чоьхьарчу гIуллакхийн министралло талламаш болийна хиллачу инцидентан хьокъехь. Нагахь изоляторан белхахойн бехкаца оцу стага шена тIе куьйг даьхьнехь, таIзаре балор бу аьлла, яздина пресс-релизехь.

Москохарчу Красносельск кIоштан депутатийн кхеташонан куьйгалхочо, оппозиционеро Яшин Ильяс шахьаран мэран харжамашкахь дакъалаца сацамбина. Твиттерерчу шен пена тIехь яздина цо цунах лаьцна. Яшина бахарехь, харжамашка ваха лаам бу цуьнан "Собянин а, "Цхьааллин Оьрсийчоь" а сацорхьама а, система хийцархьама а, гIала адамашкахьа дIаерзорхьама а". "Коррупцино лаьцна гIала, коммуналан мафин кхерам бу цунна", - аьлла Яшина шен видеокхайкхамехь. Иштта цо билгалдоккху, мэран харжамашкахь дакъалаца лууш демократин боламан кхиболу а декъашхой хилар. Читать дальше...

Нохчийчуьрчу 37 шо долчу вахархочунна дуьхьал айдина гIуллакх къастийна Талламан комитето. Иза бехкево шена евзачу цхьана зудчунна тIелатар а дина, иза ерна. "Нохчийчоь Тахана" агенталло Талламан комитетан хаамашна тIе а тевжаш, дийцарехь,  масийттазза кхелах чекхвийлина и стаг "Мерседес Бенц" машен схьаяккха гIоьртина хиллера шена евзачу жимчу зудчун долахь йолу. Бехкевечунна хууш хилла, и зуда машен йохка Iалашо йолуш хиллийла. Оцу зудчун машен чу а хииина, коьртах буйнаш а биттина, цуьнан садукъийна хиллера бехкевечо. Читать дальше...

Шемахь химин тIелатар хьан дина кхачам боллуш къаьстина дац аьлла Iамеркан президентца телефонехула хиллачу къамелехь Британин премьер-министро Мэй Терезас. The Times газетано бо и хаам  Меттигера бахархой а бойуш, Шемарчу Дума гIалахь химин герзаш лелорна Малхбузенан пачхьалкхаша бехкедо Асад Башаран Iедал а, Оьрсийчоь а, ГIажарийчоь а. Демаьшкас а, Москоха а тIе ца дуьту шаьш бехке хилар. Хьалхо журналисташа, Лондон кийча юй Шемахь тохарш дарна дуьхьал жоп дала аьлла, шега хаьттича, химин герз... Читать дальше...

Петарбухарчу маьждигехь ламаз дечу юкъанна воккхачу стагна чевнаш йина меттигерчу вахархочо. Конфликт эккхаран бахьанаш толлуш бу полисхой аьлла, "Интерфаксе" хаамбина церан хьостано. Йолчу информацица, оршотдийнахь иккхина и инцидент. Къамелаш дечу шиннан цIеххьашха дов иккхина хилла, билгалдоккху "Фонтанка.ру" хьостано. "1947-чу шарера воккха стаг маьждигера Мариинскан дарбан хIусаме кхачийнера коьртан хье лазийна волу", - яздо "Фонтанка.ру-с". ТIелатар дарна шеконашца лаьцна ву 1997-чу шарера меттигера вахархо.

Магасан кхело оршотдийнахь Хазбиев Мохьмад Мангал-батте кхаччалц чохь сацош бинчу сацамна цуьнан адвокаташа ГIалгIайчоьнан Лакхарчу кхеле арз дина. Юучуьнца диета лело оьшуш ву иза, ткъа СИЗО-хь юург-мерг чу ца оьцу аьлла, латкъам бина оппозиционеран вашас. Бехкевечун адвокато Ибриева Хедас дийцарехь, Хазбиев чохь сацо веза аьлла дIахьединчу талламхочун бахьанаш дацара дало, мича бух тIера ду цуьнан дIахьедар, хIунда ца магадо шен цIахь латто ала.  "Хазбиев лаьцна латто везаш хиларан тоьшаллаш даладе кхелана аьлла... Читать дальше...

Оьрсийчоьнан Лакхарчу кхело масех батте охьаяьккхина Буденновскехь динчу тIелатарехь дакъалаьцна аьлла, кхеле озийначу Белялов Рамзанна а, Маздаев Мохьмадна а тоьхна хенаш. Кху Iай 15 шарна Беляловна кхайкхийна хан 14 шаре а 9 батте а ялийна, ткъа Маздаевна тоьхна 13 шо 12 шаре а, 10 батте а дерзийна. Шиммо а тIе ца лаьцна дехкина бехкаш, церан адвокаташа а чIагIонаш йора уьш гунахь цахиларх. ТIаьххьара дош делла, вистхуьлучу Маздаевс "тхуна тоьхначул хан йоккхийла аш набахтехь, тхан доьзалша тхуна... Читать дальше...